«Δεν πρέπει να υπάρξει ποτέ ξανά μια κρίση σαν αυτή»: Ήταν τα λόγια της τότε καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ στο απόγειο της οικονομικής κρίσης, το 2008/09.
Η Credit Suisse – ένα από τα 30 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παγκοσμίως που θεωρούνταν «πολύ μεγάλα για να χρεοκοπήσουν»- έπεσε όμως στα βράχια. Αν και οι ελβετικές αρχές διαβεβαίωναν σε όλους τους τόνους και μέχρι το τέλος, ότι η Credit Suisse ήταν σε καλή θέση, οι πελάτες και οι επενδυτές είχαν χάσει την εμπιστοσύνη τους. Μόνο το τέταρτο τρίμηνο του 2022, οι πελάτες απέσυραν 113 δισ. ευρώ από την τράπεζα.
Η εξαγορά της Credit Suisse από την UBS θα πετύχει στο να αποτρέψει μια κρίση εμπιστοσύνης και μια νέα τραπεζική κρίση; «Ο καπιταλισμός χωρίς χρεοκοπία είναι σαν τη θρησκεία χωρίς αμαρτία. Δεν λειτουργεί», έλεγε ο διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος Άλαν Μέλτζερ.
Αλλά ένα πράγμα πρέπει να ρωτηθεί αυτή τη στιγμή: πώς έφτασε ποτέ σε αυτό που μια παραδοσιακή ελβετική τράπεζα βυθίστηκε σε έναν τέτοιο ανεμοστρόβιλο σκανδάλων για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και κάθε λογής απάτες; Πώς η τράπεζα μπορούσε να τα πάει καλά τόσο καλά για καιρό;
Η ιστορική ελβετική τράπεζα, που ιδρύθηκε το 1856, κυριεύτηκε από τα προβλήματά της. Δεν μπορούσε πλέον να σταματήσει την εκροή κεφαλαίων που της προκαλούσαν διάφορα σκάνδαλα.
Και η Credit Suisse δεν είναι ένα οποιοδήποτε εξειδικευμένο ινστιτούτο. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ελβετική τράπεζα με πελάτες παγκοσμίως και ένα από εκείνα τα ινστιτούτα που θεωρούνται «πολύ μεγάλα για να πτωχεύσουν».
Κι όμως! Επί δεκαετίες, δεν έχανε ευκαιρία να γίνεται πρωτοσέλιδο για κινήσεις διαφθοράς.
Πιθανότατα η υπόθεση της Credit Suisse θα κρατήσει απασχολημένους τους επόπτες για πολύ καιρό ακόμα.
Tιμωρήθηκε βέβαια κατά καιρούς για τα σκάνδαλά της και χρειάστηκε να πληρώσει υψηλά πρόστιμα για την ανάρμοστη συμπεριφορά της.
Αλλά ποιος έλεγχε την ύποπτη επιχειρηματική της συμπεριφορά; Ποιος επόπτης έβαλε χαλινάρι σε μια τράπεζα που άλλαζε διευθύνοντες συμβούλους σαν τα …πουκάμισα, για να καλύψει τα βρώμικα ίχνη της;
Αυτά θα ήταν τα θέματα που θα έπρεπε να είχαμε μάθει από την οικονομική κρίση του 2008. Αλλά μάλλον δεν μάθαμε τίποτα….
Στην ίδια την Ελβετία, τα πολιτικά κόμματα βλέπουν την εξαγορά της Credit Suisse από την UBS ως μαύρη μέρα για τη χώρα. Απαιτούν να αντιμετωπιστούν όλα τα επίπεδα και να δουν την διοίκηση, αλλά και τις αρχές ως υπεύθυνες.
Ο Ελβετός καθηγητής νομικής Πέτερ Κούνζ ο οποίος ειδικεύεται στο τραπεζικό δίκαιο, θεωρεί ότι στερείται νομικής βάσης ο νόμος έκτακτης ανάγκης, στον οποίο στηρίχθηκε η ελβετική ομοσπονδιακή κυβέρνηση για την αναγκαστική εξαγορά της Credit Suisse από την UBS, είναι ανεπαρκής νομική βάση. Αναμένει λοιπόν μηνύσεις κατά της κυβέρνησης και των ρυθμιστικών αρχών, όπως είπε ο Κουνζ στην εφημερίδα «Blick». «Το γεγονός ότι οι μέτοχοι της Credit Suisse δεν ερωτήθηκαν για τη συμφωνία, δεν συνάδει με το νομικό πλαίσιο της χώρας », υποστηρίζει ο Ελβετός καθηγητής.
