Μαύρη Δευτέρα για τα χρηματιστήρια σε όλον τον κόσμο. Σχεδόν μισό τρισεκατομμύριο δολάρια έχασαν οι αγορές σε δύο ημέρες, μετά την πτώχευση της Καλιφορνέζικης Silicon Valley Bank.
Οι μεγάλες αμερικανικές τράπεζες έχασαν περίπου 90 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία. Υπό τον φόβο της μετάδοσης της «μόλυνσης» και στη Γηραιά Ήπειρο, έγιναν καπνός κάπου 291 δισεκατομμύρια ευρώ στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
«Η Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο», διαβεβαίωσαν χθες οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Όμως, ουδείς μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά σε μια φάση, όπου κυριαρχεί παγκοσμίως η αβεβαιότητα. Και σε μια κρίση που προέρχεται από την Αμερική, πολλοί Ευρωπαίοι ανησυχούν για τις παρενέργειες στη Γηραιά Ήπειρο. Όπως ακριβώς και με τις συνέπειες από τις κυρώσεις στη Ρωσία, για τις οποίες οι Αμερικανοί πρωτοστάτησαν για να επιβληθούν. Μια κατάσταση πολιορκίας απειλεί τον κόσμο…
Αναμφίβολα, η κατάρρευση της SVB αυξάνει την πίεση στις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες. Οι αναλυτές δεν βλέπουν κανένα λόγο για πανικό, αλλά ο ρόλος τους στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά. Ερχονται στο φως οι συνέπειες της απορρύθμισης που επέβαλε ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ: Όταν σταμάτησαν να ισχύουν οι αυστηροί κανόνες εποπτείας στις περιφερειακές ,μεσαίες και μικρές τράπεζες στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Το επιχείρημα ήταν ότι, λόγω μεγέθους, οι περιφερειακές δεν συνιστούν συστημικό κίνδυνο.
Νικητές οι μεγάλες τράπεζες
Φυσικά, νικητές θα αποδειχθούν τώρα οι μεγάλες τράπεζες. Ο κολοσσός που ακούει στο όνομα JP Morgan την περασμένη Πέμπτη είχε καλέσει τους πελάτες της Καλιφορνέζικης τράπεζας να κλείσουν γρήγορα τους λογαριασμούς στην SVB και να μεταφέρουν τα χρήματά τους στο ασφαλές καταφύγιό της. Η JP Morgan δεν είναι καινούρια σε παρόμοιες κινήσεις. Τον Σεπτέμβριο του 2019, η JPMorgan ήταν ένας παράγοντας που προκάλεσε το κραχ στην αγορά repo των ΗΠΑ , με τις μεγάλες αλλαγές που έκανε ο τραπεζικός κολοσσός στον ισολογισμό της .
Η χρεοκοπία της Silicon Valley Bank ταρακούνησε όμως τις κεντρικές τράπεζες. Ενώ ήταν προδιαγεγραμμένη η συνέχιση της επιθετικής αύξησης των επιτοκίων, το ερώτημα είναι αν η Fed, αλλά και η ΕΚΤ, θα συνεχίσουν σε αυτή την πορεία; Μεταξύ των τραπεζών που δεν αναμένουν από την Federal Reserve να αυξήσει καθόλου τα επιτόκια στις 22 Μαρτίου είναι η Goldman Sachs, η οποία υποβάθμισε την προσδοκία της για αύξηση 25 μονάδων βάσης και τώρα αναμένει ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν αμετάβλητα. «Νομίζω ότι όλοι οι άνθρωποι συνδέουν πλέον τα δεινά της Silicon Valley Bank με τις αυξήσεις επιτοκίων», λέει ο οικονομολόγος της ING, Ρομπ Κάρνελ.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει αποφασίσει ήδη μια αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, στο 3%, την προσεχή Πέμπτη. Αλλά πλέον υπάρχει ένα μεγάλο ερώτημα: Η ΕΚΤ πρέπει να έχει στο στόχαστρό της απλώς τον πληθωρισμό; Και την χρηματοπιστωτική σταθερότητα;
Ένα γεγονός παραμένει: η πολιτική πλέον καθοδηγεί τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους υπαγορεύουν τους κανόνες για τη χρηματοδότηση. Ωστόσο, ας σταματήσουμε τουλάχιστον να μιλάμε για «ελεύθερη αγορά»…
