Επιστρέφει ο εφιάλτης της οικονομικής κρίσης του 2008; Θα μπορούσε η χρεοκοπία της Silicon Valley Bank Financial Group (SVb) -της μεγαλύτερης αμερικανικής τράπεζας στη χρηματοδότηση startups- να οδηγήσει σε άλλη μια παγκόσμια οικονομική κρίση;
Όπως είναι της μόδας να λέγεται αυτές τις μέρες, «δεν είδαμε το τρένο να έρχεται». Ακριβώς επειδή η χρεοκοπία της SVB είναι αποτέλεσμα διαφορετικής δυναμικής απ’ ό,τι οι προηγούμενες κρίσεις. Με περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια, η SVB ήταν ο 16ος μεγαλύτερος δανειστής στις Ηνωμένες Πολιτείες, σημείο αναφοράς για νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας.
Οι καταθέσεις της SVB υπερτετραπλασιάστηκαν, από 44 δισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος του 2017 σε 189 δισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος του 2021. Η SVB δεν έκανε ιδιαίτερα ριψοκίνδυνες επιλογές. Επένδυσε σε αυτά που θεωρούνται από τα ασφαλέστερα χρηματοοικονομικά προϊόντα στον κόσμο, τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ.
Τον Μάρτιο του 2022, ωστόσο, τα πράγματα αρχίζουν να πηγαίνουν στραβά. Η Fed,για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό, αρχίζει να αυξάνει τα επιτόκια. Και το κόστος των καταθέσεων της SVB αυξήθηκε από το μηδέν σε πάνω από 2%. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, κανένας Έλληνας κάτοχος τρεχούμενου λογαριασμού δεν θα είχε παρατηρήσει την άνοδο των επιτοκίων από τον τρεχούμενο λογαριασμό του, δεδομένου ότι το επιτόκιο παραμένει σχεδόν μηδενικό.
Η τράπεζα χρεοκόπησε μέσα σε 72 ώρες, προκαλώντας κύμα φόβου στις αγορές. Οι συγκρίσεις με τη Lehman Brothers δεν έλειψαν, αλλά φαίνονται μάλλον παρατραβηγμένες. Άλλο το μέγεθος του ρήγματος, άλλη η αιτία, άλλες οι συνέπειες. Το ρήγμα, όμως, είναι αναμφίβολα εμβληματικό και δείγμα των φαινομένων που μπορεί να προκύψουν από τις αυξήσεις επιτοκίων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη.
Οι φόβοι των αγορών δεν είναι τόσο οι επιπτώσεις της ίδιας της χρεοκοπίας, τα ανοίγματα και οι δεσμοί της SVB με άλλες τράπεζες, αλλά η «καμπάνα» που ήχησε.
Αν και σε γενικές γραμμές η άνοδος των επιτοκίων τείνει να ευνοεί την κερδοφορία των τραπεζών, υπάρχουν καταστάσεις στις οποίες οι επιπτώσεις είναι αντίθετες. Και, προφανώς, δεν είχαν γίνει αντιληπτές μέχρι τώρα…
