Καλημέρα Ελλάδα μου γλυκιά. Και καλά ξεμπερδέματα. Ελλάδα του 1946, του 1947, της δεκαετίας του ’50, του ’60, του 2009, του 2011 κλπ. Ελλάδα των κοινοβουλευτικών αδύναμων αυτοδυναμιών, των αδιεξόδων και της πειθάρχησης στις υποδείξεις ισχυρών ξένων καθοδηγητών.
Περί του διακηρυγμένου στόχου του πρωθυπουργού για την επίτευξη αυτοδυναμίας ο λόγος, ως απαραίτητη προϋπόθεση για να διατηρηθεί η χώρα στο δρόμο της προόδου, της ανάκαμψης και της ευημερίας. Με την πρώτη ή τη δεύτερη κάλπη, δεν έχει σημασία. Κι αν δεν τα καταφέρει ούτε με τη δεύτερη, όπως επισημαίνουν ως ενδεχόμενο σοβαροί αναλυτές, τότε τι; Σεβαστός λοιπόν στόχος, αλλά αδιέξοδος κι ανώφελος.
Η αυτοδυναμία δεν φέρνει την ευτυχία. Το έχει διδάξει η πρόσφατη πολιτική ιστορία, αλλά κάποιοι επιμένουν να την αγνοούν. Το 55,12% και 206 από τις 354 έδρες (και μάλιστα με απλή αναλογική) κέρδισε ο Κ. Τσαλδάρης στις εκλογές του Μαρτίου 1946, αλλά η αυτοδυναμία δεν του έδωσε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει ούτε το οικονομικό χάλι ούτε την πολιτική αβεβαιότητα της εποχής. Ενάμιση χρόνο αργότερα, με αμερικανική υπόδειξη, τον διαδεχόταν στην πρωθυπουργία ο Θεμ. Σοφούλης του δεύτερου στις εκλογές Κόμματος των Φιλελευθέρων σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας ανοίγοντας, κατά τον επικεφαλής τότε του State Department Τζ. Μάρσαλ «ένα λαμπρό μέλλον για τη συνεργασία και την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού». Το «λαμπρό μέλλον» ωστόσο άργησε πολύ να έρθει και αφού μεσολάβησαν άλλες συνεργατικές ή αυτοδύναμες κυβερνήσεις με την ευνοϊκή, πάντα, υποστήριξη του συμμαχικού παράγοντα.
Ακόμα κι όταν ησύχασε η χώρα από τις ωμές εξωτερικές παρεμβάσεις, στην πρώτη φάση της μεταπολίτευσης, οι αυτοδυναμίες δεν την έσωσαν. Όχι απλώς αυτοδύναμος, αλλά παντοδύναμος ήταν ο Α. Παπανδρέου την περίοδο 1981-1989, αλλά οι προβληματικές επιχειρήσεις, που πέρασαν στη δικαιοδοσία του δημοσίου προκειμένου να εξυγιανθούν, γονάτισαν την οικονομία και έφεραν τη χώρα στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Αυτοδύναμος ήταν επίσης ο Κ. Σημίτης, αυτοδύναμος και ο Κ. Καραμανλής αλλά να αντιμετωπίσουν το τεράστιο πρόβλημα του χρέους δεν το κατάφεραν.
Αυτοδύναμος κι ελπιδοφόρος πρόβαλε το 2009 ο Γ. Παπανδρέου υποσχόμενος οικονομική ανακούφιση των νοικοκυριών, αλλά έφερε πάλι τη χώρα σε καθεστώς ταπεινωτικής εξάρτησης. Ένα χρόνο αργότερα είχε συνομολογήσει με τον Ντομινίκ Στρος Καν του ΔΝΤ την πτώχευση και εγκαινίαζε τους ντροπιαστικούς ελέγχους και τις ντιρεκτίβες της Τρόικας. Η ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ αποδείχτηκε θλιβερά ανίσχυρη μπροστά στην κατάσταση που παρουσιαζόταν και αναγκάστηκε να συναινέσει στη λύση ενός τραπεζίτη, του Λουκά Παπαδήμου. Για μερικά χρόνια η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο υπουργός της επί των Οικονομικών Β. Σόιμπλε είχαν τον πρώτο λόγο στη διαμόρφωση της πολιτικής και οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα. Το δοκίμασε στο πετσί του και ο Αλέξης Τσίπρας.
Δυστυχώς η εποχή των μνημονίων δεν πέρασε το κατώφλι του παρελθόντος. Η χώρα παραμένει σε αυστηρή επιτήρηση ό,τι κι αν λέγεται δημοσίως. Αρχές Φεβρουαρίου το δημόσιο χρέος ξεπέρασε τα 400 δισεκατομμύρια ευρώ και το ιδιωτικό τα 296. Εάν χρηματοδοτούσε επενδύσεις και όχι κατανάλωση, είπε προχτές στη «Naftemporiki TV» η Λούκα Κατσέλη, δεν θα συνιστούσε πρόβλημα. Τώρα όμως, μολονότι υπάρχουν ευνοϊκές ρυθμίσεις αποπληρωμής του, δημιουργείται ο κίνδυνος σε τρία-τέσσερα χρόνια να επαναληφθεί κάτι ανάλογο με το 2010, δηλαδή κάποιοι διαχειριστές κεφαλαίων να ποντάρουν στη χρεωκοπία μιας χώρας όπως η Ιταλία, η Ελλάδα κλπ. «Μας κάνει ευάλωτους στις ορέξεις των αγορών-πρόσθεσε-και οι αγορές δεν περιμένουν αλλά χτυπούν τους ευάλωτους».
Ο εφιάλτης λοιπόν μπορεί να απομακρύνθηκε αλλά ίσως προσωρινά και δεν λείπουν οι συζητήσεις σε πολιτικά και οικονομικά επιτελεία για τον κίνδυνο ενός νέου, τέταρτου, μνημόνιου κι ας διαφέρει αυτή τη φορά η ονομασία του. Δεν έχει στερέψει η δεξαμενή των ονομάτων. Τις συνέπειες θα τις υποστεί η ελληνική κοινωνία ακόμη κι αν μείνει ανώνυμο.
Σήμερα η ΝΔ μοιάζει με λαβωμένο σώμα. Είναι η ομιχλώδης κατάσταση που παραμένει γύρω από την υπόθεση των υποκλοπών, είναι οι σκιές και τα ερωτήματα γύρω από τη δράση της στην Ελλάδα της πονηρής εταιρείας ηλεκτρονικής χειραγώγησης της συμπεριφοράς του εκλογικού σώματος, η ακρίβεια, οι πλειστηριασμοί, οι εν γένει απειλές για ένα ακόμα πιο δυσοίωνο μέλλον. Είναι το μούδιασμα ιστορικών στελεχών του κόμματος που έχουν σταματήσει να βάζουν πλάτη στην κυβερνητική ομάδα, αρνούμενα να μοιραστούν ευθύνες που δεν τους αναλογούν.
Είναι και το διεθνές κλίμα που δεν επιτρέπει ξεστράτισμα από τις κατευθύνσεις που έχουν χαράξει οι μεγάλοι παίκτες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει σε νέα φάση και τα μηνύματα πλέον δείχνουν, ότι η μεγάλη αναμέτρηση των ΗΠΑ με τη Ρωσία θα μπει σε νέα φάση. Πιο ψυχροπολεμική ίσως και σίγουρα αρκετά δαπανηρή. Νέα δεδομένα επίσης φέρνει η κατάρρευση-οικονομική και πολιτική-της Τουρκίας μετά τον καταστροφικό σεισμό και η Ουάσιγκτον τρέχει να καλύψει κενά πριν βρεθεί μπροστά σε νέες δυσάρεστες εκπλήξεις αστάθειας, ανασφάλειας και αβεβαιότητας.
Ο Άντονι Μπλίνκεν δεν ταξιδεύει σε Βερολίνο, Άγκυρα και Αθήνα για τουρισμό. Γι’ αυτό εξάλλου συμπεριέλαβε στην ατζέντα των συναντήσεών του, πέραν του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών, και μια με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ποντάρει σε εκείνους που μπορούν να αποτελέσουν σταθεροποιητικό παράγοντα σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος.
Οι Έλληνες πολιτικοί ηγέτες καλό θα ήταν να έχουν λύσεις χωρίς να τους υποδειχτούν από τον ξένο παράγοντα. Ακόμα καλύτερο να αποβάλουν τη νοοτροπία του κηδεμονευομένου.
