Η Ρωσία δεν μπορεί να συντρίψει την Ουκρανία. Αυτό είναι πλέον απολύτως σαφές. Τουλάχιστον όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους υποστηρίζουν ενεργά την ουκρανική κυβέρνηση.
Ωστόσο, εξίσου απίθανο είναι η Ουκρανία να νικήσει τη Ρωσία, παρά τις σοβαρές ελλείψεις στο στρατιωτικό δυναμικό της Μόσχας. Άρα ο πόλεμος θα συνεχιστεί ακόμα. Για πόσο ; «Υπάρχει πιθανότητα να κρατήσει δύο έως πέντε χρόνια και νομίζω ότι εκεί είμαστε», λέει ο Βολφάνγκο Πίκολι, διευθυντής του Political Risk Advisory της Teneo. Ουδείς μπορεί να προβλέψει όμως με σιγουριά. «Μέχρι να φύγει από τη μέση ο Πούτιν» λένε ορισμένοι δυτικοί αναλυτές.
Αλλά το ερώτημα είναι: ποιος θα έπαιρνε τη θέση του; Χωρίς αμφιβολία, είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς την εγκατάσταση μιας κυβέρνησης συγκρίσιμης με μια δυτική δημοκρατία. Και ελπίζουμε να καταλαβαίνουν πλέον στην Ουάσιγκτον ότι η δημοκρατία δεν μπορεί να επιβληθεί με τη βία. Υπάρχει ο κίνδυνος κάποιος πιο εξτρεμιστής να διαδεχθεί τον Πούτιν .
Μήπως η ελπίδα είναι οι Ρώσοι ολιγάρχες, τόσο σημαντικοί στο ρωσικό σύστημα εξουσίας ( όπως στο ουκρανικό), ακολουθώντας τα δικά τους συμφέροντα, να ευνοήσουν τη διαδοχή κάποιου πιο μετριοπαθούς; Αλλά , όπως προειδοποιεί ο Ανατόλι Λίβεν, διευθυντής του προγράμματος για την Ευρασία στο Ινστιτούτο Quincy, ένας διάδοχος του Πούτιν πολύ πιθανόν να τον κατηγορούσε προσωπικά για όλα όσα έχουν πάει στραβά στην Ουκρανία, αλλά δύσκολα θα συγκρατούσε τις αυξανόμενες πιέσεις των Ρώσων σκληροπυρηνικών να κηρύξουν πλήρη εθνική επιστράτευση και να κλιμακώσουν τον πόλεμο.
Υπάρχουν λοιπόν και εκείνοι που μιλούν για έναν μεγαλύτερο σε διάρκεια πόλεμο, ξυπνώντας μνήμες του Αφγανιστάν. Η σοβιετική επέμβαση για την υποστήριξη της κυβέρνησης της Καμπούλ κατά των ισλαμιστών ανταρτών ,διήρκεσε σχεδόν 10 χρόνια, από τον Δεκέμβριο του 1979 έως τον Απρίλιο του 1989, όταν ολοκληρώθηκε η αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Η ήττα στο Αφγανιστάν θεωρείται μία από τις αιτίες που συνέβαλαν στην κατάρρευση του σοβιετικού καθεστώτος μετά από λίγα χρόνια.
Η εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών ή μάλλον του ΝΑΤΟ, στον πόλεμος του Αφγανιστάν, ήταν πολύ μεγαλύτερη. Κράτησε 20 χρόνια. Ξεκίνησε το 2001 και η περιπέτεια έληξε είκοσι χρόνια αργότερα, το 2021, με την αποχώρηση των αμερικανικών και ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων ,αφήνοντας τη χώρα στα χέρια των Ταλιμπάν.
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, θα φαινόταν λογικό να επιτευχθεί τουλάχιστον μια κατάπαυση του πυρός το συντομότερο δυνατό, προκειμένου στη συνέχεια να ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που σε κάθε περίπτωση θα είναι πολύ δύσκολες.
Αντίθετα, φαίνεται ότι όσοι κατέχουν την πραγματική εξουσία στην Ουάσιγκτον σκέφτονται να συνεχίσουν αυτόν τον πόλεμο με στόχο να αποδυναμώσουν, αν όχι ακόμη και να διαλύσουν τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Στην πραγματικότητα, το κόστος αυτού του πολέμου υφίσταται κυρίως η Ουκρανία και η ίδια η Ρωσία, αλλά και σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν, προς το παρόν, πολύ λιγότερο άμεσα επηρεασμένες από τον πόλεμο. Ως εκ τούτου, μπορεί να σκέφτονται πώς να ανακτήσουν τον ρόλο της κύριας δύναμης υπεράσπισης της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Τι θα σήμαινε η ρωσική ήττα;
Ιδιαίτερα οι Ευρωπαίοι όμως, αντιμετωπίζουν έναν πολύ σοβαρό και ίσως όχι καλά υπολογισμένο κίνδυνο: Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μια κατάρρευση της Ρωσικής Ομοσπονδίας να οδηγήσει σε μια σειρά συγκρούσεων στο εσωτερικό της, με σοβαρές επιπτώσεις στα γειτονικά κράτη. Στην Ευρώπη δηλαδή, ενώ δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η επέκταση της κρίσης παγκοσμίως. Επιπλέον, η κατάρρευση του καθεστώτος Πούτιν, όσο αυταρχικό και αν το θεωρεί κανείς, θα αύξανε επίσης την πιθανότητα προσφυγής στα πυρηνικά όπλα.
Γεγονός παραμένει ότι για οποιαδήποτε ρωσική εναλλακτική κυβέρνηση σε σχέση με τη σημερινή, το πρόβλημα θα παραμείνει πώς να τηρήσει μια ειρήνη που θα θεωρείται από τον ρωσικό λαό ως ήττα. Μια ήττα που θα καθιστά μάταιες στα μάτια των πολιτών τις θυσίες που επιβλήθηκαν από αυτόν τον πόλεμο. Ενισχύοντας αυτούς που στο μέλλον θα ζητήσουν εκδίκηση. Και η Ρωσία δεν θα πάψει και στο μέλλον να είναι ισχυρή δύναμη. Με ό,τι σημαίνει αυτό για τον κόσμο. Ειδικά για την Ευρώπη.
Κάτι καταλαβαίνει ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς που μέχρι στιγμής αντιστέκεται στις πιέσεις να στείλει τα Leopard στην Ουκρανία. Μήπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες αντιληφθούν κάποια στιγμή που το πάει η Ουάσιγκτον; Καλό θα ήταν να θυμηθούμε πάντως που οδήγησε τη Γερμανία η δημοκρατία της Βαϊμάρης. Και τότε δεν υπήρχαν ατομικές βόμβες…
