Ποιος θα φανταζόταν ότι η χαλάρωση της πολιτικής της Κίνας για τη διαχείριση του Covid θα μπορούσε να προκαλέσει νέες εντάσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πεκίνου; Από τότε που ο ασιατικός γίγαντας ανακοίνωσε ότι βάζει στο «αρχείο»την πολιτική του «μηδενικού Covid» -δηλαδή την επιβολή σκληρών μέτρων καραντίνας και κλεισίματος των συνόρων, έχει ξεσπάσει μια μεγάλη διαμάχη με τους ταξιδιώτες από την Κίνα που κατευθύνονται στην Ευρώπη.
Αναμφίβολα, από καθαρά επιστημονική άποψη, είναι σωστό αυτοί οι ταξιδιώτες να υποβάλλονται σε τεστ, προκειμένου να αποτραπεί η ακούσια μεταφορά στην Ευρώπη κάποιας παραλλαγής του covid.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Αντιμετώπισης Κρίσεων (IPCR) «ενθάρρυνε έντονα» τα κράτη μέλη της ΕΕ να καθιερώσουν ελέγχους για ταξιδιώτες που φτάνουν από την Κίνα, ιδίως απαιτώντας αρνητικό τεστ για τον Covid, 48 ώρες πριν από την αναχώρηση για την Ευρώπη.
Οι Βρυξέλλες πίεσαν όλες τις χώρες να συμφωνήσουν σε ένα ενιαίο σύνολο μέτρων για την αντιμετώπιση της κατάστασης, αλλά η αντιμετώπιση εξακολουθεί να είναι αποσπασματική.
Η ΕΕ ευθυγραμμίζεται με τις άλλες 15 χώρες στον κόσμο που έχουν ήδη καταστήσει υποχρεωτικές τις δοκιμές Covid για επιβάτες που προέρχονται από την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων της Νότιας Κορέας, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Για την ΕΕ, δεν είναι πάντως τόσο θέμα καθυστέρησης της εισαγωγής κρουσμάτων Covid ή κινεζικών παραλλαγών στην Ευρώπη, όσο η λήψη πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για τις πιθανές μεταλλάξεις του ιού, καθώς δεκάδες εκατομμύρια Κινέζοι μολύνονται κάθε μέρα.
Ανάγκη διαφάνειας
«Ελλείψει αξιόπιστων πληροφοριών από τις κινεζικές αρχές, είναι απαραίτητο να συσταθεί διεθνής παρακολούθηση της κατάστασης υγείας»,γράφει σε κύριο άρθρο η Le Monde . «Δεν υπάρχει προσβολή προς το Πεκίνο, η διαφάνεια παραμένει βασικό εργαλείο για τον έλεγχο της πανδημίας», υποστηρίζει η γαλλική εφημερίδα. Από την πλευρά του, το Πεκίνο έχει προειδοποιήσει ότι τυχόν περιορισμοί στους ταξιδιώτες από τη χώρα είναι «απαράδεκτοι» και θα μπορούσαν να προκαλέσουν « αντίμετρα ».
Η κινεζική εφημερίδα Global Times υποστηρίζει από την πλευρά του Πεκίνου ότι «η Ουάσιγκτον φαίνεται να ενθαρρύνει άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους και να περιορίσουν τους Κινέζους ταξιδιώτες. Η κινεζική εφημερίδα διερωτάται «γιατί η Ουάσιγκτον δεν έχει λάβει συνετά μέτρα υγείας για να προστατεύσει τους πολίτες της όταν η παραλλαγή Δέλτα και άλλα πιο θανατηφόρα στελέχη του ιού εξαπλώνονταν στις ΗΠΑ; Αυτή τη στιγμή, το XBB.1.5, μια νέα παραλλαγή του COVID, κυκλοφορεί γρήγορα στις ΗΠΑ και εξαπλώνεται σε άλλες χώρες, γιατί η Ουάσιγκτον δεν λαμβάνει “συνετά μέτρα υγείας” για να αποτρέψει αυτήν τη νέα παραλλαγή;» διερωτάται η κινεζική εφημερίδα.
Σίγουρα αυτό που συνέβη στο Γιουχάν πριν από τρία χρόνια με την εμφάνιση του covid , κάνει τα πράγματα να μην είναι ακριβώς εύκολα για τη φήμη της Κίνας. Αλλά είναι σαφές ότι η επιστήμη πρέπει να μείνει μακριά από την πολιτική και γεωπολιτική αντιπαράθεση. Είναι εντελώς άλλο θέμα.
Είναι επίσης σαφές τι μαρτυρούν εδώ και μέρες τα δεδομένα που φθάνουν από την αμερικανική επιστημονική κοινότητα: στις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα μαζική μετάδοση της παραλλαγής XBB.1.5. Η προέλευσή της μπορεί πλέον να αποδοθεί με βεβαιότητα σε μια νέα υποπαραλλαγή ικανή να λειτουργεί όπως καμία μετάλλαξη της Όμικρον, ποτέ πριν. Έτσι, ενώ τα μάτια των ηγετών της ΕΕ παραμένουν στραμμένα στον κίνδυνο του Πεκίνου, στις ΗΠΑ η μετάλλαξη καλπάζει λίγο πολύ ανενόχλητη, προκαλώντας ένα άλμα στις λοιμώξεις που εκπλήσσει και ανησυχεί τους ειδικούς ( από 4% σε 41% σε μόλις 30 ημέρες ).
Η XBB.1.5 επεκτείνεται και στην Ευρώπη και έχει εντοπιστεί σε περισσότερες από 25 χώρες, ανέφερε ο ΠΟΥ.
Η XBB.1.5 ονομάζεται ανεπίσημα Kraken, από το θαλάσσιο τέρας της μυθολογίας, ένα από τα πολλά παρατσούκλια που οι επιστήμονες έχουν υιοθετήσει. Μια βασική διαφοροποίηση επιτρέπει στην XBB.1.5 να μεταδίδεται γρήγορα μεταξύ των ανθρώπων αποφεύγοντας τα αντισώματα από προηγούμενη μόλυνση ή εμβολιασμό, ενώ ταυτόχρονα συνδέεται πιο στενά με τα ανθρώπινα κύτταρα.
«Έλλειψη λογικής»
«Η XBB.1.5 είναι μια παραλλαγή που εμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη. Όσον αφορά την πρόσφατη ανησυχία μας για την παραλλαγή που μας οδηγεί να ζητάμε αρνητικά τεστ για πτήσεις από την Κίνα, θα κάνουμε το ίδιο για πτήσεις από τη Νέα Υόρκη;» ρωτά ο καθηγητής Τζον Λέβι στη σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Βοστώνης (BUSPH). «Αφού είμαι σίγουρος ότι η απάντηση είναι όχι, η έλλειψη λογικής είναι ξεκάθαρη», τονίζει ο δρ Λέβι.
Το φάσμα μιας πιθανής κινεζικής παραλλαγής σε έναν ανεπαρκώς εμβολιασμένο πληθυσμό(αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα), προφανώς είναι ικανό να ανησυχήσει τις κυβερνήσεις περισσότερο από μια επιβεβαιωμένη μετάλλαξη όπως η XBB.1.5 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αν δεν είναι θέμα συναγερμού, θα πρέπει να υπάρχει μια στρατηγική πρόληψης για την οποία θα έπρεπε να είμαστε όλοι πιο προετοιμασμένοι.
Αλλά η εστίαση των 27 μόνο στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν αποκλειστικά για την Κίνα φαίνεται αντιφατική, υπό το φως των όσων μπορούν να τεκμηριώσουν και οι Αμερικανοί επιστήμονες. Αλλιώς,παραμένει η υποψία, ότι ο κίνδυνος τροφοδοτείται από ορισμένες στρατηγικές επικοινωνίας και διαχείρισης, υπό το φως της επαπειλούμενης νέας και πιο ισχυρής αντιπαράθεσης Δύσης- Κίνας. Μιας πολύ επικίνδυνης γεωπολιτικής «μεταλλαγμένης» αντιπαράθεσης, που μόνο δεινά θα φέρει. Ειδικά στην Ευρώπη .
