O Ντουάιτ (Άικ) Αϊζενχάουερ, ο οποίος νίκησε τον Ναζισμό ως στρατιώτης και πολέμησε τον κομμουνισμό ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, είχε πει στη δεκαετία του ’50 ότι «το μόνο χειρότερο πράγμα από μια ρωσική νίκη, είναι μια ρωσική ήττα».
Η φράση του Άικ και μάλιστα στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου, έκανε από τότε πολλούς, σημαντικούς και σοβαρούς Δυτικούς ηγέτες να λαμβάνουν υπόψη και τους κινδύνους από μια ενδεχόμενη κατάρρευση της Μόσχας, μετά και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης: Μια κατακερματισμένη Ρωσία ή εν μέσω εμφυλίου πολέμου, θα έθετε την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια σε επικίνδυνη θέση, λέει ο καθηγητής και συγγραφέας, Μάθιου Σάσεξ, από τους πιο διάσημους μελετητές της ρωσικής πραγματικότητας. Σε αντίθεση μάλιστα με το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης, που αναμόρφωσε κυριολεκτικά τον χάρτη της Ευρασίας, οποιαδήποτε σύγχρονη κατάλυση της ρωσικής εξουσίας θα ήταν δυνητικά πολύ πιο επικίνδυνη: Ουδείς θα μπορούσε να εγγυηθεί ότι η ανθρωπότητα θα μπορούσε να αποφύγει ένα δυνητικά αιματηρό φαινόμενο ντόμινο.
Είναι φυσικά υποθετικό να μιλάμε για μελλοντική ρωσική κατάρρευση. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι επίκειται. Αλλά φαίνεται ότι υπάρχουν δυνάμεις στη Δύση που κάνουν τα πάντα για την αποδυνάμωση της Ρωσίας.
Αναμφίβολα, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει βαθύνει αντικειμενικά το ρήγμα και την αντιπαράθεση με τη Μόσχα. Αλλά με τον πόλεμο να έχει εισέλθει πλέον στον 10ο μήνα, αρχίζει να διαφαίνεται μια διάθεση εξεύρεσης μιας συμβιβαστικής λύσης.
Κάτι κινείται
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, έχοντας στο πλευρό του τον Γάλλο ομόλογό του Εμμανουέλ Μακρόν, δήλωσε έτοιμος να μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν: «Είμαι έτοιμος, αν είναι πρόθυμος να μιλήσει, να μάθω τι είναι πρόθυμος να κάνει» δήλωσε ο Μπάιντεν, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Μακρόν. Διευκρίνισε βέβαια, ότι θα το κάνει αυτό σε συνεννόηση με τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ και μόνο αν ο Πούτιν ψάχνει τρόπο να τερματίσει τον πόλεμο και χωρίς να βλάψει τα ουκρανικά συμφέροντα.
Αλλά και ο Ρώσος πρόεδρος έσπευσε να πιάσει το «νήμα» από τον Μπάιντεν και να δηλώσει «ανοιχτός σε συνομιλίες για τη διασφάλιση των συμφερόντων της Ρωσίας». Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, πρόσθεσε ότι η Μόσχα «θεωρεί ότι η ειρηνική διπλωματική οδός είναι ο προτιμότερος τρόπος για να επιτύχει τους στόχους της».
Κάτι αρχίζει να κινείται. Από αυτή την άποψη, είναι πολύ ενδιαφέρουσα μια έκθεση του Γραφείου Συνταγματικής Προστασίας της Λετονίας (SAB ) -μιάς χώρας από τις πιο αδιάλλακτα εχθρικές στη Ρωσία. Στην έκθεση τονίζεται ότι παρά τις εντάσεις στη ρωσική κοινή γνώμη και στην ίδια την ελίτ που περιβάλλει το Κρεμλίνο, «η SAB πιστεύει ότι η πιθανότητα ενός πραξικοπήματος στην τρέχουσα η κατάσταση είναι μικρή». Αυτή η εκτίμηση δεν προκύπτει μόνο από την εδραίωση και κυριαρχία του συστήματος Πούτιν εδώ και 20 χρόνια στην εξουσία, αλλά και από το γεγονός ότι οι όποιες διαφωνίες στα ανώτερα κλιμάκια της Ρωσίας, δεν έχουν στόχο τον πρόεδρο και την ομάδα του. Δεν υπάρχουν άλλοι ηγετικοί κύκλοι ή ολιγάρχες που να έχουν μια ρεαλιστική ικανότητα να αναλάβουν την ηγεσία της χώρας. Ούτε βέβαια τη διάθεση να διακινδυνεύσουν τη θέση, τον πλούτο ή τη ζωή τους. Όπως δεν υπάρχουν στον ορίζοντα της Ρωσικής ομοσπονδίας αποσχιστικές τάσεις, όπως στην περίπτωση της διάλυσης της ΕΣΣΔ.
Με απλά λόγια: Δεν θεωρείται εύλογο ούτε ένα πραξικόπημα ,ούτε το τέλος της περιόδου εξουσίας του Πούτιν για λόγους υγείας. Αυτό συνεπάγεται ότι ο Ρώσος πρόεδρος θα πρέπει να θεωρείται ο συνομιλητής, αλλά και ο αντίπαλος στις επόμενες φάσεις του πολέμου.
Σύμφωνα μάλιστα με μια δημοσκόπηση από το ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης Medusa , το 55% των Ρώσων τάσσονται πλέον υπέρ των ειρηνευτικών συνομιλιών-από 30% τον περασμένο Ιούλιο.
Το ότι το 55% των Ρώσων επιθυμεί ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις δεν αποτελεί έκπληξη. Γιατί είναι σύμφωνο με αυτό που λένε τόσο ο Πούτιν όσο και ο Λαβρόφ εδώ και αρκετό καιρό, για την έναρξη ενός διαλόγου. Το ερώτημα είναι ποιος θα κάνει το πρώτο βήμα…
