Skip to main content

Φαντάσματα

Τα ξημερώματα της 11ης Νοεμβρίου 1918, ο Γερμανός Ματίας Έρτσμπεργκερ και ο Γάλλος στρατάρχης Φερντινάν Φος συνυπέγραψαν ανακωχή σε ένα βαγόνι τρένου στο δάσος της Κομπιένης.

Από την έντυπη έκδοση

Τα ξημερώματα της 11ης Νοεμβρίου 1918, ο Γερμανός Ματίας Έρτσμπεργκερ και ο Γάλλος στρατάρχης Φερντινάν Φος συνυπέγραψαν ανακωχή σε ένα βαγόνι τρένου στο δάσος της Κομπιένης. Ο «Μεγάλος Πόλεμος» είχε τελειώσει, μετά από τέσσερα χρόνια εκβιομηχανισμένης σφαγής.

Η τεχνική πρόοδος της εποχής είχε οδηγήσει σε μία βιομηχανία θανάτου και σε ένα οπλοστάσιο που ξεπερνούσε οτιδήποτε είχε εμφανιστεί προηγουμένως στα πεδία των μαχών. Τεθωρακισμένα, υποβρύχια, οβιδοβόλα με μεγάλο βεληνεκές, χημικά όπλα, το μεγαλύτερο γερμανικό κανόνι, που εκτόξευε βλήματα άνω των 300 κιλών σε απόσταση έως 48 χιλιομέτρων.

Ακατάσχετη αιμορραγία. Γιατί; Ο ιστορικός Κρίστοφερ Κλαρκ, με το βιβλίο «Οι Υπνοβάτες» έκανε τον κόσμο να ξανασκεφτεί τις πολυεπίπεδες συνδέσεις, αλλά κάμποσοι αναζητούν πιο πεζές συνθέσεις στον αγγλογερμανικό -αρχικά οικονομικόανταγωνισμό, που από τις δεκαετίες του 1890 και 1900 -την πρώτη περίοδο της παγκοσμιοποίησηςείχε δέσει.

Το αποτέλεσμα, λένε, ήταν η Βρετανία και η Γερμανία να ακολουθήσουν το παράδειγμα της αρχαίας Σπάρτης και Αθήνας: η απερχόμενη και η ανερχόμενη δύναμη κατέληξαν να πολεμήσουν μεταξύ τους. Ο πολιτικός επιστήμονας του Χάρβαρντ Γκρέιαμ Άλισον μίλησε για την «παγίδα του Θουκυδίδη».

Η Αμερική και η Κίνα είναι άραγε έτοιμες να επαναλάβουν αυτό το παιχνίδι; Ο οικονομικός ανταγωνισμός να εξελιχθεί σε πόλεμο πραγματικό; Εν μέσω αυξημένης έντασης, για την Ταϊβάν, να γίνει το κακό; Οι έλεγχοι που ανακοινώθηκαν πρόσφατα στις αμερικανικές εξαγωγές ημιαγωγών και συναφών τεχνολογιών προς την Κίνα είναι μια πράξη οικονομικού πολέμου, πολύ πιο απειλητική κίνηση από οτιδήποτε έκανε ο Τραμπ.

Οι Πρόεδροι των ΗΠΑ και της Κίνας θα συναντηθούν τη Δευτέρα στο Μπαλί. Δεν θα είναι η πρώτη κατ’ ιδίαν επαφή των δύο ηγετών θάλασσα γυαλί, αλλά δεν μπορούν να αποσυνδεθούν οι δεσμοί. Τουλάχιστον, όχι ανώδυνα. Στο παρελθόν, οι κύκλοι παγκοσμιοποίησης δεν έκλειναν ρόδινα.