Skip to main content

Η Ευρώπη στο… 1914

Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ λέει ότι «η νίκη της Ρωσίας στη σύγκρουση στην Ουκρανία θα είναι μια ήττα για το ΝΑΤΟ και  αυτό δεν επιτρέπεται».

Την ίδια ώρα, ο Έλον Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, συνομιλεί αλλά και όχι απευθείας με τον Πούτιν (ποιος ξέρει;), ενώ υπέδειξε δημόσια τα σημεία για μια ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία για την Ουκρανία: «Μια άβολη ειρήνη είναι καλύτερη από τη συνέχιση αυτού του φρικτού πολέμου, ακόμα κι αν σημαίνει να επιτραπεί στη Ρωσία να διατηρήσει τα ουκρανικά εδάφη που κατέχει αυτή τη στιγμή και ίσως έχει κάποιο δικαίωμα να κάνει», ισχυρίστηκε ο Μασκ.

Αλλά και ο  καθηγητής οικονομικών στο  Χάρβαρντ, Τζέφρι Σακς της ομάδας θαυμάτων του Μπιλ Κλίντον, κατηγορεί ανοιχτά «την κλίκα των Δημοκρατικών του Μπάιντεν ότι έχει μολυνθεί από νεοσυντηρητικούς,πρώην τροτσκιστές που έχουν γίνει επικίνδυνοι πολεμοκάπηλοι, ενώ ο πρόεδρος δεν είναι σε θέση να ελέγξει το ισχυρό στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα που επωφελήθηκε από τους πολέμους για την ελευθερία και την υπεράσπιση της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ στην δημόσια συζήτηση στην Ευρώπη κυριαρχεί η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός, η ακρίβεια αλλά και η επικείμενη ύφεση.

Κάποτε οι αφηγήσεις κατασκευάζονταν και διαδίδονταν από τους λίγους αυτοαποκαλούμενους κατόχους της εσωτερικής «αλήθειας» -τους βασιλείς, τους κληρικούς ή τους μάγους. Σήμερα, ισχυροί ιδιωτικοί παράγοντες  είναι αυτοί που παράγουν τα νέα συνθετικά συστατικά της «νέας» πραγματικότητας. Με λίγα λόγια, ζούμε τυλιγμένοι σε αφηγήσεις κινδυνεύοντας να γίνουμε οι ίδιοι μια …προσομοίωση.

Το να βάλεις «τάξη», ή να δημιουργήσεις μια νέα τάξη, στον κόσμο της μυθοπλασίας είναι σχεδόν αδύνατο. Οι αφηγήσεις της παλιάς κοινωνικοοικονομικής τάξης – φιλελεύθερη δημοκρατία, κράτος δικαίου, δικαιοσύνη -καταρρέουν μπροστά στο γεγονός ότι η βία κερδίζει.

Η ιστορία μας θυμίζει ότι στις αρχές του εικοστού αιώνα, το παλιό φιλελεύθερο-καπιταλιστικό κοινωνικοοικονομικό σύστημα, είχε μπει σε σύγχυση και εσωτερική αντίφαση, οδηγώντας σε δυο παγκόσμιους πολέμους.

Σήμερα δυστυχώς, βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που θυμίζει από πολλές απόψεις το 1914: την τελείως ασυνείδητη αρχή μιας μακροχρόνιας και καταστροφικής κρίσης. Πολλοί φοβούνται  ότι δεν θα υπάρξει σύντομα διέξοδος, αλλά θα ακολουθήσουν συνθήκες γενικευμένης εξαθλίωσης και μάλιστα σε μια πιο βίαιη κοινωνία. Με μερικά χρόνια ενεργειακής, επισιτιστικής και βιομηχανικής κρίσης, η Ευρώπη θα περιοριστεί σε προμηθευτή ειδικευμένου εργατικού δυναμικού χαμηλού κόστους για τις αμερικανικές βιομηχανίες. Οι πιθανότητες να φρενάρεις το τρένο που κινείται είναι ελάχιστες. Αυτό ίσως να είναι το «καλύτερο» σενάριο βέβαια, αν κατορθώσουμε να αποφύγουμε τον πυρηνικό Αρμαγεδδώνα…