Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
«Λοιπόν, δεν νομίζω ότι θα το κάνει», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ερωτηθείς για το πόσο ρεαλιστικό είναι ο Ρώσος ομόλογός του, Βλάντιμιρ Πούτιν να χρησιμοποιήσει τακτικά πυρηνικά όπλα στην Ουκρανία. Μιλώντας στο CNN, ο Μπάιντεν χαρακτήρισε «ανεύθυνες» τις απειλές Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων.
Την ίδια ώρα όμως το ΝΑΤΟ ανακοινώνει ότι θα πραγματοποιήσει μια άσκηση αντιμετώπισης πυρηνικού πολέμου,την ερχόμενη εβδομάδα. Μάλιστα, ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε ότι στην άσκηση πυρηνικής αποτροπής θα συμμετέχουν και οι 30 χώρες μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας. Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ θα είναι «μια άσκηση ρουτίνας που πραγματοποιείται κάθε χρόνο για να διατηρήσουμε την πυρηνική μας αποτροπή ασφαλή και αποτελεσματική».
Ωστόσο, η επισήμανση αυτή κάθε άλλο παρά καθησυχαστική είναι. Γιατί, αυτή τη φορά η άσκηση πυρηνικής αποτροπής αποκτά αναπόφευκτα ένα πολύ διαφορετικό νόημα. Με τον κίνδυνο ενός πυρηνικού πολέμου ποτέ τόσο υπαρκτό όσο αυτή τη στιγμή, το ΝΑΤΟ δεν θέλει να πιαστεί απροετοίμαστο για το τραγικό ενδεχόμενο μιας επίθεσης από τη Ρωσία με μη συμβατικά όπλα.
Ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν έχει ανοιχτά δεσμευτεί να υπερασπιστεί το ρωσικό έδαφος με «όλες τις δυνάμεις και τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας». Ο Πούτιν υποστήριξε μάλιστα ότι η αμερικανική κυβέρνηση είναι αυτή που έχει δημιουργήσει το προηγούμενο για τη χρήση πυρηνικών όπλων στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι για να τελειώσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Τι θα συμβεί αν η Ρωσία ισχυριστεί ότι χρησιμοποιεί πυρηνικά για να …συντομεύσει τον πόλεμο και έτσι να σώσει τις ζωές Ρώσων στρατιωτών;
Σήμερα μάλιστα, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας απείλησε ότι η πιθανότητα αποστολής πυραυλικών συστημάτων MLRS στο Κίεβο θα οδηγήσει σε Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Η δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ πως μία νίκη της Ρωσίας θα σήμαινε ήττα για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία είναι άμεση επιβεβαίωση πως το μπλοκ συμμετέχει στον πόλεμο κατά της χώρας μας. Ένας ειλικρινής Νορβηγός επιτέλους το ομολόγησε», έγραψε ο Μεντβέντεφ στο κανάλι του στο Telegram. Στην πραγματικότητα, το Κρεμλίνο δεν έχει κρύψει ότι είναι έτοιμο να εξαπολύσει έναν πυρηνικό πόλεμο σε περίπτωση που αντιμετωπίσει περισσότερες δυσκολίες.
Γιατί είναι σαφές ότι για τον Πούτιν και την ρωσική ελίτ, στον πόλεμο της Ουκρανίας δεν διακυβεύεται απλά μια ήττα. Ο κίνδυνος που θα αντιμετωπίσει σε μια τέτοια περίπτωση η Μόσχα θα είναι η αποσύνθεση της ίδιας της σημερινής ρωσικής αυτοκρατορίας. Για δεύτερη φορά, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, μια ήττα στην Ουκρανία θα έδινε το πράσινο φως για νέες αποσχιστικές τάσεις των σημερινών δορυφόρων της Ρωσίας στην Ασία και ιδιαίτερα στον Καύκασο. Πράγμα που θα καθιστούσε τη Ρωσία δύναμη όχι απλά δεύτερης, αλλά τρίτης κατηγορίας.
Ο πολύπειρος Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, το είπε σαφώς, όπως αναφέρει το Tass: « Σύμφωνα με το πυρηνικό της δόγμα, η Μόσχα σχεδιάζει μέτρα αντιποίνων αποκλειστικά για να αποτρέψει τον αφανισμό της Ρωσίας». Το ρωσικό στρατιωτικό δόγμα προβλέπει τη χρήση οποιουδήποτε όπλου σε περίπτωση επίθεσης στο έδαφός της χώρας. Και μην ξεχνάμε ότι για το Κρεμλίνο στη χώρα έχουν ενταχθεί πλέον και οι τέσσερις προσαρτημένες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.
Εξ ου και οι φόβοι για έναν πυρηνικό πόλεμο. Ακόμη κι αν εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αμφιβολίες για το εάν ο Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί πραγματικά να υπερβεί την «κόκκινη γραμμή» των ατομικών όπλων. Μέχρι σήμερα, η ισορροπία του τρόμου ΗΠΑ-Ρωσίας ήταν ο καλύτερος αποτρεπτικός παράγοντας για το ξέσπασμα του πυρηνικού πολέμου εδώ και δεκαετίες.
Εκτός από την άσκηση πυρηνικής αποτροπής που θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, οι χώρες του ΝΑΤΟ είναι επίσης έτοιμες να στείλουν κι άλλα υπερσύγχρονα όπλα στην Ουκρανία για να υποστηρίξουν την αντεπίθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Όλα αυτά δείχνουν ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα: εάν η Ρωσία συνεχίσει να χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια της, ουδείς μπορεί να αποκλείσει ότι ο Πούτιν θα διστάσει να ξεκινήσει έναν πυρηνικό πόλεμο για να μην ηττηθεί ολοκληρωτικά. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτή πρέπει τώρα να σημάνει η ώρα της διπλωματίας.