Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Ο καλλιτέχνης προτείνει: Τι θα λέγατε για μια πίκλα; Γιατί όχι; Το τουρσί συνέβαλε, διά της πλαγίας, ακόμη και στην ανακάλυψη της Αμερικής. Νοστιμιά διαχρονική.
Μια πίκλα αγγουράκι με υπολείμματα σάλτσας από τσίζμπεργκερ γνωστής αμερικανικής αλυσίδας ταχυφαγείων κοσμεί ταβάνι γκαλερί. Στο Όκλαντ. Δεν γίνονται ζυμώσεις μόνο στη γαστρονομία. Το έργο, μια «σκόπιμα προκλητική κίνηση» -η οξύτητα δεν χαρίζει στην πίκλα τη γευστική γοητεία;-, έχει σχεδιαστεί για να αμφισβητήσει τι έχει αξία.
Ο καλλιτέχνης, πάντως, ο Αυστραλός Μάθιου Γκρίφιν, το τιμολόγησε στα 6.000 δολάρια. Όποιος το αγοράσει, θα ενημερωθεί για το πώς στο ταβάνι ή στον τοίχο του θα το ξαναφτιάξει.
Ταιριάζει και εδώ η πικάντικη απαγγελία του γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ: «Αραμπάδες και καρούλια, ραπανάκια και μαρούλια / μια παντόφλα στο κρεβάτι, βάσανα που ‘χει η αγάπη / ωραία που ‘ναι η Λιβαδειά, χωρίς καμιάν αιτία».
Ευθυμία. Τα διαφορετικά σχόλια για την «Πίκλα» δεν φόρτωσαν τον καλλιτέχνη πίκρα. Ίσα ίσα είναι μέρος της χαράς του έργου, όπως είπε ο εκπρόσωπός του. «Μια χιουμοριστική αντίδραση δεν είναι άκυρη, γιατί είναι αστείο. Γενικά μιλώντας, πάντως, οι καλλιτέχνες δεν είναι αυτοί που αποφασίζουν αν κάτι δεν είναι τέχνη – είναι αυτοί που δημιουργούν. Το αν κάτι είναι σημαντικό ως έργο είναι ο τρόπος με τον οποίο επιλέγουμε συλλογικά, ως κοινωνία, να το χρησιμοποιήσουμε ή να μιλήσουμε γι’ αυτό».
Καλά, πριν να φτάσουμε στα καλλιτεχνικά, ας μιλήσουμε για αξίες γενικά. Ποια είναι η αξία της εργασίας ενός νοσηλευτή; Είναι άραγε μικρότερη ή μεγαλύτερη εκείνης ενός μεγιστάνα; Μήπως οφείλουμε να συνυπολογίσουμε το μέγεθος της συνεισφοράς τους στο κοινό καλό; Κι αν ναι, το αναγνωρίζουμε αυτό;
Για τον Μάικλ Σαντέλ, καθηγητή στο Χάρβαρντ, τέτοια ερωτήματα βρίσκονται στον πυρήνα της κρίσης της σύγχρονης δημοκρατίας και στο «Η τυραννία της αξίας – Τι έχει απογίνει το κοινό καλό;» (εκδ. Πόλις) διανοίγει νέα πεδία.
