Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Χωρίς ρωσικό αέριο, δεν μπορεί να κάνει η Ευρώπη. Αυτή είναι η ουσία της απόφασης που κατέληξαν οι υπουργοί Ενέργειας των 27. Χωρίς τις ροές από τη Μόσχα, η ΕΕ θα πρέπει να επιβάλει δελτίο, γιατί απλά δεν υπάρχει αρκετό φυσικό αέριο για όλες τις χώρες.
Χθες επιβεβαιώθηκε ότι όσοι έχουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη δεν είναι διατεθειμένοι να το μοιραστούν. Ο λόγος είναι απλός: το εσωτερικό πολιτικό κόστος ενός δελτίου έχει ανυπολόγιστες συνέπειες.
Προς το παρόν οι χώρες είναι ελεύθερες να μειώσουν ή να μην μειώσουν την κατανάλωση, σε εθελοντική βάση. Και μόνο σε περίπτωση τεράστιας ανάγκης η περικοπή θα μπορούσε να είναι υποχρεωτική. Αλλά με απόφαση των 27 εκλεγμένων ηγετών της ΕΕ και όχι της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Και αυτό συνιστά μεγάλη ήττα για την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που είχε σπεύσει να προαναγγείλει υποχρεωτική περικοπή κατά 15% της κατανάλωσης αερίου με δική της και μόνο απόφαση.Φυσικά ουδείς γνωρίζει ποιες θα μπορούσαν να είναι οι αντιδράσεις μεμονωμένων χωρών όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου για αυτή την έκτακτη ανάγκη.
Οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου όρθωσαν το ανάστημά τους , καθιστώντας σαφές ότι δεν είναι πρόθυμες να τιμωρήσουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις τους για το καλό της γερμανικής βιομηχανίας. Δυστυχώς, η Ευρώπη εδώ και χρόνια «βολευόταν» με το φθηνό ρωσικό αέριο και δεν δημιούργησε εναλλακτικές πηγές, βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα. Με αποτέλεσμα τώρα να εκβιάζεται από τους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας ,σε ανατολή και δύση.Δυστυχώς, οι απόψεις των Βρυξελλών με τις οποίες δικαιολογήθηκαν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, δοκιμάζονται στην πράξη και περνούν κάτω από τον πήχυ.Αντίθετα, η Μόσχα βρίσκει εναλλακτικές διεξόδους, ο πόλεμος φθοράς συνεχίζεται και από την άλλη η Ευρώπη έχει τώρα να αντιμετωπίσει αδυσώπητες πολιτικές και κοινωνικές προκλήσεις.Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν επιστρέψει πλέον στα υψηλότερα επίπεδα από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και πιθανότατα η αύξηση αυτή θα συνεχιστεί. Οι σημερινές τιμές καθιστούν προβληματική την επιβίωση μεγάλου μέρους των νοικοκυριών και της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Και θα φτάσουμε στο σημείο η ζήτηση για φυσικό αέριο να μειωθεί «αυτόματα» απλώς και μόνο επειδή οι πολίτες και οι επιχειρήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους.
Αυτή η άβυσσος που ανοίγει ανάμεσα στη ζωή των ευρωπαίων πολιτών και στην αδήριτη πραγματικότητα των τιμών της ενέργειας, είναι πηγή πολιτικής αστάθειας. Ενισχύει επίσης τις φυγόκεντρες δυνάμεις στην Ευρώπη.
Το αφήγημα που συνόδευε τις ευρωπαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία ήταν ότι με τα μέτρα αυτά, η ΕΕ θα ρίξει τη Ρωσία σε κρίση. Σήμερα, ωστόσο, οι ευρωπαϊκές αγορές και η οικονομία κρέμονται από τη ροή του φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
