Από την έντυπη έκδοση
Του Πάνου Φ. Κακούρη
[email protected]
Η απογραφή του πληθυσμού κατά τη δεκαετία 2011 – 2021 συμπίπτει χρονικά με την περίοδο της περιπέτειας των μνημονίων, οπότε και δεν είναι μη αναμενόμενο το αποτέλεσμα της μείωσης του πληθυσμού. Την περασμένη δεκαετία εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι νέοι (κυρίως) που έφυγαν στο εξωτερικό, χωρίς μάλιστα οι στρόφιγγες της εξόδου να έχουν κλείσει ακόμη.
Επίσης, η αβεβαιότητα που προκαλούσαν οι αλυσιδωτές λήψεις εισπρακτικών μέτρων, οι περικοπές μισθών και συντάξεων, η ύφεση και η έκρηξη της ανεργίας, έφεραν τη δημιουργία οικογένειας σε δεύτερο πλάνο και εκτοξεύτηκε η υπογεννητικότητα. Η συρρίκνωση του πληθυσμού της χώρας μέσα σε μια δεκαετία κατά 382.716 άτομα προκαλεί μελαγχολία και απογοήτευση.
Τα συναισθήματα αυτά θα ενταθούν μόλις ανακοινωθούν αργότερα τα ποιοτικά στοιχεία της απογραφής, που θα αφορούν την ηλικιακή διάρθρωση του πληθυσμού. Εκεί θα αποτυπωθεί η μείωση του ποσοστού των νέων σε ηλικία ατόμων και η αύξηση της αναλογίας των γηραιότερων.
Όμως, όπωςείπε και ο Σοφοκλής, «ενός κακού δοθέντος μύρια έπονται». Τα στοιχεία για την εξέλιξη του δημογραφικού αποτελούν ηχηρό καμπανάκι, για δύο βασικά μεγέθη. Κατ’ αρχάς για το ΑΕΠ, αφού η αρνητική αυτή εξέλιξη πλήττει την εγχώρια παραγωγή, ειδικά όταν πρόκειται για μείωση του αριθμού των ατόμων που ανήκουν στον ενεργό πληθυσμό. Το μεταναστευτικό φαίνεται να συμβάλλει στην επιβράδυνση της μείωσης του πληθυσμού, αλλά στην προκειμένη περίπτωση το παραγωγικό του αποτύπωμα δεν είναι θετικό. Οι μετανάστες στη συντριπτική τους πλειονότητα απασχολούνται ως ανειδίκευτοι εργάτες, ενώ την ίδια στιγμή η Ελλάδα χάνει, λόγω του brain drain, πτυχιούχους και γενικά επιστημονικό και εξειδικευμένο προσωπικό.
Συγχρόνως, το δημογραφικό αποτελεί κίνδυνο για το ασφαλιστικό σύστημα και το αποτέλεσμα της απογραφής θα ανοίξει έναν νέο κύκλο συζητήσεων για επώδυνες αλλαγές.
