Των Μάγδας Ρουμανέα (Μαλάμη) και Πέτρου Γαλιατσάτου
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται και από ότι φαίνεται εισέρχεται σε πιο επικίνδυνη φάση. Ο κίνδυνος κλιμακώνεται καθημερινά και αυτό δείχνει το γεγονός ότι αρχίζουν να εμφανίζονται διαφορές μεταξύ των διατλαντικών συμμάχων. Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας μίλησαν για την ανάγκη κατάπαυσης του πυρός και διευθέτησης με διαπραγματεύσεις. Για τον σκοπό αυτό, είναι καθήκον όλη η ανθρωπότητα να βροντοφωνάξει να σταματήσει όσο πιο γρήγορα ο πόλεμος αυτός, γιατί όσο παρατείνεται μια νέα «παγωμένη σύγκρουση» είναι προ των πηλών μας , με τον κίνδυνο ακόμα και ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος.
Οι αρχηγοί κρατών δυστυχώς δεν συμμερίζονται αυτές τις εκτιμήσεις και πολλές φορές ψάχνουν και φιλοσοφική στήριξη ή πηγή ιδεών και επιχειρημάτων υπέρ του πολέμου, για να προβάλλουν την αναγκαιότητα του. Φαίνεται μάλιστα πως η φιλοσοφία αποτελεί πηγή ιδεών και επιχειρημάτων υπέρ του πολέμου. Έτσι δεν θα είχαμε και πολλές εγγυήσεις για ειρήνη στον κόσμο, αν εφαρμοζόταν το πλατωνικό αξίωμα να φιλοσοφούν οι κυβερνήτες ή να κυβερνούν οι φιλόσοφοι.
Και αυτό γιατί η ανθρώπινη φύση απέχει πολύ από το να είναι ιδανικά προσαρμοσμένη στο περιβάλλον της και σταθερά να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της καταστροφής. Αν όμως τα άτομα μιας κοινωνίας πετύχουν μέσα από τις κρίσεις και τους κινδύνους αναπτύξουν το λόγο και τη γνώση της δικαιοσύνης θα ήταν υπέροχο. Διότι αν δεν έχουμε τη γνώση της αδικίας του πολέμου ή τη γνώση των κύριων αιτιών του πολέμου και των βασικών μέσων με τα οποία προλαμβάνονται ή εξουδετερώνονται τα αίτια του πολέμου, όπως για παράδειγμα η γνώση των μηχανισμών διαλόγου που τίθενται σε κίνηση για πρόληψη και αποτροπή της ένοπλης σύρραξης, δεν θα είναι ποτέ επαρκής καμμιά συνθήκη για τη διατήρηση μόνιμης ειρήνης στον κόσμο.
Πολλοί φιλόσοφοι, ερευνητές, πολιτικοί, απλοί άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη και τον το πόλεμο και ιδιαίτερα σήμερα με τον πόλεμο Ρωσίας Ουκρανίας. Σήμερα οι άνθρωποι στη μεγαλύτερη πλειονότητά, δεν αντιμετωπίζουν δίλημμα «πόλεμος ή ειρήνη» γιατί είναι πεισμένοι ότι η ειρήνη αποτελεί θετική αξία για την εξέλιξη της ανθρωπότητας και ότι ο πόλεμος έχει αρνητική επίδραση
Σκεπτόμενοι για παράδειγμα το σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία, αν απλώς αποφασίσουμε ότι ο κ. Πούτιν είναι ένας πολύ κακός άνθρωπος και ότι προκάλεσε έναν πόλεμο και αυτό ήταν, τότε δεν θα διδαχθούμε τίποτα από τον πόλεμο αυτό. Έτσι λοιπόν ο Ρώσο-Ουκρανικός πόλεμος, όσο και αν είναι άνισος και άδικος και πέρα από μια άδικη στρατιωτική εισβολή εναντίον ενός ανεξάρτητου κράτους, δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο γεγονός, αλλά συνδέεται άμεσα με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις μέσα σε μια περίοδο βαθιάς , πρωτοφανούς κρίσης και αστάθειας του καπιταλιστικού συστήματος. Η Ουκρανία σήμερα είναι με τους σχεδιασμούς του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι η Αμερική εμπνεύστηκε και υποστήριξε το πραξικόπημα το 2014, με το οποίο αποπέμφθηκε βιαίως ο εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας Β. Γιανουκόβιτς και ανέλαβε την προεδρία ο Ζελένσκι. Αυτή η ενέργεια των Αμερικανών να βάλουν τον Ζελένσκι στην προεδρεία αποτελεί μέρος της κρίσης και όχι τη λύση της.
Η αντιπολεμική βέβαια Αριστερά πάντα βρίσκετε αντιμέτωπη με τα μέτρα καταστολής και τις διώξεις στις χώρες των Κεντρικών Δυνάμεων. Το ίδιο συμβαίνει και με τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας. Στην πολεμική αυτή σύγκρουση δεν μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ούτε τον εκπρόσωπο του ρωσικού ιμπεριαλισμού και εισβολέα Πούτιν, ούτε τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό του Ζελένσκι ο οποίος ακολουθεί την πολιτική Μπάιντεν .Πολιτική η οποία είναι προέκταση του δόγματος Μπους «πόλεμος χωρίς τέλος» ,με συνέπεια να διαμελίζονται έθνη, αποσυνθέτοντας κράτη, όπως το Ιράκ, καταστρέφοντας κοινωνίες και αποσταθεροποιώντας την «παγκόσμια τάξη».
Οι μέρες της ευτυχίας είναι λευκές σελίδες στην ιστορία των λαών και αυτό γιατί η κινητήρια δύναμη στην ανάπτυξη του ιστορικού δράματος είναι ο πόλεμος. Συνηθίζουμε να βλέπουμε τον πόλεμο ως παρέκκλιση από την «κανονική» κατάσταση ειρήνης ,ως παροδική ανωμαλία και επιστροφή στην ανορθόδοξη κατάσταση της βαρβαρότητας .
Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι ένα σφαγείο, όπου σταθερά θυσιάζεται η ευτυχία των λαών, η αρετή των ατόμων και η σοφία των κρατών.
Σήμερα ο πληθωρισμός κορυφώνεται και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, τροφοδοτούμενος εν μέρει από τις επιπτώσεις του πολέμου με την άνοδο των τιμών στην ενέργεια στα είδη πρώτης ανάγκης, στις ελλείψεις προϊόντων του πρωτογενούς τομέα παραγωγής (σιτάρι, ηλιέλαιο), προμηνύουν την εμφάνιση μιας επισιτιστικής κρίσης. Η ΕΕ νόμιζε ότι με τις κυρώσεις στον Πούτιν θα αποδυνάμωνε την Ρωσία όμως συμβαίνει το αντίθετο αποδυναμώνονται οι λαοί τις Ευρώπης και του τρίτου κόσμου και κανείς δεν ενδιαφέρετε για τις ζωές μας.
Οι πόλεμοι θα γίνονται όλο και πιο καταστροφικοί και πιο αβάσταχτοι διότι έχουν αλλάξει ριζικά μορφή με τη νέα τεχνολογία στο πυρηνικό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο του βιολογικού πολέμου. Ο πυρηνικός πόλεμος και τα σύγχρονα οπλικά μέσα έχουν επιβάλλει ένα όριο, το οποίο απαγορεύει να βλέπουμε τον πόλεμο ως αναγκαίο κακό.
* Η Μάγδα Ρουμανέα (Μαλάμη) είναι δρ Φιλοσοφικών επιστημών, επισκ. καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας (Kliment Okxridski) και ο Πέτρος Γαλιατσάτος είναι κοινωνιολόγος.
