Του Γρηγόρη Ρουμπάνη
Όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει πάνω από τα νερά του Αιγαίου, αυτό δεν σημαίνει ότι πάντα είναι για καλό. Και τούτο επειδή δεν έχει να κάνει με τον ήλιο, το καλοκαίρι και τα προκλητικά νερά των ελληνικών νησιών, που δίνουν ώθηση στον τουρισμό.
Καμιά φορά έχει να κάνει με την εναέρια κυκλοφοριακή συμφόρηση που προκαλούν τα τουρκικά μαχητικά, όπως «καλη ώρα», φτιάχνοντας κλίμα για προώθηση των παράνομων επιδιώξεων της Άγκυρας και τη δημιουργία τετελεσμένων, ευχάριστων για την ίδια, δυσάρεστων για την Αθήνα και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Διπλωματικοί κύκλοι στην ελληνική πρωτεύουσα θεωρούν ότι ο Μάιος αυτός ίσως αποδειχθεί ο κρισιμότερος μήνας μετά τον Ιανουάριο του 1996, κατά τον οποίο η Τουρκία έριξε τον κουβά με το «γκρι» στο Αιγαίο, και συνακόλουθα τον Ιούλιο του 1997, κατά τον οποίο κατάφερε να νομιμοποιηθούν οι αξιώσεις της στο περίφημο «Ανακοινωθέν της Μαδρίτης» που έφερε τις υπογραφές των Κώστα Σημίτη και Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, υπό την υψηλή εποπτεία της τότε Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ.
Αυτή ακριβώς η ομπρέλα με τα χρώματα της αστερόεσσας και το έμβλημα του ΝΑΤΟ είναι που προβάλει ξανά με αφορμή την επικείμενη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον προσκεκλημένου του Τζο Μπάιντεν. Έμπειροι διπλωμάτες στην Αθήνα επισημαίνουν ότι η παρούσα συγκυρία δεν προσφέρεται για προώθηση και αναγνώριση των εθνικών θέσεων αλλά αντιθέτως:
- Αποδοχή των τουρκικών αξιώσεων για αποστρατικοποίηση των νησιών, οι οποίες θα δικαιωθούν με την απομάκρυνση των συστημάτων αεράμυνας, που όλως τυχαίως είναι τα ρωσικά TOR-M1 και OSA KA. Τα οπλικά αυτά συστήματα (σοβιετικής κατασκευής) θα παραδώσει η ελληνική πλευρά στην Ουκρανία βοηθώντας την στον πόλεμο που διεξάγει κατά της Ρωσίας.
- Προκειμένου να «δέσει» καλύτερα το κλίμα δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ενός θερμότερου από τα συνηθισμένα επεισοδίου, ώστε ευκολότερα και πειστικότερα να προστρέξουν στο ρόλο του ειρηνοποιού διαμεσολαβητή ΗΠΑ και ΝΑΤΟ. Όπως ακριβώς το 1996 και το 1997.
Τα κακά ρωσικά όπλα θα αντικατασταθούν με την αγορά νέων αμερικάνικων συστημάτων τύπου Patriot, τα οποία όμως θα εγκατασταθούν σε απόσταση ασφαλείας για τους Τούρκους οραματιστές της ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Το πλαίσιο είναι έτοιμο και φιλοτεχνημένο από τους αμερικανικούς διαχειριστές της αντιμετώπισης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Ήδη η ελληνική πλευρά έχει βολιδοσκοπηθεί κατά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον περασμένο Μάρτιο αλλά η κατ’ αρχήν επιφυλακτικότητά της δεν απογοήτευσε τον αμερικανικό παράγοντα. Υπό την εποπτεία του φιλοτεχνείται με εντατικούς ρυθμούς το μοτίβο της «ιστορικής συνεύρεσης» Ελλάδας-Τουρκίας απέναντι στη νέα απειλή που τρομάζει τον πλανήτη και έχει όνομα ρωσικό: Πούτιν.
Ενώπιον αυτής υπερέχει των όποιων εθνικών… μικροδιαφορών η Νατοϊκή ομοψυχία και δε νοείται μια χώρα μέλος της Συμμαχίας να απειλεί άλλη χώρα μέλος. Απειλούμενη αυτή τη στιγμή εμφανίζεται θρασύτατα η Τουρκία των «Γκρίζων Λύκων» από τα αμυντικά συστήματα που έχει αναπτύξει η Ελλάδα σε νησιά και Έβρο, κυρίως από το 2001 και μετά, απέναντι σε μια πάνοπλη πολεμική μηχανή που κάνει συχνά-πυκνά πρόβες κατάληψης ελληνικών νησιών ή χερσαίων εδαφών στα ΒΑ σύνορα της χώρας.
Σύμφωνα με τους σχεδιαστές της προσέγγισης, πεδίο συνεργασίας προς όφελος της Συμμαχίας και φυσικά κοινό όφελος Ελλάδας-Τουρκίας αποτελεί ο τομέας της ενέργειας, ο οποίος αποκτά ιδιαίτερη σημασία «φλέγουσας προτεραιότητας» μετά τις εξελίξεις γύρω από την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και το πετρέλαιο.
Ήδη στην κατεύθυνση της συνεννόησης των δυο πλευρών λειτούργησε η συνάντηση του Τ. Ερντογάν με τον Κυρ. Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη, τον περασμένο Μάρτιο, κατά την οποία επικράτησε εντελώς διαφορετικό κλίμα από εκείνο της «ηλεκτρισμένης» συνάντησης Τσαβούσογλου-Δένδια στην Άγκυρα, τον Απρίλιο του 2021. Εξάλλου τις τουρκικές ανάγκες έχει αναγνωρίσει και η Ουάσιγκτον, η οποία τώρα δηλώνει διατεθειμένη να ενισχύσει την πολεμική αεροπορία της γείτονος με νέα υπερσύγχρονα αεροσκάφη παραγνωρίζοντας όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση τις ιδιαίτερες σχέσεις της με τη Ρωσία.
Αυτά βεβαίως όσον αφορά τις «καλές προθέσεις» για τις οποίες ο Όσκαρ Ουάιλντ είχε πει ότι μ’ αυτές ακριβώς είναι στρωμένος ο δρόμος προς την κόλαση. Διότι οι ίδιοι έμπειροι διπλωμάτες θυμίζουν μια άλλη συνάντηση Έλληνα πρωθυπουργού με Αμερικανό πρόεδρο κατά την οποία είχε τεθεί θέμα αποστρατικοποίησης μιας περιοχής που εποφθαλμιούσε τότε η Άγκυρα. Ήταν το 1964, όταν ο Λίντον Τζόνσον καλούσε τον Γεώργιο Παπανδρέου στο Λευκό Οίκο για να τον κατσαδιάσει, που απέκρουε το σχέδιο Άτσεσον και τα παζάρια που αφορούσαν Κύπρο και Καστελόριζο. Ένα χρόνο αργότερα ο Γ. Παπανδρέου έπεφτε, ακολούθησε η Χούντα των Συνταγματαρχών, η αποχώρηση της ελληνικής μεραρχίας από τη Μεγαλόνησο και τελικά η ανενόχλητη εισβολή του Αττίλα με τα τετελεσμένα που δημιούργησε.
