Skip to main content

Όταν τίποτε δεν είναι ξεκάθαρο

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρη
[email protected]

Μεγαλύτερη σύγχυση παρά ξεκαθάρισμα προκαλεί η κατευθυντήρια γραμμή των κεντρικών τραπεζών. Και αυτό αποτυπώνεται τα μάλα στις κινήσεις των αγορών, τη μία μέρα ανακάμπτουν γιατί μετριάζονται κάπως οι προσδοκίες για την ένταση και τον ρυθμό των επικείμενων επιτοκιακών αυξήσεων και την άλλη επιστρέφουν στο sell off γιατί «φουντώνουν» τα στοιχήματα των «γερακιών». Τα ποσοστά που προεξοφλούν οι αγορές για επιτοκιακές αυξήσεις «πηγαινοέρχονται πάνω κάτω», με τη σύγχυση ενίοτε να χτυπά «κόκκινο», καθώς μπαίνει και το γεωπολιτικό σενάριο με απρόβλεπες συνέπειες, σε σημείο που, ενίοτε, γίνονται δυσδιάκριτα και τα όρια μεταξύ «γερακιών» και «περιστεριών».  Η απόλυτη σύγχυση… Και ενώ πλέον ο πληθωρισμός έχει πάψει να χαρακτηρίζεται προσωρινός από όλους τους κεντρικούς τραπεζίτες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, η επιστροφή του κοντά στον στόχο  παραμένει σταθερή φιλοδοξία, παρότι ουδείς γνωρίζει κατά πόσο μπορεί να εκπληρωθεί. Με αποτέλεσμα οι ίδιες οι δηλώσεις να είναι αντιφατικές που κάνουν ακόμη και τις αγορές να τις αγνοούν κάποιες στιγμές.

H μεγαλύτερη πρόκληση είναι ωστόσο η εύρεση μιας ισορροπίας στη «μάχη» κατά του πληθωρισμού, ώστε να μην ανατραπεί η ανάκαμψη και η δυναμική της αγοράς εργασίας. Μια βιαστική κίνηση θα είχε αντίκτυπο στη ζήτηση και αυτό δεν θα βοηθούσε κανέναν, αφού και τις ΗΠΑ και την Ευρώπη τις συμφέρει να κρατήσουν ισχυρές τις αγορές εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη και διαρθρωτικούς παράγοντες, όπως τη γήρανση των πληθυσμών με την ανάγκη προσέλκυσης περισσότερου εργατικού δυναμικού. Η σταθερή ανεργία της δεκαετίας του 2010 έδειξε περίτρανα ότι μπορεί να γίνει γόνιμο έδαφος για να ξεφυτρώσουν αντισυστημικά και λαϊκιστικά κινήματα.

Μέσα σε όλα αυτά, η ΕΚΤ έχει ακόμη ένα πρόβλημα που έγκειται στην αγορά κρατικών ομολόγων. Θα πρέπει να διασφαλίσει ότι τα spreads δεν θα ανοίξουν σε σημείο που θα μπορούσε να υπονομεύσει τη νομισματική πολιτική ή και να απειλήσει το ίδιο το ενιαίο νόμισμα. Εάν οι διαφορές αποδόσεων συνεχίσουν να αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό, θα αρχίσουν να θέτουν εν αμφιβόλω την ικανότητα κάποιων κυβερνήσεων να αποπληρώσουν το χρέος τους. Βεβαίως, η ΕΚΤ εξακολουθεί να έχει στη διάθεσή της το «όπλο» των αγορών ομολόγων, το οποίο όμως θα «αναιρέσει» την προσπάθειά της να πολεμήσει τον πληθωρισμό, εάν παγιωθεί στα σημερινά υψηλά επίπεδα. Που σημαίνει ότι οι πολιτικές γίνονται ξαφνικά ασυμβίβαστες.

Σαφώς και βρισκόμαστε σε μεταβατική περίοδο. Και τα πράγματα δείχνουν ότι το πέρασμα από τον έναν κύκλο στον άλλο θα έχει αναταράξεις. Εδώ όμως θα φανεί και η αποτελεσματικότητα των διαμορφωτών πολιτικής.