Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν διαμηνύει ότι καλό θα ήταν να ξεχάσουμε τις εποχές του πολύ χαμηλού πληθωρισμού και η πρόεδρος του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποιεί πως το τσουνάμι των ανατιμήσεων ήρθε για να μείνει. Διότι -όπως λέει στο blog του Ταμείου- οι δομικές αιτίες που το πυροδοτούν, η παράλληλη εφοδιαστική και ενεργειακή κρίση, δεν προβλέπεται να υποχωρήσουν πριν από το 2023.
Κοινώς, τα νέα για τον πληθωρισμό παγκοσμίως και στην Ευρώπη δεν είναι καλά – και για την Ελλάδα μπορεί να είναι ακόμη χειρότερα. Διότι τα αγγούρια μπορεί να έχουν φθηνύνει 38% σε μία εβδομάδα, το φυσικό αέριο όμως έχει εκτοξευτεί κατά 155% μέσα σε έναν χρόνο, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 36% και, επίσης, ούτε τα φασολάκια αισθάνονται πολύ καλά τελευταία: έπιασαν τα 7,5 ευρώ το κιλό στον πάγκο της λαϊκής.
Μαζί τους, πιάνει πάτο και η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων καταναλωτών. Και απειλεί να μετατρέψει την κρίση της ακρίβειας σε κρίση διαβίωσης. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα βρίσκεται πια κάτω από τον μέσο όρο και στην τρίτη ταχύτητα της Ευρώπης στη σχέση μισθών και κόστους διαβίωσης. Ήτοι, η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού φέρνει, σε πραγματικούς όρους, το εγχώριο επίπεδο διαβίωσης κάτω και από εκείνο χωρών όπως η Ρουμανία, η Λιθουανία και η Κροατία.
Ενώπιον αυτής της κρίσης, οι επιλογές είναι πολύ συγκεκριμένες αλλά, ειδικά για την Ελλάδα, και πολύ περιορισμένες. Δέκα ευρωπαϊκές χώρες -Βέλγιο, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία- έχουν προχωρήσει ήδη σε μειώσεις ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης. Η ελληνική κυβέρνηση, προσώρας τουλάχιστον, το αποκλείει υπό την δαμόκλειο σπάθη των αγορών. Με το χρέος στο 200% και με την απόδοση του δεκαετούς ομολόγου στο 2,5%, κάθε κίνηση δημοσιονομικής χαλάρωσης παραπέμπει σε ρώσικη ρουλέτα.
Η Γαλλία έδειξε άλλο δρόμο: Είτε με το βλέμμα στραμμένο στις προεδρικές κάλπες του Απριλίου, είτε υπό την πίεση του αντισυστημικού κύματος που διογκώνεται, ο Εμανουέλ Μακρόν τόλμησε και έβαλε πλαφόν στα τιμολόγια ρεύματος της EDF, του γαλλικού κολοσσού της ενέργειας.
Η Γαλλία και η EDF έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι παραγωγοί -και πυρηνικής- ενέργειας και όχι απόλυτοι εισαγωγείς. Η Ελλάδα έχει το επιπλέον μειονέκτημα ότι μπορεί και να προχώρησε σε απολιγνητοποίηση-εξπρές χωρίς plan B ασφαλείας.
