Τι θέλουν να σπουδάσουν τα παιδιά μας;

Για να ξεχωρίσουμε τα περιζήτητα τμήματα επιλέξαμε τα τμήματα όπου οι υποψήφιοι που τα δήλωσαν ως πρώτη επιλογή ήταν περισσότεροι από τις θέσεις που αναλογούν στους υποψηφίους του Γενικού Λυκείου, που διαγωνίστηκαν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις του 2021. Έτσι προέκυψαν 101 τμήματα σε σύνολο 455, ποσοστό 22,19%. Φυσικά υπάρχουν και άλλα περιζήτητα τμήματα, όπως για παράδειγμα η Ιατρική Αλεξανδρούπολης, που δηλώνεται, συνήθως, τελευταία από τις Ιατρικές διότι είναι η πιο απομακρυσμένη από τις μεγαλουπόλεις. Δηλώνεται ως πρώτη επιλογή μόνο από τους κατοίκους της Θράκης. Έτσι ενώ δεν συγκεντρώνει πολλές πρώτες προτιμήσεις, είναι, αναμφίβολα, περιζήτητη σχολή.

Τα κοινά τμήματα, τα τμήματα δηλαδή που εντάσσονται σε δύο ή τρία ή και τέσσερα Πεδία αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία, διότι ο αριθμός υποψηφίων που μπορεί να τα δηλώσει στο Μηχανογραφικό τους είναι μεγαλύτερος από τα τμήματα που ανήκουν σε ένα μόνο πεδίο και, συνεπώς, δεν θα ήταν συγκρίσιμα. Στον πίνακα 1 βλέπουμε πόσα τμήματα εντάσσονται στα περιζήτητα, έτσι όπως τα μετρήσαμε, σε κάθε Πεδίο.  Ο συνολικός αριθμός των τμημάτων περιλαμβάνει μόνο τα τμήματα που δηλώνονται αποκλειστικά από το κάθε Πεδίο. Τα κοινά τμήματα είναι 163 το 35,82% των τμημάτων.

Στους πίνακες που ακολουθούν βλέπουμε τα οκτώ τμήματα κάθε πεδίου (για λόγους έκτασης του κειμένου) όπου η διαφορά των πρώτων προτιμήσεων από τον αριθμό των εισακτέων είναι η μεγαλύτερη. Αναλυτικά:

Στο 1^ο Πεδίο η Νομική και η Ψυχολογία κυριαρχούν στις προτιμήσεις των υποψηφίων, όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες με τη Νομική και την τελευταία δεκαετία με την Ψυχολογία. Την έκπληξη κάνει η Κοινωνική Εργασία να συγκεντρώνει 422 πρώτες προτιμήσεις. Η Αγγλική Φιλολογία πάντα ήταν στις σχολές υψηλής ζήτησης. Αντίθετα τα τμήματα Φιλολογίας και Φιλοσοφίας παρουσιάζουν λίγες πρώτες προτιμήσεις, καθώς τα προβλήματα εύρεσης εργασίας κάνουν τους υποψηφίους να μην τα έχουν ως πρώτη επιλογή, όπως συνέβαινε παλαιότερα, που αποτελούσαν πρώτη επιλογή για πάρα πολλούς φοιτητές.

Στο 2^ο Πεδίο οι σχολές Μηχανικών συγκεντρώνουν την υψηλότερη ζήτηση. Ηλεκτρολόγοι και Μηχανολόγοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με τους Πολιτικούς Μηχανικούς να ανακάμπτουν μετά την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, που έφερε την κατάρρευση του κατασκευαστικού κλάδου. Οι σχολές των Θετικών Επιστημών, όπως τα τμήματα Μαθηματικών και Φυσικής έχουν το δικό τους κοινό, αλλά δεν ανήκουν στις περιζήτητες σχολές. Τα τμήματα Χημείας και Βιολογίας ανήκουν στην κοινή ομάδα. Στη λίστα με τα 8 πιο περιζήτητα τμήματα του 2^ου Πεδίου ανήκει και η σχολή Μηχανικών της Πολεμικής Αεροπορίας.

Στο 3^ο Πεδίο κυριαρχούν οι Ιατρικές Σχολές με τις Νοσηλευτικές να αποτελούν 1^η επιλογή πολύ μικρού αριθμού υποψηφίων. Υπάρχουν αρκετοί υποψήφιοι που έχουν ως πρώτη τους επιλογή τις Οδοντιατρικές και τις Φαρμακευτικές σχολές. Από τα τμήματα Φυσικοθεραπείας μόνο το τμήμα της Θεσσαλονίκης αποτελεί την πρώτη επιλογή 263 υποψηφίων, με τα άλλα τμήματα στις άλλες πόλεις να έχουν πολύ μικρότερη ζήτηση. Και τα τμήματα Μαιευτικής δεν συγκεντρώνουν την προτίμηση αρκετών υποψηφίων, λόγω του δημογραφικού μας προβλήματος.

Στο 4^ο Πεδίο τα περισσότερα τμήματα του Οικονομικού Πανεπιστημίου παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση. 5 από τα 8 τμήματα του πίνακα ανήκουν στο ΟΠΑ. Η Διοίκηση Επιχειρήσεων έχει τη μεγαλύτερη ζήτηση από τις σχολές του Πεδίου. Τα τμήματα των Οικονομικών Επιστημών παρουσιάζουν ζήτηση, χωρίς να ανήκουν στα περιζήτητα τμήματα. Θετική εντύπωση προξενεί το τμήμα Οικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης (Αθήνα) στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο που διεύρυνε το αντικείμενο σπουδών του και από απλό τμήμα Οικιακής Οικονομίας μετατράπηκε σε οικονομικό τμήμα που δίνει και παιδαγωγική επάρκεια. Το αντιλήφθηκαν οι υποψήφιοι και επιβράβευσαν την αλλαγή προτιμώντας το στο Μηχανογραφικό. 183 υποψήφιοι το επέλεξαν ως 1^η προτίμηση στο Μηχανογραφικό τους Δελτίο. Θα μπορούσε να αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα για τα τμήματα χαμηλής ζήτησης.

Στα κοινά τμήματα σε περισσότερα από ένα πεδίο συγκαταλέγονται πολλά και τελείως διαφορετικά τμήματα, καθώς το ένα στα τρία τμήματα ανήκει σ’ αυτή την ομάδα· 163 σε σύνολο 455. Αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, καθώς δημιουργεί αδικίες. Αυτό, βέβαια, είναι μία άλλη συζήτηση. Βλέπουμε εδώ τα Παιδαγωγικά και τα ΤΕΦΑΑ, που παρά την ανεργία των πτυχιούχων τους αποτελούν διαχρονική επιλογή των υποψηφίων. Εδώ εντάσσονται και τα τμήματα Πληροφορικής, καθώς δηλώνονται και από το 2^ο και από το 4^ο Πεδίο, που παρουσιάζουν υψηλή ζήτηση, αφού η τεχνολογική έκρηξη που ζούμε δίνει υποσχέσεις εργασίας στους αποφοίτους τους. Η Αστυνομία και η Πυροσβεστική αποτελούν την πρώτη επιλογή πολλών υποψηφίων πολλά χρόνια τώρα, αφού έχουν το δικό τους κοινό.

Αυτές είναι οι επιλογές που έκαναν οι υποψήφιοι το 2021, χρονιά με μεγάλες διαφορές από τις προηγούμενες, που επηρέασαν τις επιλογές των υποψηφίων, αλλάζοντας τους αριθμούς. Το 1/3 των υποψηφίων δεν είχε δικαίωμα να υποβάλει Μηχανογραφικό Δελτίο, οπότε δεν μάθαμε τι θα ήθελαν να σπουδάσουν αυτά τα παιδιά. Το άλλο ένα τρίτο των υποψηφίων, όσοι βρίσκονταν από το 8,5 έως το 14,5 περίπου, δεν είχαν δικαίωμα να δηλώσουν όλες τις σχολές τους Πεδίου τους, αλλά μόνο κάποιες από αυτές· όσες περνούσαν την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Γι’ αυτό και η σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, που κάναμε κάθε χρόνο, δεν είναι εφικτή.