Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Η Ελίζαμπεθ Χολμς ήταν κάτι παραπάνω από την απόλυτη σταρ της Silcon Valley. Ήταν το «παιδί-θαύμα», που κατέρριψε ταμπού και στερεότυπα, έσπασε το ανδροκρατούμενο σύστημα ισχύος και επιρροής της αμερικανικής επιχειρηματικότητας κι έγινε πλούσια και διάσημη λανσάροντας το concept των start ups όταν οι γκουρού της Wall Street βρίσκονταν ακόμη έτη φωτός πίσω. Στα 19 της χρόνια, το 2003, υποσχέθηκε παγκόσμια επανάσταση στις εξετάσεις αίματος. Λάνσαρε ένα διαγνωστικό μηχάνημα που με μια σταγόνα αίματος, από το δάχτυλο του χεριού, θα έδινε σε χρόνο-ρεκόρ τα αποτελέσματα ακόμη και των πιο σύνθετων ιατρικών εξετάσεων.
Ίδρυσε τη Theranos και ζήτησε χρηματοδότηση για να κάνει το project της παγκόσμιο success story. H Silicon Valley την πίστεψε, το ίδιο και η Wall Street, και το Forbes την έχρισε «θηλυκό Στιβ Τζομπς».
Μέσα σε ελάχιστα χρόνια κέρδισε τη στήριξη -μαζί με τη χρηματοδότηση- της πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ της Αμερικής. Ανάμεσα στους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ήταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ και ο πρώην υπουργός Άμυνας Τζέιμς Μάτις, ενώ ο Ρούπερτ Μέρντοχ, ο μεγιστάνας των media, επένδυσε στη Theranos 125 εκατομμύρια δολάρια.
Στο peak της, η αξία της εταιρείας είχε φθάσει σχεδόν τα 10 δισ. δολάρια και η Χολμς, ως μεγαλομέτοχος, είχε προσωπική περιουσία 3,6 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τη λίστα του Forbes.
Ατυχώς για εκείνη το 2015 η Wall Street Journal -ιδιοκτησίας Μέρντοχ- αποκάλυψε πως το περίφημο διαγνωστικό μηχάνημα της Theranos ήταν fake: ουδέποτε λειτούργησε. Χθες, δικαστήριο της Καλιφόρνια, έπειτα από μια ακροαματική διαδικασία 15 εβδομάδων, την έκρινε ένοχη για τρεις κατηγορίες που στοιχειοθετούν απάτη σε βάρος επενδυτών και πλέον η Χολμς είναι αντιμέτωπη με ποινή πολυετούς κάθειρξης.
Σύμφωνα με τους Financial Times, δεν έκανε τίποτα παραπάνω από το να εφαρμόσει το αγαπημένο moto της Silicon Valley: «Fake it until you make it» – σε ελεύθερη μετάφραση «πούλα ψέμα μέχρι να τα καταφέρεις».
Για την ίδια το πρόβλημα ήταν ότι το εφάρμοσε με υπερβολική δόση θράσους. Για τους επενδυτές ήταν ότι η Χολμς έπαιξε τον ρόλο του Στιβ Τζομπς καλύτερα και από τον Άστον Κούτσερ, όπως γράφει ο Guardian. Και για την παγκόσμια φρενίτιδα των start ups το πρόβλημα είναι πως, ειδικά όταν πρόκειται για επιστημονικά projects και όχι για διαδικτυακά apps και παιχνίδια του κυβερνοχώρου, το «ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός» ενδέχεται να αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση…
