Από την έντυπη έκδοση
Του Πάνου Κακούρη
[email protected]
Το νέο mea culpa του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για το οικονομικό πρόγραμμα που επιβλήθηκε στην Ελλάδα από τον Μάιο του 2010 και εντεύθεν, όχι μόνο δεν ικανοποιεί κανένα, αλλά προκαλεί και οργή, γιατί την ίδια ώρα επιμένει στο «λάθος».
Το ΔΝΤ, για πολλοστή φορά, σε έκθεσή του παραδέχεται πως έκανε λάθος στο ελληνικό πρόγραμμα. Ε, και; Τι κάνει για να διορθώσει το λάθος; Επιμένει στην ίδια λάθος συνταγή και αναβαθμίζει τους υπεύθυνους των αστοχιών, όπως τον πρώην επικεφαλής της τρόικας, Πολ Τόμσεν.
Προηγήθηκε η παραδοχή τού τότε επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ, που ομολόγησε πως έγινε λάθος στον πολλαπλασιαστή του προγράμματος και η ύφεση ήταν μεγαλύτερη της προβλεπόμενης. Το έτος 2010, η τότε κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου επέβαλε μέτρα, πριν και μετά το μνημόνιο, ύψους 20 δισ. ευρώ ή 9% του ΑΕΠ. Το μνημόνιο που υπογράφηκε τον Μάιο του 2010 εκτιμούσε πως η οικονομία θα περνούσε δύο δύσκολα χρόνια και από το 2012 θα βρισκόταν σε… αναπτυξιακή τροχιά. Συγκεκριμένα, προέβλεπε πως το ΑΕΠ θα μειωνόταν 4% το 2010, 2,6% το 2011 και το 2012 θα αυξανόταν κατά 1,1%. Η πραγματικότητα είναι εφιάλτης. Η ύφεση του 2010 ήταν 5,4%, το 2011 εκτοξεύτηκε στο 8,9% και το 2012 στο 6,6%, αντί της προβλεπόμενης ανάπτυξης.
Τώρα, το ΔΝΤ παραδέχεται λάθος και στην εκτίμηση για το χρέος, υποστηρίζοντας εκ των υστέρων ότι έπρεπε να είχε «κουρευτεί» νωρίτερα, από τον Μάρτιο του 2012. Δεν ευθύνεται όμως το ΔΝΤ για την καθυστέρηση, αλλά ο ευρωπαϊκός βραχίονας της τρόικας, η Κομισιόν και η ΕΚΤ. Η αναδιάρθρωση του χρέους, παρότι είχε αποφασιστεί, καθυστερούσε σκόπιμα και έγινε αφότου οι γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες ξεφορτώθηκαν τα ελληνικά ομόλογα. Οπότε το βάρος έπεσε βασικά στις ελληνικές τράπεζες και στα ασφαλιστικά ταμεία. Αποτέλεσμα, ενώ «κουρεύτηκε» χρέος ύψους 138 δισ. ευρώ, το καθαρό όφελος ήταν μόλις 53 δισ. ευρώ.
Μετά τις παραδοχές για τα λάθη στον πολλαπλασιαστή της ύφεσης και στο χρέος, στελέχη του ίδιου του Ταμείου διαρρέουν πως θα χρειαστούν και νέα μέτρα για να επιτευχθούν οι νέοι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων. Εδώ είναι απαραίτητη μια διευκρίνιση. Το ΔΝΤ δεν ζητεί πρόσθετα μέτρα για το 2016, απλά θέλει -και λογικό είναι- την εφαρμογή όσων προβλέπει η συμφωνία του καλοκαιριού, όπως για τη φορολογία αγροτών, των ενοικίων, την αλλαγή φορολογικής κλίμακας, την υλοποίηση των VTLs κ.λπ. Ζητεί όμως από τώρα επιπλέον μέτρα για τη διετία 2017 – 2018, εκτιμώντας πως δεν θα επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, τα οποία θα διατηρήσουν την οικονομία σε ύφεση.
Με τέτοια επιμονή στην «πολιτική του λάθους» προκαλούν υποψίες μήπως, τελικά, ήταν σκόπιμο το λάθος με τον πολλαπλασιαστή.
