Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, των δύο μεγαλύτερων οικονομικών υπερδυνάμεων, εκρηκτική αύξηση του παγκόσμιου χρέους και αγορές στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, με τα περισσότερα χρηματιστήρια σε bear market και κεφαλαιοποίηση επτά τρισ. δολαρίων να έχει κάνει «φτερά». Κάπως έτσι σκιαγραφείται η εικόνα της χρονιάς που φεύγει, αφήνοντας ένα τοπίο με γκρίζα σύννεφα και πολλές εστίες αβεβαιότητας για το 2019.
Η σινο-αμερικανική εμπορική αντιπαράθεση αποτελεί την κυριότερη πρόκληση για την παγκόσμια οικονομία, που ήδη βάζει φρένο. Διεθνείς οργανισμοί, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έχουν κρούσει τον κώδωνα ότι η διένεξη μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου οδηγεί σε επιβράδυνση την παγκόσμια ανάπτυξη.
Οι ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ έριξαν τον πρώτο πυροβολισμό το καλοκαίρι, επιβάλλοντας δασμούς σε κινεζικά προϊόντα που εισάγονται στην αμερικανική αγορά, ύψους 50 δισ. δολαρίων. Η Κίνα έσπευσε να ανταποδώσει, δασμολογώντας αμερικανικά αγαθά. Η ανταλλαγή πυρών έχει ανεβάσει στα 360 δισ. δολάρια τη συνολική αξία των αγαθών που υπόκεινται πλέον σε δασμούς που έχουν επιβάλει εκατέρωθεν οι δύο πλευρές. Οι ανησυχίες που προκαλεί ο εμπορικός πόλεμος και οι φόβοι για επιβράδυνση κλονίζουν τα διεθνή χρηματιστήρια. Η Wall Street έχει εισέλθει ήδη σε bear market, με τον Δεκέμβριο να αποτελεί τον χειρότερο μήνα για τις αμερικανικές μετοχές από το 1931. Ζοφερή εικόνα και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, με τις απώλειες του Δεκεμβρίου να είναι οι μεγαλύτερες από τον Νοέμβριο του 2016 για τις ευρωπαϊκές μετοχές.
Στις αναδυόμενες αγορές, οι επιτοκιακές αυξήσεις της Fed συνεπάγονται εκροές κεφαλαίων, ενώ οι νομισματικές κρίσεις σε Αργεντινή και Τουρκία δημιούργησαν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, ειδικά στο δεύτερο ήμισυ του έτους. Το «δράμα» των αναδυομένων οδήγησε την Αργεντινή για μία ακόμη φορά στην «αγκαλιά» του ΔΝΤ και το πέσο έχει τη θλιβερή πρωτιά αρνητικών επιδόσεων, έχοντας χάσει περίπου το ήμισυ της αξίας του. Δέκα χρόνια μετά την πιστωτική κρίση του 2008 και παρά τη «χρυσή» εποχή οικονομικής ευημερίας, το παγκόσμιο χρέος έχει υπερδιπλασιασθεί, αγγίζοντας τα 247 τρισ. δολάρια, καθώς κυβερνήσεις και επιχειρήσεις εκμεταλλεύτηκαν την υπερχαλαρή νομισματική πολιτική και τα πολύ χαμηλά επιτόκια, προβαίνοντας σε ρεκόρ δανεισμού. Το 2018 βαίνει προς τη δύση του και η ανθρωπότητα ετοιμάζεται να υποδεχθεί το νέο έτος. Οι οικονομολόγοι διακρίνουν αυξημένες πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ την επόμενη διετία, ο κινεζικός «δράκος» λυγίζει υπό το βάρος της εμπορικής διένεξης και η Ευρώπη καλείται να λύσει τον γόρδιο δεσμό του Brexit. Οι οδηγίες επιβίωσης προς τους επενδυτές αρκετά σαφείς: Προσδεθείτε γερά, έρχονται έντονες αναταράξεις.
