Από την έντυπη έκδοση
Tου Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Εκείνο που θα ήταν λογικό να συγκεντρώσει όλη την προσοχή μας, σ’ αυτό το γύρισμα του χρόνου, όπου και οι απόψεις των έξω για την ελληνική οικονομία πυκνώνουν (27 Φεβρουαρίου η δεύτερη μεταμνημονιακή Έκθεση, αρχές Μαρτίου Moody’s) αλλά και η απόπειρα για έκδοση 10ετούς/ελληνικού benchmark συνεχίζει να σχεδιάζεται, είναι το πόση ουσία έχουν τα σημάδια για επιδείνωση των προοπτικών της Ευρωζώνης.
Πρόδρομα σημάδια από τις χειμερινές προοπτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και από τον διεθνή/αγγλόφωνο οικονομικό Τύπο, όμως ήδη εντείνονται ανησυχίες για τη στάση της ΕΚΤ – την οποία, ως φαίνεται, ο Μάριο Ντράγκι ετοιμάζεται να εγκαταλείψει στην πιο άβολη στιγμή! Η Ευρωζώνη θα δοκίμαζε τερματισμό του Q.E. της Κεντρικής της Τράπεζας (του «whatever it takes» του Ντράγκι), βαθμιαία συρρίκνωση του ισολογισμού της, ακόμη και επαναφορά σε τροχιά αύξησης επιτοκίων, όμως ήδη οι αγορές φαίνεται να βλέπουν αναταράξεις στον ορίζοντα που ξαναφέρνουν στο προσκήνιο ενδεχόμενο μιας νέας εκδοχής Q.E. – αν μη και αρνητικών επιτοκίων μέσα στη χρονιά.
Μπορεί αυτά/τέτοια να ακούγονται αρκετά απόμακρα από εμάς, καθώς όμως τώρα-τώρα είναι που πάει η Ελλάδα (διπλά και τρίδιπλα προεκλογική…) να ξανοιχτεί ξανά στις θάλασσες της κανονικότητας, θα ανέμενε κανείς συνειδητοποίηση του «εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν».
Μολαταύτα, στο σημείωμα αυτό θα μείνουμε στο πιο άμεσο: στη δική μας αποτίμηση του τι συμφωνήθηκε γύρω από τα «κόκκινα» δάνεια και την προστασία της πρώτης κατοικίας – συνολικά τι επιχειρείται να προχωρήσει γύρω από τον «ελέφαντα στο δωμάτιο» που έχει αφεθεί να γίνει το ιδιωτικό χρέος της οικονομίας.
Καθώς δε τα πράγματα είναι χρήσιμο να προσωποποιούνται, θα τιτλοφορούσαμε «Η νέα ανηφόρα του Φώτη Κουρμούση», από το όνομα του ειδικού γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Η πλατφόρμα του οποίου «σήκωσε» έπειτα από μύρια κύματα τον εξωδικαστικό μηχανισμό (ξεκίνησε τέλος 2017) για ρύθμιση οφειλών των επιχειρήσεων, και τώρα θα χρειαστεί να φιλοξενήσει τις ρυθμίσεις οι οποίες συμφωνήθηκαν ως συνέχεια του νόμου Κατσέλη/Σταθάκη.
Κακώς υπήρξε ξάφνιασμα πολλών που πιθανολογούσαν αδιέξοδο στη διαπραγμάτευση κυβέρνησης-συστημικών τραπεζών και κεραυνούς της μεταμνημονιακής τρόικας γύρω από τα «κόκκινα» δάνεια και τώρα βρέθηκαν μπροστά σ’ ένα εκ πρώτης όψεως χαλαρό πλαίσιο ρύθμισης. Σταθερά Βρυξέλλες και Φραγκφούρτη έδιναν ένα διπλό μήνυμα: στη μεν κυβέρνηση να μην επιχειρήσει νέα αναβολή (με ορίζοντα τις εκλογές), στις δε τράπεζες να αποδεχθούν μια λύση που απλώς δεν θα «αδειάζει» την κεφαλαιακή τους επάρκεια σε κοντινό χρόνο.
Το extend and pretend, το να τραβιούνται τα πράγματα για παρακάτω αλλά «με μέτρο» ώστε να μπορεί να θεωρείται ότι δεν δημιουργείται πρόβλημα, δεν θα έπαυε να είναι η κυρίαρχη πολιτική των ευρωπαϊκών θεσμών – ειδικά παραμονές ευρωεκλογών.
(Και μην ξεχνάμε: δεν «διαπραγματεύθηκε» η κυβέρνηση με τις τράπεζες. Οι τραπεζίτες έδωσαν στοιχεία και προβλέψεις – η κυβέρνηση παίρνει το ρίσκο να περπατήσει ή όχι η λύση. Ούτε «θα εγκρίνει» η τρόικα ή θα απορρίψει το σχέδιο – στην έκθεση της μεταμνημονιακής παρακολούθησης θα διατυπωθεί μια αξιολόγηση, και σε επίπεδο τραπεζών θα «εισπραχθεί» η συνέπεια της ρύθμισης, όταν αυτή θα έχει πλέον τρέξει…)
Συνεπώς η ανακοίνωση οροφής προστασίας στην αντικειμενική αξία των 250.000 ευρώ, αλλά με όριο συνολικού υπολοίπου δανείου στις 130.000 ευρώ, καθώς και η πρόβλεψη για κούρεμα/επιδότηση της εξυπηρέτησης του δανείου με εισοδηματικό κριτήριο τις 21.000 ευρώ/έτος για ζευγάρι, τις 31.000 ευρώ/έτος για την τυπική οικογένεια με 2 παιδιά (αλλά μόνο εφόσον το υπόλοιπο του δανείου είναι μεγαλύτερο από 120% της εμπορικής αξίας του ακινήτου…) έχει ταυτόχρονα συμβολικό και ουσιαστικό χαρακτήρα.
Συμβολικό: μένει ψηλά η οροφή προστασίας-στόχος, αλλά η ελάφρυνση δίνεται μέσα από αλγόριθμο. Ουσιαστικό: από τα περίπου 240.000 «κόκκινα» δάνεια στεγαστικού ή μικτού χαρακτήρα, κάπου τα 180.000 φαίνεται θα έχουν ελάφρυνση – κάποιαν ελάφρυνση. Α, ναι, το εισοδηματικό κριτήριο αφορά μόνο φορολογούμενα εισοδήματα…
Κυρίως όμως: η διαδικασία θα προκύψει μέσα από την «πλατφόρμα Κουρμούση». Οπότε και οι τραπεζίτες δεν θα έχουν να σηκώνουν βάρος («το είπε η πλατφόρμα»), και η συνολική εικόνα του δανειολήπτη θα είναι ορατή (μείωση των στρατηγικών κακοπληρωτών).
Βέβαια, ο Φώτης Κουρμούσης θα πρέπει τώρα να κάνει την πλατφόρμα του εξωδικαστικού «του» να λειτουργήσει κι εδώ, αντί της ουράς για ορισμό δικάσιμου στα ειρηνοδικεία. Ώστε να μη δοθεί πάλιν υπερβολικά η αίσθηση του extend and pretend: πόσοι θα προσέλθουν για ρύθμιση, τώρα;
