Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Είμαστε στ’ ανοιχτά του πελάγους και ξαναμαίνεται η καταιγίδα. Τα καταφέραμε, όπως τα καταφέραμε το 2010, το 2011, το 2012, το 2013. Το 2014 βρεθήκαμε στο μάτι του κυκλώνα. Αλλά δε συνειδητοποιήσαμε ότι η ηρεμία είναι απατηλή, ώσπου το 2015 βγήκαμε από το μάτι του κυκλώνα και η καταιγίδα ξαναχτύπησε το ευρωπαϊκό καράβι.
Τούτη τη φορά, όμως, είναι κουρασμένο και πολυ-χτυπημένο. Από τους οικονομικούς ανέμους και τις δομικές αδυναμίες στις ξέρες της τρομοκρατικής απειλής κι από το αδέσποτο συριακό και το άλυτο προσφυγικό ως την άρνηση και τον σκεπτικισμό στο εσωτερικό.
Οσο πιο πολύ κοιτάζω τούτο το θέαμα, τόσο βαθύτερα εισχωρώ σε ίσκιους και λησμοσύνες, νεκρές προθέσεις, σειρά στοιχημάτων και ασύνειδων υδάτων. «Κοπριά ενστικτωδών δυνάμεων, που λάμπει ωστόσο στον ήλιο παίρνοντας χρυσές αποχρώσεις φωτεινές και σκοτεινές» ή «Εκκρεμές που ταλαντεύεται, που κινείται διαρκώς για να μη φτάσει πουθενά, που πηγαίνει μόνο και μόνο για να ξανάρθει, φυλακισμένο στη διπλή μοίρα ενός κέντρου και μιας κίνησης ανώφελων», όπως το θέτει ο Πεσόα.
Η Ευρώπη, χίλιοι τόποι, ραγισμένοι τρόποι. Αυτό που εκπλήσσει, ωστόσο, είναι πως όλα τούτα θεωρούνται ατυχήματα, πράγματα που ενοχλούν μεν, αλλά είναι εξωτερικά, αν και βρίσκονται μέσα της, μέσα μας.
«Η εικόνα είναι παράλογη, αλλά το νόημά της σωστό… Κατά έναν άλλο τρόπο η συμπεριφορά των μυστικιστών», με την οποία «είμαστε προστατευμένοι όχι μόνο από τον κόσμο, αλλά και από εμάς τους ίδιους, γιατί νικάμε ό,τι σ’ εμάς είναι άλλο, το αντίθετο από μας, και ως εκ τούτου, ο εχθρός μας… Ακόμα κι αν γύρω μας καταρρέει αυτό που προσποιούμαστε πως είμαστε, γιατί συνυπάρχουμε, πρέπει να μείνουμε άτρομοι – όχι γιατί είμαστε σωστοί, αλλά γιατί είμαστε εμείς…»
Ευρωπαίοι με πολλά ακόμη χρέη, κάποτε ωραίοι, ελάχιστα γενναίοι, μονότονα μοιραίοι. Από κρίση σε κρίση.
