Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Παπαθανάση
Αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης
Ο λόγος για τον οποίον σημειώνονται αυτές οι ανατιμήσεις στην αγορά είναι πολύ συγκεκριμένος και έχει σχέση με την ίδια τη λειτουργία της. Πρόκειται για την αδυναμία της προσφοράς να ανταποκριθεί στην ιδιαιτέρως αυξημένη ζήτηση. Όταν συμβαίνει αυτή η δυσαρμονία είναι φυσικό επόμενο να δημιουργούνται πληθωριστικές τάσεις. Χαρακτηριστικοί παράγοντες που οδήγησαν στα φαινόμενα των ανατιμήσεων είναι, μεταξύ άλλων, το κόστος της μεταφοράς των προϊόντων που σχεδόν δεκαπλασιάστηκε, το κόστος των καυσίμων, η πολύ μεγάλη έλλειψη κοντέινερ από τη διεθνή αγορά και άλλοι.
Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με συνδυασμό εξωγενών παραγόντων οι οποίοι οφείλονται, κατά κύριο λόγο, στις συνθήκες που δημιούργησε στην παγκόσμια οικονομία και στην αγορά η πανδημία. Οι αγορές έμειναν κλειστές ή σε καθεστώς πολύ αυστηρών περιοριστικών μέτρων για αρκετά μεγάλο διάστημα. Διάστημα που ήταν ικανό να επιφέρει σημαντικές συνέπειες, όπως αυτή της προβληματικής ανταπόκρισης της προσφοράς στις ανάγκες της ζήτησης. Η προσφορά δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις ανάγκες αυτές με αυτόματο τρόπο, αλλά μόνο έπειτα από μια σταδιακή διαδικασία αποκατάστασης η οποία χρειάζεται χρόνο. Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης -ποσοτικές έννοιες και οι δύο- έτσι όπως «δουλεύει» στις ελεύθερες οικονομίες και στις ανοικτές αγορές, δημιουργεί αλληλεπίδραση. Πρόκειται για δύο διαφορετικές δυνάμεις, κάθε μία από τις οποίες προσδιορίζεται από διαφορετικούς παράγοντες. Έτσι, όταν παρατηρείται μεταξύ τους ανισορροπία -περίοδος κατά την οποίαν έχουμε πληθωριστικά φαινόμενα- είναι αναγκαίο ένα χρονικό διάστημα ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία.
Η κυβέρνηση παρακολουθεί καθημερινά -όχι μόνο τώρα- το τι συμβαίνει στην αγορά. Παρακολουθεί με το σύνολο των ελεγκτικών μηχανισμών που διαθέτει και οι οποίοι βρίσκονται σε εγρήγορση, πραγματοποιούν διαρκείς ελέγχους και όπου χρειάζεται επιβάλλουν πρόστιμα και ποινές που μπορούν να φτάσουν ακόμα και σε κλείσιμο της επιχείρησης. Κατά τη διάρκεια των ελέγχων που γίνονται συνεχώς, έχουν παρατηρηθεί ακόμα και φαινόμενα «εναρμονισμένης πρακτικής», δηλαδή προσυνεννοημένων τιμών και εξάλειψη του ανταγωνισμού. Οι υπηρεσίες που διαθέτουν οι ελληνικές αρχές επεμβαίνουν άμεσα σε όλες αυτές τις περιπτώσεις.
Στο γενικότερο πλαίσιο της στήριξης όλων των ελληνικών νοικοκυριών, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα 3,5 δισ. τα οποία αυξάνουν το διαθέσιμο εισόδημα. Τα μέτρα αυτά έχουν και μόνιμο χαρακτήρα, ενώ πολλά από αυτά είναι στοχευμένα προς κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών που εμφανίζουν πληθωριστικές τάσεις αυτήν την περίοδο. Ενδεικτικά σας αναφέρω: Μείωση του ΕΝΦΙΑ, κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολόγησης των φυσικών προσώπων, διατήρηση της ισχύος του μειωμένου ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και τον τουρισμό, η επιδότηση πρώτης εργασίας για νέους 18-29 ετών. Μείωση του ΦΠΑ στο 13% στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού έως τον Ιούνιο του 2022, κατάργηση του φόρου στις γονικές παροχές και δωρεές, μείωση του τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας, επιδότηση κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, αύξηση του επιδόματος θέρμανσης κατά 20%. Όλα αυτά τα μέτρα στοχεύουν στη στήριξη και την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και είναι η καλύτερη άμυνά μας απέναντι σε αυτό το πρόσκαιρο φαινόμενο των ανατιμήσεων, για το οποίο εκτιμούμε ότι θα λάβει τέλος κατά τους προσεχείς μήνες.
