Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Παρέμεινε στην εξουσία σχεδόν μισό αιώνα, στάθηκε απέναντι σε δέκα προέδρους των ΗΠΑ, σημάδεψε μία εποχή όσο λίγοι. Στο άκουσμα του ονόματός του άλλοι αντιδρούν με θαυμασμό, άλλοι με οργή, άλλοι στέκουν αμήχανοι. Όλοι, όμως, φέρνουν στον νου ένα μεγάλο κομμάτι της σύγχρονης Ιστορίας: τα επαναστατικά κινήματα, τον Ψυχρό Πόλεμο, τη σύγκρουση κομμουνισμού – καπιταλισμού.
Ο Φιντέλ Κάστρο ήταν το σύμβολο της επανάστασης, ο ηγέτης που κατέλυσε ένα διεφθαρμένο καθεστώς, ο κομμουνιστής που επεβίωσε της πτώσης του κομμουνισμού, ο αμετανόητος τύραννος, που έβαλε τη χώρα του στον «πάγο». Κράτησε πεισματικά τα ηνία της Κούβας, με τον αντίκτυπο των επιλογών του να υπερβαίνει κατά πολύ τα σύνορα του νησιού. Το αναγνωρίζουν ακόμη και οι ιδεολογικοί αντίπαλοι. «Ήταν ήρωας για πολλούς, άλλαξε την πορεία της χώρας του, η επιρροή του έφτασε πολύ μακρύτερα» είπε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Όταν στις 8 Ιανουαρίου του 1959 έφτανε θριαμβευτής στην Αβάνα, κηρύσσοντας την πτώση του Μπατίστα, κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει όσα θα ακολουθήσουν. Ανατρέποντας ένα δικτατορικό καθεστώς με στενούς δεσμούς με την αμερικανική Μαφία, έχτισε ένα δημόσιο σύστημα παιδείας και υγείας, πολέμησε τον αναλφαβητισμό και την ακραία φτώχεια των αγροτικών περιοχών. Έστησε όμως το δικό του απολυταρχικό καθεστώς, χωρίς δημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα, άφησε τις κατακτήσεις να πέσουν στο κενό. Πιστώνεται τη μάχη για τις ιδέες του, την αντίσταση. Χρεώνεται την καταπίεση, τις διώξεις των «εχθρών», όπως ονόμασε τους διαφωνούντες, τη διάλυση του κοινωνικού ιστού. Τώρα, πέρα από μύθους και απομυθοποιήσεις, με το τέλος μιας εποχής και το τέλος των ψευδαισθήσεων, όλοι περιμένουν την επόμενη μέρα.
Ο Κάστρο κατείχε το ρεκόρ της μεγαλύτερης σε διάρκεια ομιλίας: 7 ώρες και 10 λεπτά σε συνέδριο του ΚΚΚ, το 1986. Η συζήτηση για την εμβληματική φυσιογνωμία του θα κρατήσει πολύ περισσότερο. Στον εκλιπόντα δεν ταιριάζουν οι αγιογραφίες ούτε οι βιαστικοί αφορισμοί. Θα τον κρίνει ο λαός του, θα αποφανθεί η Ιστορία.
