Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Το Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής (EPI) στις ΗΠΑ εκτιμά ότι οι μισθοί των CEOs έχουν αυξηθεί κατά 1.322% από το 1978, ενώ ο μέσος μισθός των εργαζομένων αυξήθηκε μόλις 18%.
Η μεγάλη συγκέντρωση πλούτου και το διευρυνόμενο χάσμα κορυφής/βάσης είναι πλέον τόσο καλά τεκμηριωμένα, ώστε ακόμη κι πιο «βαμμένοι» δεν θα μιλήσουν για ανταμοιβή της σκληρής δουλειάς και του ταλέντου, της αξιοσύνης, που λέγανε οι παλιοί.
Η ανισότητα είναι παλιά, αλλά ας πούμε ότι γινόταν ανεκτή, ενόσω οι άνθρωποι πίστευαν στη δυνατότητα κοινωνικής ανόδου. Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχει τόσο ισχυροποιηθεί, που τα παιδιά, της μεσαίας τάξης δεν έχουν ίσες ευκαιρίες. («Η παγίδα της αξιοκρατίας» του καθηγητή του Γέιλ, Ντάνιελ Μάρκοβιτς.) Προσέξτε, της μεσαίας τάξης, που υποτίθεται ότι την έχουν όλοι μη βρέξει και μη στάξει.
Σε μια ομιλία του στις αρχές του 2012 ο οικονομολόγος Άλαν Κρούγκερ, επικεφαλής των συμβούλων του οικονομικού επιτελείου του Μπαράκ Ομπάμα, παρουσίασε την «καμπύλη Great Gatsby». Ο Yπέροχος Γκάτσμπι δεν χρειάζεται συστάσεις, όπως η γραφική συνάρτηση, που αποτυπώνει την κοινωνική κινητικότητα ως συνάρτηση της οικονομικής ανισότητας μιας χώρας.
Δηλαδή, σε κοινωνίες με μεγάλες ανισότητες η δυνατότητα ενός πολίτη για κοινωνική ανέλιξη είναι πολύ περιορισμένη. Όσο μεγαλύτερη είναι η ανισότητα σε μια χώρα, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχουν παιδιά φτωχών οικογενειών να ανέλθουν στην οικονομική κλίμακα, όταν μεγαλώσουν.
Με άλλα λόγια. Ο ανελκυστήρας δεν λειτουργεί. Θεολογικό δεν είναι το ζήτημα της μείωσης της κοινωνικής κινητικότητας, αλλά, όπως το θέτουν οι ηγεσίες, υποσχόμενες της «συμπεριληπτικής ανάπτυξης» τις ευεργεσίες είναι σαν να βρισκόμαστε σε μια στιγμή πίστης και προσδοκίας, προσευχής (ή του εκσυγχρονιστικού αντιστοίχου της) και ελπίδας.
Θεολογικό δεν είναι το θέμα, αλλά οι διαβεβαιώσεις μοιάζουν με εξορκισμούς και η προστασία όσων ζουν στην ανασφάλεια μάλλον χρειάζεται και τη βοήθειά Του.
