Skip to main content

Αναπάντητα πολλά ερωτήματα

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρη
[email protected]

To νέο έτος μπήκε επεισοδιακά και ορμητικά. Προτού ακόμη προλάβει να δώσει το στίγμα του, μία σειρά από αλλεπάλληλα γεγονότα ήρθαν να υπενθυμίσουν ότι η αβεβαιότητα δεν θα φύγει εύκολα. Το νέο κύμα της πανδημίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, εκπλήσσοντας με την ορμητικότητά του ως προς τον αριθμό των νέων μολύνσεων, η τεχνολογία βρέθηκε σε «βαθύ κόκκινο» στα ταμπλό των διεθνών χρηματιστηρίων με σφοδρότητα που επίσης ξαφνιάζει, με τις ομολογιακές αποδόσεις στα ύψη. Οι μικροεπενδυτές πήραν ξανά τα «σκήπτρα», με το «σύμβολο της κυριαρχίας» τους, την Gamestop, μία από τις λεγόμενες μετοχές meme που απογειώθηκαν πέρυσι να βρίσκεται ξανά στα ύψη, καθώς ενώνει τις δυνάμεις της με τη «φρενίτιδα» των ψηφιακών νομισμάτων. Εικόνες που θυμίζουν λίγο επανάληψη των αρχών του 2021.

Μόνο που τότε η έναρξη των εμβολιασμών είχε σκορπίσει αισιοδοξία ότι η πανδημία θα τίθετο υπό έλεγχο με δυναμική ώθηση των οικονομιών, όπως και έγινε. Τώρα, τα τελευταία μακροοικονομικά δείχνουν απότομο φρενάρισμα στις κορυφαίες οικονομίες της Ευρωζώνης, με «βαρίδι» τον πληθωρισμό. Δεν είναι ο πληθωρισμός, ισχυρίζονται αναλυτές και κάποιοι αξιωματούχοι της ΕΚΤ, αλλά οι τιμές ενέργειας που έχουν πάρει φωτιά. Αφού δεν έχουν ακόμη πυροδοτηθεί μισθολογικές αυξήσεις. Όμως, οι τιμές καταναλωτή ξέφυγαν σε νέο ιστορικό ρεκόρ τον Δεκέμβριο, κάτι που δεν ήταν και τόσο αναμενόμενο, δείχνοντας σαφώς μια σταθερά αυξητική τάση. Μέχρι και ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν της ΕΚΤ, που υποστήριζε με κάθε τρόπο ότι ο πληθωρισμός είναι προσωρινός, δηλώνει ότι μακροπρόθεσμα θα κινηθεί πάνω από τα επίπεδα που επιθυμεί η κεντρική τράπεζα.

Το νούμερο του Δεκεμβρίου έπιασε εξαπίνης πολλούς οικονομολόγους που πίστευαν ότι ο πληθωρισμός έφθασε στην κορύφωσή του τον Νοέμβριο. Αυτό ωστόσο που προβληματίζει περισσότερο επενδυτές, επιχειρήσεις και νοικοκυριά είναι η αξιοπιστία των προβλέψεων της ΕΚΤ ότι ο πληθωρισμός θα είναι προσωρινός. Με την εντυπωσιακή επίσης αλλαγή στάσης της Fed, εγείρεται το ερώτημα κατά πόσο θα μπορούσε να επηρεαστεί η ΕΚΤ, αν και επαναλαμβάνει συνεχώς ότι η αύξηση των επιτοκίων στη διάρκεια του 2022 δεν θα είναι αναγκαία. Παρότι η έστω και μικρή αύξηση του πληθωρισμού του Δεκεμβρίου σε σχέση με τον Νοέμβριο δεν πρόκειται να αλλάξει τη στάση της, μία μεγαλύτερης διάρκειας περίοδο υψηλού πληθωρισμού φέρνει πιο κοντά την επιτοκιακή αύξηση. Όσο άλλωστε ο πληθωρισμός παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα, τόσο περισσότερο αυξάνεται και η πιθανότητα αλυσιδωτής αύξησης των μισθών.

Επανάληψη κάποιων τάσεων του 2021 ή ολοκληρωτική αλλαγή σκηνικού; Ο «κύκλος του πληθωρισμού» είναι πανδημικός ή αρχίζει να γίνεται δομικός; Και οι νέες επιτοκιακές πολιτικές που τείνουν να αναδυθούν πόσο αποτελεσματικές θα είναι; Μερικά μόνο ερωτήματα που ακόμη δεν έχουν απάντηση. Αναπόφευκτες κάποιες «θύελλες» σε ορισμένες κατηγορίες ενεργητικού, όπως τα ομόλογα. Εκτός και εάν ο πληθωρισμός γίνει game changer.