Από την έντυπη έκδοση
Του Δ. Η. Χατζηδημητρίου
[email protected]
Η Αθήνα, ως σκηνικό και βήμα για την τελευταία ομιλία, εκτός συνόρων, του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ήταν η χρήσιμη επιλογή.
Λίγες ώρες από την κοινοποίηση του βίντεο από τον Λευκό Οίκο, σχεδόν 1,5 εκατ. πολίτες στήθηκαν στις οθόνες των Η/Υ για να δουν την ομιλία του, 20.000 τη σχολίασαν κι άλλες 90.000 την επιδοκίμασαν στο facebook.
Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί της θέσης που έχει κατακτήσει στην κοινή συνείδηση ένας πολιτικός άνδρας, ο οποίος κατάφερε να αλλάξει την εικόνα για τη χώρα του, που του κληροδότησε πριν από 8 χρόνια ο προκάτοχός του.
Αφήνοντας κατά μέρος την ελληνική μιζέρια που θέλει να προσαρμόζει τα πάντα στα μέτρα της και να λοιδορεί ό,τι την ξεπερνά, δεν μπορεί παρά να αναγνωριστεί το αναντίρρητο γεγονός ότι ο πρόεδρος Ομπάμα όχι απλώς απέφυγε τις εύκολες κολακείες ενός παλαιού, πλην όμως εξόχως ανασφαλούς έθνους, αλλά φώτισε την παρακαταθήκη της Αθήνας και την επιρροή που άσκησε στη διαμόρφωση της πολιτικής σκέψης και του δυτικού πολιτισμού.
Με αυτό ως οδηγό, συνέδεσε το παρελθόν με το παρόν και δείχνοντας τον δρόμο προς το μέλλον, μας κάλεσε -και πρωτίστως τους συμπατριώτες του- να φανταστούμε τον αυριανό κόσμο με τον τρόπο του Γουίτμαν, του Ντιούι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
Με το κύρος του αξιώματός του, τη βαθιά γνώση της Ιστορίας, τη ρητορική δεινότητά του, ο πολιτικός Ομπάμα, σε αρμονία με τον ακτιβιστή δικηγόρο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου που υπήρξε, αναγνώρισε τις στρεβλώσεις μιας παγκοσμιοποίησης άνισης κι άδικης για τους πολλούς, προειδοποίησε για τους κινδύνους από μια συντηρητική αναδίπλωση που θα αρνείται το προφανές.
Ότι, δηλαδή, το ρολόι της Ιστορίας δεν μπορεί να γυρίσει πίσω και η πρόκληση είναι ποιους θα εμπιστευτούμε να δημιουργήσουν τις μνήμες του μέλλοντος.
Ανάμεσα από τις γραμμές της ομιλίας του ανάβλυζε η αγωνία του για τις συνέπειες μιας εθνικιστικής αντεπανάστασης, που ξεκίνησε από τη χώρα του με την εκλογή Τραμπ και απειλεί την Ευρώπη στην οποίαν οι εφιάλτες του παρελθόντος, από τους οποίους την έσωσαν οι ΗΠΑ δύο φορές στον 20ό αιώνα, έχουν βγει και πάλι από το ντουλάπι.
Ο φόβος του Ομπάμα είναι να μην πραγματωθεί η δυστοπία του Σίκλερ Λιούις και υπ’ αυτήν την έννοια η ομιλία του ήταν μια έκκληση στους Αμερικανούς και τους πολίτες όλου του κόσμου, «σώστε την Αμερική από τον εαυτό της» και μαζί μ’ αυτήν και τη δημοκρατία, ως τον μοναδικό τρόπο ευημερίας και ειρηνικής συνύπαρξης.