Πριν από λίγες μέρες ο Χρήστος Σταϊκούρας, περίπου πανηγύρισε για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών κατά 46 δισ. ευρώ, από τότε που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας η ΝΔ.
Δεν άργησε, ωστόσο, να συμπληρωθεί η εικόνα της πραγματικότητας, καθώς στις 16 Σεπτεμβρίου η Τράπεζα της Ελλάδος έκανε γνωστό ότι τα δάνεια που έχουν περιέλθει στις εταιρείες διαχείρισης (servicers) ανήλθαν σε 61,754 δισ. ευρώ στο τέλος του β’ τριμήνου του 2021 έναντι 42,774 δισ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο. Δηλαδή, μέσα σε ένα τρίμηνο τα δάνεια των servicers, αυξήθηκαν κατά 19 δισ. ευρώ, ενώ η συντριπτική πλειονότητά τους είναι μη εξυπηρετούμενα.
Εν ολίγοις, ο υπουργός Οικονομικών είπε τη μισή αλήθεια. Οι τράπεζες πράγματι, μείωσαν δραστικά τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσουν να μειώνουν τα «κόκκινα» δάνειά τους. Όχι όμως επειδή αυτά έγιναν εξυπηρετούμενα. Η περιστολή τους οφείλεται κατά κύριο λόγο σε εκτεταμένες πωλήσεις σε εταιρείες διαχείρισης δανείων και δευτερευόντως σε διαγραφές (σ.σ. γίνονται και τέτοιες, αλλά δεν αφορούν …κοινούς θνητούς).
Συνεπώς, οι τράπεζες καθάρισαν τους ισολογισμούς τους από «βουνά» μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεταβιβάζοντάς τα στους servicers, με τους οποίους πλέον έχουν να κάνουν οι «κόκκινοι» δανειολήπτες.
Και η εξέλιξη αυτή μπορεί να είναι θετική για το πολύπαθο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα – αν και οι τράπεζες εξακολουθούν να είναι φειδωλές σε νέες δανειοδοτήσεις προς νοικοκυριά και μικρομεσαίους επιχειρηματίες- αλλά σε καμία περίπτωση δεν συνιστά λύση του τεράστιου προβλήματος υπερχρέωσης για την ελληνική κοινωνία.
Τους εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες λίγο απασχολεί αν τα δάνειά τους ανήκουν σε funds ή σε τράπεζες. Με σχεδόν όλους να έχουν δανειοδοτηθεί πριν από τη χρεοκοπία της χώρας μας το 2010, σε εντελώς διαφορετικές οικονομικές συνθήκες, βιώσιμες λύσεις για τον απεγκλωβισμό τους επιθυμούν. Μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία, για να συνεχίσουν να ζουν χωρίς το βρόγχο των παλιών χρεών.
Χρωστούν- δεν ανήκουν οι περισσότεροι στην κατηγορία των «στρατηγικών κακοπληρωτών»- αλλά τους οφείλει και η Πολιτεία μια γενναία, ριζική αντιμετώπιση του μείζονος προβλήματος, που θα τους δίνει προοπτική απελευθέρωσης από τα μακροχρόνια δεσμά τους. Προϋπόθεσεις γι’ αυτό αποτελούν ασφαλώς η βαθιά κατανόηση του ζητήματος, η πολιτική βούληση και η διαχείριση με κοινωνική ευαισθησία, μακριά από επικοινωνιακές και άλλες σκοπιμότητες.