Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Για μιαν ακόμη φορά η εμπειρία του σκωτσέζικου ντους, κρύο-ζεστό, καυτό-παγωμένο, στις σχέσεις της Ελλάδας του τέλους 2015 με τους «εταίρους».
Ακριβώς προτού γίνει το Eurogroup της Δευτέρας, που διαπίστωσε ότι τα πράγματα δεν έχουν προχωρήσει αρκετά για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισ., αλλά και επανέφερε το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ζητώντας την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης (η οποία ανακεφαλαιοποίηση, σημειωτέον, είχε ξεκινήσει στις αγορές!), είχαμε τη δήλωση Κλάους Ρέγκλινγκ ότι η Μεγάλη Λευκή Ελπίδα της κυβέρνησης Τσίπρα -η δρομολόγηση διαπραγματεύσεων για το χρέος- θα μπορούσε να προχωρήσει και μέσα στο 2015 (αν και μετά τις ισπανικές εκλογές). Πολιτικά πολύτιμο, ακόμη κι αν πρόκειται απλώς για έναρξη της συζήτησης…
Ηδη, είχαμε επιπλέον τους «Financial Times» να προσέρχονται, την ίδια την ημέρα του Eurogroup που δεν οδήγησε σε τέρμα την τωρινή διαπραγμάτευση, να εκτιμούν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να βρεθεί μέσα στην επόμενη χρονιά και πάλιν στις αγορές (εκεί που κάπου για το 2017 γινόταν πλέον ευρύτερα λόγος). Ενώ ο ΟΟΣΑ ήρθε να ευθυγραμμισθεί με τις ευνοϊκές προβλέψεις της επίσημης Ελλάδος, ότι δηλαδή το δεύτερο 6μηνο του 2016 θα βρισκόμαστε και πάλι σε ανάπτυξη.
Τα διαπραγματευτικά αδιέξοδα
Ενώ, λοιπόν, ο ορίζοντας βαφόταν ένα ωραίο ροζ με τάση προς το χρυσό, την ίδια στιγμή μολυβιά σύννεφα πέρασαν πάνω από το Eurogroup! Τα διαπραγματευτικά αδιέξοδα στο μέτωπο των «κόκκινων δανείων» (των στεγαστικών μόνο για την ώρα: πού να αρχίσουν τα όργανα και για τα επιχειρηματικά και για τα δικά τους NPLs!…) ή στις «100 δόσεις», συνολικά δε η αντίδραση των τροϊκανών στην απόπειρα της κυβέρνησης για έναν ακόμη γύρο «πολιτικής διαπραγμάτευσης», οδήγησε σε επαναφορά στο προσκήνιο όχι απλώς της απειλής ότι ανακεφαλαιοποίηση δεν ολοκληρώνεται αν δεν κλείσει ολόκληρος ο τωρινός διαπραγματευτικός γύρος, αλλά και μιας αυστηρής ανάγνωσης των συμφωνημένων του καλοκαιριού. Χαρακτηριστικό: η υπενθύμιση από Σόιμπλε (ποιον άλλο;) ότι δεν έχει προχωρήσει καθόλου η άλλη συζήτηση, εκείνη για το «μεγάλο» Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων/Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας.
Με το οποίο ετούτος ο γύρος ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μέσω ΤΧΣ συνδέεται (σύμφωνα με τις καλοκαιρινές ρυθμίσεις) άμεσα – με τις μετοχές των υπό νέα κεφαλαιακή δομή τραπεζών να λειτουργούν ως μέρος, ως φαίνεται, υπό μορφή γενικού collateral για τον από δω και πέρα δανεισμό μας από τον ESM. Πάμε όμως πάλι πίσω στην ανάδυση αισιοδοξίας.
Στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας «βγήκαν προς τα έξω σημάδια» -ακόμη κι από πλευράς του στυφού Γερούν Ντέισελμπλουμ- ότι πρόοδος συντελείται. Ακόμη πιο ουσιαστικό: αποφασίσθηκε, παρ’ όλες π.χ. τις τοποθετήσεις Σόιμπλε, ότι τα προαπαιτούμενα που θα επιβληθούν να πληρούνται προκειμένου να θεωρηθεί η τωρινή αξιολόγηση ολοκληρωμένη και συνεπώς να ελευθερωθεί η υποδόση των 2 δισ. και (κυρίως) να καταστούν διαθέσιμα τα 10 δισ. της ανακεφαλαιοποίησης, θα είναι τελικώς περιορισμένα. Πέρα από τα «κόκκινα δάνεια» και την αναθεώρηση των «100 δόσεων», προσθέστε τον ΦΠΑ 23% για την ιδιωτική εκπαίδευση (ή τα διαβόητα «ισοδύναμα»), άντε και τις τιμές για τη διάθεση των γενοσήμων φαρμάκων και… τελειώνουμε!
Μ’ αυτόν τον τρόπο, η αποστροφή Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι η θετική εξέλιξη στο μέτωπο της ανακεφαλαιοποίησης «μας έκανε θύμα της επιτυχίας μας» δεν άξιζε τους σαρκασμούς που συγκέντρωσε. Γιατί; Διότι, για παράδειγμα, αν υποτεθεί ότι όντως οι συστημικές τράπεζες έπεισαν ιδιώτες επενδυτές -όχι τους δικούς μας, τους ιθαγενείς μετόχους: αυτοί είναι αμφίβολο αν θα «επιτραπεί» να μετάσχουν στην ανακεφαλαιοποίηση- να προσέλθουν και σ’ αυτόν τον γύρο, τότε ρυθμίσεις όπως εκείνες για μια πειστική διακυβέρνηση/governance των συστημικών τραπεζών (ώστε «να πάψει η ενδογαμικότητα του τραπεζικού με το πολιτικό σύστημα») όντως θα χρειαστεί να επισπευσθούν προτού αληθινά ωριμάσει η συζήτηση. Τι εννοούμε; Οτι η «συνταγή» για διοικήσεις που φέρνει η τρόικα/το κουαρτέτο είναι εξόχως αβέβαιο αν θα ανταποκριθεί στις πραγματικές -και όχι τις διακηρυκτικές…- ανάγκες του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Πάτε λίγο πίσω, να δείτε το πείραμα στελέχωσης του ΤΧΣ. Βέβαια, όλα αυτά είναι περιορισμένης σημασίας, όταν η AQR και τα stress tests που τώρα οδηγούν στο διακηρυσσόμενο (νέο) success story της (επίσης νέας) ανακεφαλαιοποίησης υπήρξαν ηθελημένα/συμφωνημένα «χαϊδεμένα» προς το αισιόδοξο. Να δούμε πού θα μας βγάλει κι ετούτο το success story μας.