Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
[email protected], www.stadiodromia.gr
Ένας υποψήφιος που έχει γράψει μέσο όρο στα 6 μαθήματα από 10,51 και πάνω, στο Ελεύθερο Σχέδιο έγραψε από 11,22 και πάνω και στο Γραμμικό Σχέδιο έγραψε από 12,42 και πάνω είναι ικανός να σπουδάσει Αρχιτέκτονας Μηχανικός; Νομίζω ότι όλοι θα συμφωνήσουμε ότι είναι ικανός. Σίγουρα δεν πρόκειται για υποψήφιο του 3, του 4 ή του 7.
Στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις είχαμε τουλάχιστον 681 υποψηφίους με τουλάχιστον αυτές τις επιδόσεις που επιθυμούσαν να εισαχθούν στην Αρχιτεκτονική, διότι τόσοι ήταν οι υποψήφιοι που δήλωσαν την Αρχιτεκτονική Ιωαννίνων και, προφανώς, υπερκάλυπταν τουλάχιστον και τις τρεις ΕΒΕ του τμήματος (αυτές που γράψαμε στην αρχή) διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να δηλώσουν το τμήμα και ήθελαν να γίνουν Αρχιτέκτονες, γι’ αυτό και δήλωσαν τη σχολή.
Σε όλα τα τμήματα Αρχιτεκτονικής εισήχθησαν 470 υποψήφιοι και έμειναν 178 κενές θέσεις. Αν δεν έμεναν κενές θέσεις θα είχαν εισαχθεί 648 (470+178) υποψήφιοι. Σχεδόν όλοι όσοι ξεπερνούσαν αυτές τις προδιαγραφές και δήλωσαν Αρχιτεκτονική, συνεπώς ήθελαν να γίνουν Αρχιτέκτονες. Αλλά δεν μπορούν. Στον πίνακα βλέπουμε τις διαφορετικές ΕΒΕ που έθεσε κάθε τμήμα, τον αριθμό των υποψηφίων που δήλωσαν συνολικά το τμήμα, τη βάση και τις κενές θέσεις σε κάθε τμήμα, διότι δεν έμειναν κενές θέσεις μόνο στην Ξάνθη, αυτό είναι απλά το πιο ακραίο παράδειγμα. Το εξωφρενικό που βλέπουμε στην Ξάνθη είναι ότι επιλέγοντας τους υψηλούς συντελεστές για την ΕΒΕ χρειάστηκε να έχει γράψει ένας υποψήφιος 14,45 μέσο όρο στα 6 μαθήματα, 15,43 στο Ελεύθερο Σχέδιο και 17,08 στο Γραμμικό για να έχει δικαίωμα να δηλώσει το τμήμα. Υπήρξαν 96 υποψήφιοι που ξεπέρασαν και τις τρεις ΕΒΕ και δήλωσαν το τμήμα, αλλά προφανώς προτίμησαν μια άλλη πιο κοντινή σχολή.
Το αντίστοιχο συνέβη με τη σχολή Ευελπίδων. Έθεσε ως συντελεστή ΕΒΕ το 1,2, με αποτέλεσμα η ΕΒΕ να διαμορφωθεί στο 14,38 και από τις 258 θέσεις να καλυφθούν 155, μένοντας 103 θέσεις κενές. Ο Στρατός θα έχει 103 λιγότερους αξιωματικούς από όσους χρειάζεται (γι’ αυτό είχε προκηρύξει 258 θέσεις). Η ανάγκη για 258 αξιωματικούς ικανοποιείται επιλέγοντας τους 258 καλύτερους που ενδιαφέρονται να γίνουν αξιωματικοί. Αυτό είναι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις: Ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων και όχι μια εξέταση πιστοποίησης καταλληλότητας. Αν αρχίσουμε να βάζουμε πολύπλοκα κριτήρια καταλληλότητας σε ένα διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων θα μείνουμε χωρίς αξιωματικούς…
Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής απέτυχε. Ας θυμηθούμε ότι το Υπουργείο Παιδείας έλεγε ότι καθιερώνει την ΕΒΕ για να μην εισάγονται στα Πανεπιστήμιά μας φοιτητές με 1, 2,3 5 ή 7. Σωστά και συμφωνώ. Δεν πρέπει να εισάγονται φοιτητές με πολύ χαμηλές βαθμολογίες. Αυτό που θέσπισε, όμως, το Υπουργείο Παιδείας δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα στους υποψηφίους που έγραψαν μεταξύ 8,27 και 14,54, που δεν είχαν δικαίωμα να δηλώσουν όποια σχολή του Μηχανογραφικού ήθελαν, αλλά είχαν περιορισμένη πρόσβαση στο Μηχανογραφικό έχοντας δικαίωμα να δηλώσουν κάποιες σχολές. Αυτοί οι υποψήφιοι ήταν το 1/3 των υποψηφίων, αριθμός καθόλου ευκαταφρόνητος και σίγουρα είναι ικανοί να σπουδάσουν.
Κάποια τμήματα όρισαν επί τούτου υψηλή ΕΒΕ για να μειώσουν τον αριθμό των εισακτέων. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά τους· το Υπουργείο Παιδείας δεν τους το λύνει και κάποια τμήματα εκμεταλλεύτηκαν την ΕΒΕ για να μειώσουν τον αριθμό των φοιτητών τους. Στο Μαθηματικό Θεσσαλονίκης έμειναν 44 κενές θέσεις στην Πάτρα 86 κενές θέσεις, στο Φυσικό Θεσσαλονίκης 22 κενές θέσεις, στη Φιλολογία Θεσσαλονίκης 32 κενές θέσεις. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο στις Αρχιτεκτονικές Σχολές το πρόβλημα. Είναι πολύ γενικότερο, απλά στις Αρχιτεκτονικές φαίνεται πιο εύκολα διότι γνωρίζουμε πόσα παιδιά έδωσαν σχέδιο και υποθέτουμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία τους κατευθύνεται προς τις Αρχιτεκτονικές. Ενώ στα τμήματα Μαθηματικών δεν γνωρίζουμε πόσοι τα έχουν ως πρώτη τους επιλογή.
Από την άλλη οι Πανεπιστημιακοί μας δάσκαλοι δεν έχουν καμία υποχρέωση να γνωρίζουν σε βάθος το εξεταστικό σύστημα. Δεν είναι αυτή η δουλειά τους. Όταν τους ζητούν να πάρουν αποφάσεις για τις λεπτομέρειες της εισαγωγής των φοιτητών τους, όπως είναι οι συντελεστές για την ΕΒΕ ή για τον υπολογισμό των μορίων που θα ισχύσει από το 2022, είναι λογικό κάποιοι να κάνουν λάθος. Δεν είναι λοιπόν λογικό να εμπλέκουμε σε τεχνικής φύσεως θέματα του συστήματος εισαγωγής τους Πανεπιστημιακούς μας, γιατί γίνονται λάθη που κοστίζουν σε υποψηφίους που δεν φταίνε.
Ας δούμε ποιες λύσεις είχε το Υπουργείο Παιδείας για να πετύχει το στόχο που έθεσε.
1. Να μειώσει τον αριθμό των εισακτέων κατά 15.000 θέσεις. Λύση πολύ εύκολη χωρίς απρόβλεπτες παρενέργειες, αφού αυτό συνέβαινε και πριν περίπου 10 χρόνια. Οι λιγότερες θέσεις θα μας εξασφάλιζαν ότι δεν θα εισάγονταν μαθητές με τόσο χαμηλές βαθμολογίες, αν και πέρυσι, που παρατηρήθηκαν τέτοιες βάσεις είχαμε τα δυσκολότερα θέματα όλων των ετών, με αποτέλεσμα να έχουμε ιστορικό χαμηλό στην Ιατρική Αθηνών και στις περισσότερες σχολές. Τυχαίο; Δε νομίζω.
2. Να θέσει ως Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής το 0,8 (ή κάποιο άλλο συντελεστή) ενιαία για όλα τα τμήματα, θεωρώντας ότι αυτό είναι το κατώφλι που κρίνει αν ένας υποψήφιος είναι ικανός να σπουδάσει. Όσοι υποψήφιοι υπερκαλύπτουν το όριο μπορούν να δηλώσουν όποια σχολή επιθυμούν. Όσοι δεν το καλύπτουν δεν μπορούν να δηλώσουν καμία σχολή. Αυθαίρετο το οποιοδήποτε όριο, αλλά καλύτερο από τη βάση του 10 που ίσχυε το 2006, διότι η ΕΒΕ δεν εξαρτάται από τη δυσκολία των θεμάτων, αφού αποτελεί ένα ποσοστό του μέσου όρου που έγραψαν οι μαθητές. Εύκολα θέματα υψηλός μέσος όρος, υψηλή ΕΒΕ. Δύσκολα θέματα, χαμηλός μέσος όρος, χαμηλή ΕΒΕ. Αν λοιπόν κάποιος επιμένει στην καθιέρωση ΕΒΕ αυτή η λύση είναι καλύτερη από αυτή που εφαρμόστηκε διότι δεν αδικεί το 30% των υποψηφίων παρέχοντάς τους περιορισμένη πρόσβαση στο Μηχανογραφικό και επιπλέον είναι απλή, αφού ο συντελεστής είναι ένας.
3. Να θέσει ως Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής διαφορετική για κάθε ομάδα αντίστοιχων σχολών. Στις Αρχιτεκτονικές, για παράδειγμα, ίδιους συντελεστές. Στα τμήματα Νομικής ίδιους συντελεστές. Μ’ αυτό τον τρόπο δεν θα γινόταν αυτό που έγινε με τις Αρχιτεκτονικές: Να υπάρχουν ικανοί υποψήφιοι που μένουν εκτός και να μένουν κενές θέσεις στις Αρχιτεκτονικές.
4. Η λύση που επελέγη με τις γνωστές παρενέργειες. Το Υπουργείο Παιδείας υποστηρίζει ότι το πρόβλημα δημιουργήθηκε από τα ίδια τα τμήματα που επέλεξαν υψηλούς συντελεστές. Πράγματι τα τμήματα επέλεξαν υψηλούς συντελεστές, αλλά την ευθύνη την έχει αυτός που τους έδωσε τη δυνατότητα να το κάνουν, διότι δεν σκέφθηκε ότι θα το εκμεταλλευτούν για να μειώσουν τον αριθμό των φοιτητών τους, που αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα των Πανεπιστημίων και πάγιο αίτημά τους εδώ και πολλά χρόνια. Δεν σκέφθηκε επίσης ότι μπορεί να μην ξέρουν τι επιπτώσεις στην εισαγωγή των φοιτητών τους θα έχουν οι αποφάσεις τους, αφού δεν είναι αυτή η δουλειά τους.
Το λάθος είναι, λοιπόν, ότι υπάρχει εύρος των συντελεστών και κάθε τμήμα αποφασίζει μόνο του. Πάντα υπάρχουν λύσεις στα προβλήματα. Ας ελπίσουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας θα προσπαθήσει να διορθώσει τα λάθη του.