Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Δεν χρειαζόμασταν βεβαίως την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μας το πει, το έχουμε ζήσει.
Τα επίσημα στοιχεία, όμως, έχουν πάντα τη σημασία τους: Τα νοικοκυριά της Ελλάδας είναι μαζί με εκείνα της Ιρλανδίας αυτά που επλήγησαν περισσότερο κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους.
Από το 2009 έως και το τέλος του 2013 χάθηκαν κατά μέσο όρο 17.000 ευρώ από τον ατομικό πλούτο κάθε Ελληνα και 18.000 ευρώ από τον πλούτο κάθε Ιρλανδού.
Αν και τα δεδομένα αυτά μας φέρνουν στη δεύτερη χειρότερη θέση, στην πραγματικότητα κερδίζουμε με άνεση τον τίτλο των μεγάλων ηττημένων, εάν αναλογιστεί κανείς ότι ο κατώτατος μισθός στη χώρα μας είναι περίπου 40% χαμηλότερος από εκείνον της Ιρλανδίας και το ποσοστό της ανεργίας είναι πάνω από 25%, όταν στη χώρα του Τζέιμς Τζόις έχει υποχωρήσει κάτω από το 10%.
Πρόσφατη έρευνα του γερμανικού Ινστιτούτου Μακροοικονομικής Ερευνας (IMK) έρχεται να συμπληρώσει τη ζοφερή εικόνα για την Ελλάδα, αναδεικνύοντας ακόμη μία πτυχή: αυτή της όξυνσης των ανισοτήτων.
Κατά την κορύφωση της κρίσης (2008-2012), το εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών μειώθηκε κατά σχεδόν 25%.
Ωστόσο, ενώ οι φτωχότεροι έχασαν, σύμφωνα με το ΙΜΚ, πάνω από το 80% της περιουσίας τους, για τους πλουσιότερους η απώλεια ήταν κάτω του 20%.
Και τούτο γιατί το φορολογικό βάρος των χαμηλότερων εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 337% και των ανώτατων μόλις κατά 9%.
Η φοροεπιδρομή είναι αυτή που έχει λυγίσει και τη μεσαία τάξη, περισσότερο ίσως ακόμη και από τις μειώσεις μισθών, καθώς υπολογίζεται ότι κατά την περίοδο της κρίσης οι άμεσοι φόροι έχουν αυξηθεί άνω του 50% και οι έμμεσοι άνω του 20%.
Και επειδή οι συγκρίσεις, κάθε φορά που έρχονται στατιστικά στοιχεία στο φως, γίνονται συνήθως με την Ιρλανδία, ας επαναλάβουμε ότι η ιρλανδική οικονομία δεν μπορεί να θεωρηθεί πρότυπο για την Ελλάδα, καθώς παρουσιάζει πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα που δεν μπορούμε να έχουμε: από τη γλώσσα και την εγγύτητα στο μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κέντρο της Ευρώπης έως το σκανδαλωδώς ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον για τις πολυεθνικές.
Κάτι, όμως, θα έκαναν σωστά οι Ιρλανδοί, για να βλέπουν σήμερα την οικονομία τους να καλπάζει, την ώρα που η δική μας παραμένει σε βαθιά ύφεση. Επέλεξαν τη δράση, αντί της ακινησίας.
Ο Ιταλός φιλόσοφος Αντόνιο Γκράμσι έχει οριοθετήσει την κρίση ως την περίοδο κατά την οποία έχει επέλθει ο θάνατος του παλιού, χωρίς ακόμη να έχει γεννηθεί το νέο.
Είναι η «εποχή των τεράτων». Και εμείς θα παραμένουμε παγιδευμένοι σε αυτήν, όσο επιμένουμε σε αποτυχημένες πρακτικές του παρελθόντος, στολίζοντάς τις ανεπιτυχώς με την ετικέτα του «νέου».
