Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Η ναυτιλία είναι μέρος της λύσης του προβλήματος των αυξημένων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος τονίζει σε μία νέα παρέμβασή του το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS) με την ευκαιρία της διεθνούς συνόδου για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι (COP21) στο διάστημα 30 Νοεμβρίου – 11 Δεκεμβρίου 2015.
Το ICS σε ειδική έκδοση αναφέρει τι έχει κάνει μέχρι τώρα η ναυτιλία για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος από τα πλοία, ποιους στόχους έχει καθορίσει μέχρι το 2050 και τι μέτρα έχει λάβει για την επίτευξη του στόχου αυτού και υπογραμμίζει ότι οποιοδήποτε μέτρο μείωσης εκπομπών αερίων μπορεί να είναι αποτελεσματικό μόνο εάν υιοθετηθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού. Ο ΙΜΟ απέδειξε την αποτελεσματικότητά του, καθώς η ναυτιλία έχει μειώσει σε πέντε χρόνια τους συνολικούς ρύπους CO2 κατά 20%, τονίζει το ICS.
Η παρέμβαση αυτή του ΙΜΟ γίνεται μετά και την απόφαση του Συμβουλίου των Υπουργών Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία καλεί εν όψει του COP21 τον ΙΜΟ και τον ICAO (φορέας αεροπορικών εταιρειών) «να ρυθμίσουν το συντομότερο δυνατόν με αποτελεσματικό τρόπο και σύμφωνα με τον στόχο της μη υπέρβασης των 2°C τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις διεθνείς θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές και την παραγωγή και κατανάλωση υδροφθορανθράκων (HFC) αντιστοίχως».
Σημειώνεται ότι η Ε.Ε. επικαλείται σχετικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες για να μη σημειωθεί αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη περισσότερο από 2°C, «οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων ρύπων θερμοκηπίου θα πρέπει να φτάσουν στις υψηλότερες τιμές τους έως το 2020 το αργότερο, να ελαττωθούν κατά 50% τουλάχιστον έως το 2050 σε σύγκριση με το 1990 και να είναι σχεδόν μηδενικές ή και χαμηλότερες έως το 2100».
Η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία προσφέρει πραγματική μείωση των εκπομπών CO2 επισημαίνει το ICS στην έκδοση με τίτλο: «Delivering CO2 Emission Reductions- International Shipping is Part of the Solution».
Ηδη η διεθνής ναυτιλία έχει μειώσει τις συνολικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακος από τα πλοία κατά 10% το διάστημα 2007 μέχρι και 2012 παρά το γεγονός ότι την ίδια περίοδο έχει αυξηθεί σημαντικά το μεταφορικό έργο.
Σημειώνεται ότι τα πλοία μεταφέρουν περίπου το 90% του παγκόσμιου εμπορίου, ενώ εκπέμπουν μόλις το 2,2% των ρύπων CO2 έναντι μάλιστα 2,8% το 2007, σύμφωνα με σχετική μελέτη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).
Επίσης, η βιομηχανία έχει θέσει ως στόχο την περαιτέρω μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος κατά 20% μέχρι το 2020.
Παράλληλα με την κατασκευή μεγαλύτερων πλοίων, αποτελεσματικότερων κινητήρων και πιο έξυπνη διαχείριση της λειτουργίας του πλοίου και της ταχύτητάς του, η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι σίγουρη ότι θα επιτύχει τον στόχο για μείωση κατά 50% των εκπομπών CO2 μέχρι το 2050, περίοδος κατά την οποία ο παγκόσμιος στόλος θα περιλαμβάνει πλοία που θα χρησιμοποιούν καθαρότερα καύσιμα, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Πάντως, το ICS αναγνωρίζει ότι οι κυβερνήσεις έχουν δικαίωμα να περιμένουν κάτι παραπάνω από τη ναυτιλία, ωστόσο σπεύδει να υπογραμμίσει τον βαρύνοντα ρόλο που έχει ο ΙΜΟ για την εξέταση επιπλέον στόχων. Υπενθυμίζει, μάλιστα, ότι ο ΙΜΟ έχει ήδη θέσει ως υποχρεωτικό στόχο όλα τα πλοία που θα κατασκευασθούν από το 2025 και στη συνέχεια, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που ανήκουν στις αναπτυσσόμενες χώρες, να είναι 30% πιο αποτελεσματικά από τα πλοία που έχουν κατασκευαστεί τη δεκαετία του 2000. Αυτό αφορά πάνω από το 95% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου, σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς που τέθηκαν σε ισχύ το 2013 σε όλο τον κόσμο.
Μάλιστα, το ICS τονίζει ότι ο ΙΜΟ είναι το μόνο διεθνές φόρουμ που μπορεί να εξασφαλίσει ότι το σύνολο του παγκόσμιου στόλου θα συνεχίσει να προσφέρει περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2, ανεξαρτήτως της σημαίας του πλοίου, σεβόμενο το πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών – Σύμβαση για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC).
Επίσης, όπως εξηγεί το ICS, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη στεριά, η μείωση των εκπομπών CO2 κατά 10% στη ναυτιλία επιτεύχθηκε από το 2007 σε παγκόσμιο επίπεδο και όχι μόνο σε πλοία που είναι νηολογημένα σε πλουσιότερες χώρες, οι οποίες είναι οι μόνες υποχρεωμένες από τη σύμβαση του Κιότο να μειώσουν τις εκπομπές αερίων ρύπων.
Στη ναυτιλία η μείωση αφορά και τις ανεπτυγμένες και τις υπό ανάπτυξη χώρες. Ο ΙΜΟ έχει επιτύχει πολλά σε αυτό τον τομέα και είναι ο μόνος οργανισμός που μπορεί να προσφέρει ακόμη περισσότερα, αφού απέδειξε ήδη την αποτελεσματικότητά του, καθώς το σύνολο του παγκόσμιου στόλου είναι περίπου 20% πιο «πράσινο» από ό,τι το 2005, δήλωσε ο κ. Peter Hinchliffe, γενικός διευθυντής του ICS.
Στα επιπλέον μέτρα που εξετάζονται περιλαμβάνεται η συλλογή στοιχείων για τις εκπομπές CO2 από όλα τα πλοία, η οποία θα γίνει υποχρεωτική μέχρι το 2018.
Επίσης, στο πλαίσιο του ΙΜΟ συζητείται η προσφυγή σε μέτρα που στηρίζονται στις αρχές της αγοράς (Market Based Measure-MBM). Στην περίπτωση αυτή, η πραγματική πρόκληση θα είναι να αναπτυχθεί ένας μηχανισμός που μπορεί να συμφιλιώσει τη ζωτική αρχή ότι οι ίδιοι κανόνες πρέπει να ισχύουν για όλα τα πλοία, ανεξαρτήτως σημαίας, με την εξίσου σημαντική αρχή της UNFCCC περί «κοινής αλλά διαφοροποιημένης ευθύνης» (CBDR).
Το μοναδικό πλαίσιο για την υλοποίηση ενός τέτοιου μέτρου είναι του ΙΜΟ τονίζει το ICS, σημειώνοντας ότι ο Διεθνής Οργανισμός είναι σε θέση να ρυθμίζει τις εκπομπές CO2 από τα πλοία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σχεδόν το 70% του εμπορικού στόλου είναι νηολογημένο σε χώρες που δεν καλύπτονται από το παράρτημα Ι του Πρωτοκόλλου του Κιότο, αλλά αυτά τα πλοία καλύπτονται ήδη από πλήρεις κανόνες του ΙΜΟ για τη μείωση των εκπομπών CO2.
Σε κάθε περίπτωση, εάν τα κράτη-μέλη του ΙΜΟ θα πρέπει να αποφασίσουν να υιοθετήσουν για τη ναυτιλία μέτρα που βασίζονται στην αγορά, τότε το καλύτερο είναι ένας παγκόσμιος φόρος επί των καυσίμων, αντί για το μέτρο της εμπορίας ρύπων και άλλες τέτοιου είδους πολύπλοκες λύσεις που χρησιμοποιούν αυθαίρετες και θεωρητικές μετρήσεις, οι οποίες θα στρεβλώσουν τη ναυτιλιακή αγορά.
Η ναυτιλία είναι μέρος της λύσης τονίζει το ICS, καθώς είναι ήδη ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μεταφοράς μεταξύ όλων που εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακος. Αν επιπλέον φορτίο μπορεί να μετακινηθεί από τη θάλασσα, αντί με λιγότερο αποδοτικά μέσα μεταφοράς, αυτό θα οδηγήσει πράγματι σε μείωση των συνολικών εκπομπών CO2 στον κόσμο.
