Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Αλλαγές στους ελέγχους των εμπορικών πλοίων φέρνει σχέδιο νόμου «σκούπα» που κατέθεσε το υπουργείο Ναυτιλίας στο Λογιστήριο του Κράτους. Με αφορμή το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη ΙΙ» και την εντολή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα το σχέδιο νόμου στο άρθρο 107 αναφέρει μεταξύ άλλων ότι παύει η έκδοση των προβλεπόμενων από την εθνική, ενωσιακή και διεθνή νομοθεσία πιστοποιητικών των ελληνικών πλοίων από τον Κλάδο Ελέγχου Πλοίων (ΚΕΠ), τις Λιμενικές Αρχές, καθώς και τα Τοπικά Κλιμάκια Επιθεώρησης Πλοίων, και εφεξής εκδίδονται από τους εξουσιοδοτημένους οργανισμούς (νηογνώμονες).
Επίσης στο άρθρο 109 προβλέπεται ότι από το 2022 και μετά δεν θα επιτρέπεται να κάνουν εφοδιασμούς καυσίμων σε πλοία, δεξαμενόπλοια που έχουν συμπληρώσει 30 έτη από τη ναυπήγησή τους.
Το άρθρο 107
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 107 προβλέπεται ότι ο Κλάδος Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων θα κάνει: α) έλεγχο ναυτιλιακών εταιρειών στον τομέα ασφαλούς διαχείρισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης (ISM Code) και του Κανονισμού αριθ. 336/2006/ΕΚ, β) έλεγχο των πλοίων στον τομέα ασφαλούς διαχείρισης στο πλαίσιο του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης (ISM Code) και έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών ασφαλούς διαχείρισης, γ) επιθεώρηση των πλοίων, σύμφωνα με τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας 2006, και έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών, δ) έλεγχο των πλοίων, έλεγχο της αξιολόγησης και έγκριση των σχεδίων ασφάλειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα ISPS και του Καν. 725/2004/ ΕΚ.
Η διάταξη που αφορά τη μεταφορά αρμοδιοτήτων σε νηογνώμονες έχει ήδη προκαλέσει ανησυχία στον ευρύτερο κλάδο, αφού θεωρείται ότι υπάρχουν χιλιάδες μικρά πλοία τα οποία είναι ασύμφορο να χρεώνονται προκειμένου να τους εκδίδουν οι νηογνώμονες πιστοποιητικά. Χαρακτηριστική είναι και η ανακοίνωση του Συλλόγου Διπλωματούχων Ναυπηγών Ελλάδος, ο οποίος επισημαίνει: «Το κύρος, η τεχνογνωσία και η αξιοπιστία των υπηρεσιών της ελληνικής δημόσιας αρχής ελέγχου πλοίων υπό ελληνική σημαία (όπως ο Κλάδος Ελέγχου Πλοίων) και των στελεχών τους είναι ευρέως αναγνωρισμένα και αποδεκτά, ενώ τεκμηριώνονται και από το υψηλότατο επίπεδο ασφάλειας των πλοίων υπό ελληνική σημαία, όπως αυτό αξιολογείται και καταγράφεται διεθνώς».
Με το ίδιο σκεπτικό προβλέπεται και η κατάργηση της παράτασης ισχύος των πιστοποιητικών, από την 1 Ιανουαρίου 2018. Το μόνο που παραμένει σύμφωνα με τη διάταξη είναι: «Η παραπάνω ισχύς των ΠΓΕ δύναται να παραταθεί μέχρι δύο μήνες, εφόσον πρόκειται για πλοία που βρίσκονται στο εξωτερικό και πρόκειται να καταπλεύσουν στην Ελλάδα ή σε άλλο μέρους όπου υπάρχουν ευκολίες ελλιμενισμού».
Η απόσυρση
Σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 109, από 1-1-2022 απαγορεύεται η διακίνηση καυσίμων ναυτιλίας με πλοία ανεφοδιασμού, δεξαμενόπλοια (σλέπια) και πετρελαιοφορτηγίδες, τα οποία έχουν συμπληρώσει ηλικία, υπολογιζόμενη από την 31η Δεκεμβρίου του έτους της καθέλκυσης, τριάντα (30) ετών.
2. Από 1-1-2018 η διακίνηση καυσίμων ναυτιλίας με πλοία ανεφοδιασμού, δεξαμενόπλοια (σλέπια) και πετρελαιοφορτηγίδες, τα οποία έχουν συμπληρώσει ηλικία, υπολογιζόμενη από την 31η Δεκεμβρίου του έτους της καθέλκυσης, είκοσι (20) ετών, επιτρέπεται μόνο εφόσον ικανοποιούνται οι πρόσθετες διαδικασίες ελέγχου και πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις που καθορίζονται για το σκοπό αυτόν, με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, εντός δυο (2) μηνών από τη θέση σε ισχύ του παρόντος. Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος του προηγούμενου εδαφίου, πλοία ανεφοδιασμού, δεξαμενόπλοια (σλέπια) και πετρελαιοφορτηγίδες, τα οποία έχουν συμπληρώσει ηλικία, υπολογιζόμενη από την 31η Δεκεμβρίου του έτους της καθέλκυσης, είκοσι (20) ετών, εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται.
3. Από 1-1-2022 πετρελαιοφόρα πλοία, όπως ορίζονται στον Κανονισμό 1.5 του Παραρτήματος I της διεθνούς σύμβασης MARPOL 73/78, χωρητικότητας 600 dwt και κάτω, συμμορφώνονται με τα οριζόμενα στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 530/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2012, ανεξάρτητα από την ηλικία τους.
Επίσης στο άρθρο 117 με θέμα την ενίσχυση της διαφάνειας της διαδικασίας πετρέλευσης, επισημαίνεται: «Επί πετρελεύσεων ελληνικών και ξένων πλοίων, που πραγματοποιούνται μέσα στα ελληνικά λιμάνια και χωρικά ύδατα, από πλοία ανεφοδιασμού, δεξαμενόπλοια (σλέπια) και πετρελαιοφορτηγίδες γνωστοποιείται υποχρεωτικά εγγράφως, τουλάχιστον 12 ώρες πριν από την πραγματοποίησή της, στην αρμόδια Λιμενική Αρχή, η περιοχή στην οποία θα λάβει χώρα η πετρέλευση, οριοθετούμενη από τα αντίστοιχα στίγματα, καθώς και ο χρόνος και η διάρκεια αυτής».
Συστήνονται συμβούλια χρηστών σε όλα τα λιμάνια
Με το νομοσχέδιο που κατέθεσε το υπουργείο Ναυτιλίας συστήνεται σε κάθε Οργανισμό Λιμένος Α.Ε. Συμβούλιο Χρηστών του Λιμένος με τριετή θητεία, που λειτουργεί ως γνωμοδοτικό και συμβουλευτικό όργανο της διοίκησής του επί θεμάτων προγραμματισμού και οργάνωσης για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους χρήστες των λιμένων και της ευρύτερης περιοχής δικαιοδοσίας των Οργανισμών, καθώς και επί θεμάτων στρατηγικής για την ανάπτυξη των λιμένων. Σύμφωνα με τη διάταξη του σχεδίου νόμου, τα Συμβούλια Χρηστών Λιμένων απαρτίζονται από τον διευθύνοντα σύμβουλο κάθε Οργανισμού, ως πρόεδρο, και τα εξής μέλη με τους νόμιμους αναπληρωτές τους που υποδεικνύονται από τους αντίστοιχους φορείς, ύστερα από σχετική πρόσκληση του υπουργού Ναυτιλίας:
α. Έναν εκπρόσωπο της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ),
β. έναν εκπρόσωπο της Πανελλήνιας Ένωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΠΕΝ),
γ. έναν εκπρόσωπο του οικείου Δήμου,
δ. έναν εκπρόσωπο της οικείας Περιφέρειας,
ε. έναν εκπρόσωπο των ναυτικών πρακτόρων,
στ. έναν εκπρόσωπο των τουριστικών πρακτόρων,
ζ. έναν εκπρόσωπο των φορτοεκφορτωτών,
η. έναν εκπρόσωπο των εργαζομένων στον αντίστοιχο Οργανισμό Λιμένα,
θ. έναν εκπρόσωπο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ),
ι. έναν εκπρόσωπο του Ναυτικού Επιμελητηρίου.
Τα Συμβούλια συνεδριάζουν τουλάχιστον δύο φορές ετησίως σε τόπο, χρόνο και με ημερήσια διάταξη που καθορίζονται με πρόσκληση του προέδρου τους.
Κριτήρια αναδόχων αποβλήτων
Αποκλειστικά φυσικά και νομικά πρόσωπα που θα είναι εγγεγραμμένα στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) θα μπορούν να παραλαμβάνουν και να διαχειρίζονται απόβλητα και κατάλοιπα φορτίου που προέρχονται από τα πλοία. Σύμφωνα με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου, οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται στο σύνολο των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων διαχείρισης λιμένων του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών.
Η εγγραφή των φυσικών και νομικών προσώπων στο ΗΜΑ συνιστά για τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς διαχείρισης λιμένων τεκμήριο σε σχέση με την καταλληλότητα για την άσκηση της αντίστοιχης επαγγελματικής δραστηριότητας, την οικονομική και χρηματοοικονομική τους επάρκεια, καθώς και την τεχνική και επαγγελματική τους ικανότητα για την παροχή υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης των αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου που προέρχονται από τα πλοία στους λιμένες αρμοδιότητάς τους.
Σύμφωνα με τη διάταξη, «απαγορεύεται ο αποκλεισμός φυσικών και νομικών προσώπων εγγεγραμμένων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) του άρθρου 2 της 4394/4026/2016 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τις διαδικασίες των παρ. 3 έως και 11 του παρόντος άρθρου, καθώς και από τις διαδικασίες επιλογής αναδόχου παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων διαχείρισης λιμένων για λόγους που σχετίζονται με την καταλληλότητα για την άσκηση της αντίστοιχης επαγγελματικής δραστηριότητας, την οικονομική και χρηματοοικονομική τους επάρκεια, καθώς και την τεχνική και επαγγελματική τους ικανότητα».
