Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Η απόκριση στην εμφάνιση της ρύπανσης ήταν γρήγορη και πραγματοποιήθηκε μέσα σε λίγες ώρες, παρ’ όλο που το γεγονός συνέβη στις πρώτες πρωινές ώρες, αναφέρει στη «Ν» εκπρόσωπος των IOPC Funds, που θα κληθεί να αποζημιώσει τους πληγέντες από τη ρύπανση που προκάλεσε το δεξαμενόπλοιο «Αγία Ζώνη ΙΙ».
Η τοποθέτηση αυτή του εκπροσώπου του IOPC φαίνεται να στηρίζει ως έναν βαθμό το Λιμενικό Σώμα και το υπουργείο Ναυτιλίας αναφορικά με τη διαχείριση του ναυαγίου τις πρώτες ώρες. Παράλληλα να σημειωθεί ότι μέχρι αργά χθες το βράδυ γίνονταν οι απαραίτητες εργασίες προκειμένου να αντληθεί το φορτίο και από την τελευταία δεξαμενή πετρελαίου του «Αγία Ζώνη ΙΙ», κάτι που αναμένεται να ολοκληρωθεί σήμερα. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία στόχος του υπουργού Ναυτιλίας Παναγιώτη Κουρουμπλή είναι να ξεκινήσουν οι εργασίες για την ανέλκυση του βυθισμένου δεξαμενόπλοιου. Αν αυτό συμβεί θα είναι η ανέλκυση του πρώτου από τα 26 βυθισμένα ναυάγια στον Κόλπο της Ελευσίνας, τονίζουν κύκλοι του υπουργείου. Αναφορικά τώρα με τα IOPC Funds, η «Ν» απευθύνθηκε στα γραφεία του στο Λονδίνο και ζήτησε από τους εκπροσώπους του (στην Αθήνα εκπρόσωπός του είναι η Κατερίνα Σκουρτανιώτη) να διευκρινίσουν ορισμένα σημεία σε σχέση με τον ρόλο του. Όπως μας αναφέρθηκε, το Διεθνές Κεφάλαιο Αποζημίωσης Ζημιών Ρύπανσης από πετρέλαιο (IOPC Funds) είναι ουσιαστικά δύο διακυβερνητικοί οργανισμοί – το «Κεφάλαιο του 1992» και το «Συμπληρωματικό Κεφάλαιο». Ο ρόλος τους έγκειται στο να αποδίδουν αποζημίωση, βάσει της σύμβασης του 1992 για την αστική ευθύνη, για ζημίες που οφείλονται σε πετρελαιοκηλίδες που προέρχονται από διαρροές πετρελαίου σε ένα κράτος-μέλος. Τα Κεφάλαια παρέχουν ένα πρόσθετο επίπεδο αποζημίωσης επιπλέον από αυτή που καταβάλλεται από τον πλοιοκτήτη του πλοίου (μέσω της ασφαλιστικής του) το οποίο προκάλεσε τη ρύπανση. Το σύστημα αυτό ιδρύθηκε για πρώτη φορά το 1971 μετά τη διαρροή πετρελαίου από το Torrey Canyon το 1967 κοντά στις ακτές του Ηνωμένου Βασιλείου και χρηματοδοτείται από τους παραλήπτες/αποδέκτες της μεταφοράς πετρελαίου σε 114 χώρες.
Ο εκπρόσωπος του ΙΟPC σημειώνει επίσης ότι το διάστημα 18-21 Σεπτεμβρίου εκπρόσωποι του Fund ήρθαν σε επαφή με τους ασφαλιστές του πλοιοκτήτη και επιπλέον συναντήθηκαν με αξιωματούχους της ελληνικής κυβέρνησης, όπως ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, εκπροσώπους του Λιμενικού Σώματος, μέλη από τις ομάδες καθαρισμού και αντιμετώπισης του συμβάντος καθώς και εκπροσώπους του International Tanker Owners Pollution Federation (ITOPF), προκειμένου να αποκτήσουν μία ξεκάθαρη εικόνα της κατάστασης, για τις εργασίες καθαρισμού που διεξάγονται και τις επιπτώσεις του γεγονότος στις τοπικές επιχειρήσεις. Σε αυτό το στάδιο είναι πολύ νωρίς για να γίνει ολοκληρωμένη εκτίμηση των επιπτώσεων της ρύπανσης στις τοπικές επιχειρήσεις, μας επισημαίνει και τονίζει ότι «η απόκριση στην εμφάνιση της ρύπανσης ήταν γρήγορη και πραγματοποιήθηκε μέσα σε λίγες ώρες, παρ’ όλο που το γεγονός συνέβη στις πρώτες πρωινές ώρες».
Σε ό,τι αφορά τα διαθέσιμα για αποζημίωση κεφάλαια, από το IOPC διευκρινίζεται ότι η Ελλάδα είναι μία από τις 31 χώρες που είναι συμβαλλόμενο μέρος στο Συμπληρωματικό Κεφάλαιο, το οποίο ιδρύθηκε το 2005, με στόχο να παρέχει ένα υψηλότερο επίπεδο αποζημίωσης σε όσους επιλέγουν να ενταχθούν στο εν λόγω Κεφάλαιο. Οι κανόνες που ισχύουν για την Ελλάδα είναι ακριβώς οι ίδιοι με αυτούς που ισχύουν για οποιοδήποτε άλλο μέλος του Συμπληρωματικού Κεφαλαίου. Τα IOPC Funds αποζημιώνουν εδώ και 40 χρόνια, έχουν διαχειριστεί 150 συμβάντα και έχουν μια καλά δομημένη και οργανωμένη διαδικασία για να διασφαλίσουν ότι όσοι έχουν επηρεαστεί οικονομικά από μία πετρελαιοκηλίδα θα αποζημιωθούν. Το Συμπληρωματικό Κεφάλαιο μπορεί να καταβάλει αποζημίωση ύψους περίπου 900 εκατ. ευρώ σε ένα κράτος-μέλος και η Ελλάδα δεν θα τύχει διαφορετικής μεταχείρισης. Ωστόσο, το Ταμείο θα πληρώσει μόνο αποδεκτές αξιώσεις για υπαρκτές οικονομικές απώλειες και θα τεθεί σε εφαρμογή μια δίκαιη και διαφανής διαδικασία που θα επιτρέπει στους άμεσα ενδιαφερόμενους να προβούν σε απαίτηση. Ο στόχος της αποζημίωσης είναι οι αιτούντες/διεκδικητές να επανέλθουν στην ίδια θέση που θα ήταν αν δεν είχε λάβει χώρα η διαρροή.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το ποιοι είναι αυτοί που μπορεί να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από το IOPC επισημαίνεται ότι οι διεκδικητές μπορεί να είναι άτομα, συνεταιρισμοί, εταιρείες, ιδιωτικοί οργανισμοί ή δημόσιοι φορείς, συμπεριλαμβανομένων των κρατών ή των τοπικών αρχών.
H πορεία των εργασιών
Από το υπουργείο Ναυτιλίας δόθηκε και χθες η καθιερωμένη αναφορά σχετικά με τις εργασίες απορρύπανσης. Σύμφωνα με το υπουργείο, σε όλες τις περιοχές η κατάσταση παρουσιάζεται σαφώς βελτιωμένη. Τέλος, να σημειωθεί ότι από το βυθισμένο «Αγία Ζώνη ΙΙ» έχουν συνολικά αντληθεί από το δεξαμενόπλοιο «ΣΥΡΟΣ» 984 κυβικά μέτρα φορτίου, ενώ συνολικά έχουν απαντληθεί λίγο πάνω από τα 2.000 κυβικά μέτρα.