Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Αυξάνει ο λογαριασμός που κινδυνεύει να πληρώσει η χώρα μας εξαιτίας των χειρισμών που έγιναν στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά τα τελευταία 20 χρόνια. Οι προειδοποιήσεις που απηύθυνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 2015 και μετά, ότι αν δεν προχωρήσει άμεσα η χώρα μας σε ανάκτηση των παράνομων επιδοτήσεων (σήμερα υπολογίζονται στα 600 εκατ. ευρώ) προς τα ναυπηγεία στα τέλη της δεκαετίας του ’90, θα προσέφευγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, επαληθεύτηκαν.
Στις 15 Μαρτίου 2018, σύμφωνα με πληροφορίες, θα εκδικαστεί η αγωγή της Κομισιόν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, με την οποία ζητεί να μας επιβληθεί ποινή ύψους 35.000 ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης στην εκτέλεση της απόφασης του Δικαστηρίου της 28ης Ιουνίου 2012 για την περίοδο από την ημέρα που θα εκδοθεί η απόφαση στην παρούσα υπόθεση μέχρι την ημέρα που θα έχει εκτελεστεί η απόφαση της 28ης Ιουνίου 2012 και ένα κατ’ αποκοπήν ποσό, το ύψος του οποίου προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό ενός ημερησίου ποσού ύψους 3.800 ευρώ.
Σε αυτά βέβαια πρέπει να προστεθούν και τα 210 εκατ. ευρώ που έχει κερδίσει η πλευρά των ναυπηγείων έναντι της Ελλάδας από το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο. Η Ελληνική Δημοκρατία αποφάσισε πάντως να αμφισβητήσει τη διαιτησία και έχει καταθέσει αγωγή στο εφετείο.
Στην ίδια διαιτητική απόφαση διατάσσεται η Ελληνική Δημοκρατία να προχωρήσει και την υλοποίηση του υπόλοιπου προγράμματος των υποβρυχίων και ειδικότερα την κατασκευή των τελευταίων δύο, προϋπολογισμού περίπου 800 εκατ. ευρώ.
Η Κομισιόν
Η Ελληνική Δημοκρατία, μέσω του υπουργείου Οικονομίας, σε μια υπόθεση που χειρίζεται ο υφυπουργός Στέργιος Πιτσιόρλας, έχει ήδη προσφύγει στο πρωτοδικείο προκειμένου να προχωρήσει η εκκαθάριση του ναυπηγείου και να μην επιβληθούν πρόστιμα στη χώρα μας.
Μάλιστα, στην κίνησή του αυτή έχει την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία στην αλληλογραφία που έχει ανταλλαχθεί επισημαίνει: «Η απόφαση με την οποία το κράτος-μέλος διατάσσεται να ανακτήσει την ασυμβίβαστη ενίσχυση από έναν αποδέκτη μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει εκτελεστεί ορθά όταν ολοκληρωθεί η πλήρης ανάκτηση. Μόνο εάν τα περιουσιακά στοιχεία του αποδέκτη δεν επαρκούν για να πραγματοποιηθεί πλήρης ανάκτηση μπορεί να γίνει δεκτό ότι η ανάκτηση θα είναι μόνο μερική. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή, ο αποδέκτης πρέπει να τεθεί σε πτωχευτική διαδικασία, η απαίτηση σχετικά με την επιστροφή της ενίσχυσης πρέπει να εγγραφεί στον πίνακα απαιτήσεων, στην κατάλληλη θέση κατάταξης, και η πτωχευτική διαδικασία πρέπει να καταλήξει στην εκκαθάριση της επιχείρησης η οποία υπήρξε αποδέκτης των παράνομων ενισχύσεων, δηλαδή στην οριστική παύση της δραστηριότητάς της».
Όσον αφορά το ζήτημα των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, η Κομισιόν προτείνει ουσιαστικά στη χώρα μας να εξετάσει κατά πόσον τα περιουσιακά στοιχεία του μη στρατιωτικού τμήματος των Ελληνικών Ναυπηγείων επαρκούν για να πραγματοποιηθεί πλήρης ανάκτηση. Εάν η απάντηση είναι καταφατική, συνεχίζει η Κομισιόν, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει αμέσως στην πλήρη ανάκτηση. Εάν η απάντηση είναι αρνητική, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να κινήσει αμέσως διαδικασία που θα οδηγήσει στην οριστική παύση των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων των Ελληνικών Ναυπηγείων και να ανακτήσει το μεγαλύτερο δυνατό μέρος της ενίσχυσης, λαμβανομένης υπ’ όψιν της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των Ελληνικών Ναυπηγείων.
Η απόφαση
Οι εξελίξεις αυτές τρέχουν ενώ το μονομελές Πρωτοδικείο δεν έχει εκδώσει ακόμα απόφαση στην αίτηση της Ελληνικής Δημοκρατίας να τοποθετηθεί ειδικός εκκαθαριστής στα ναυπηγεία. Μάλιστα, ενώ ο νόμος, γνωστός και ως «νόμος Δένδια», αναφέρει ρητά ότι η απόφαση θα πρέπει να εκδοθεί εντός ενός μήνα από την κατάθεση των φακέλων, πλέον έχουν περάσει περισσότεροι από δύο μήνες (22 Νοεμβρίου 2017 κατατέθηκαν οι προτάσεις). Στην περίπτωση πάντως που η ελληνική πλευρά κερδίσει τη δίκη, κατ’ αρχήν η Ελλάδα θα γλιτώσει την καταβολή των προστίμων και στη συνέχεια, αν δεν υπάρξουν άλλες εμπλοκές, έχει ο εκκαθαριστής ένα χρονικό διάστημα 12 μηνών προκειμένου να βγάλει σε διεθνή διαγωνισμό τα asset των ναυπηγείων (ξεχωριστά το στρατιωτικό και το εμπορικό). Σε ό,τι αφορά το εμπορικό τμήμα και τη μεγάλη μόνιμη δεξαμενή των 500.000 τόνων, ήδη έχει εκφράσει προς την ελληνική κυβέρνηση το ενδιαφέρον της η κινεζική Cosco.
Πάντως, η υπόθεση στο σύνολό της δεν φαίνεται να είναι απλή, αφού η πλευρά της ιδιοκτήτριας εταιρείας έχει επισημάνει ότι σκοπεύει να κινηθεί νομικά κατά «παντός υπευθύνου» τόσο στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια όσο και στη διαιτησία. Σε κάθε περίπτωση, ανάμεσα στην Ελληνική Δημοκρατία και την ιδιοκτήτρια των ΕΝΑΕ εταιρεία εκκρεμούν (εκτός από το πρωτοδικείο) δύο διαιτητικές υποθέσεις, καθώς και η προσφυγή της Ελλάδας στο εφετείο κατά της απόφασης του διαιτητικού δικαστηρίου με την οποία τα ΕΝΑΕ θα πρέπει να εισπράξουν 210 εκατ. ευρώ.