Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Ένα πλήρες ψηφιακό νηολόγιο μιας νέας εποχής που θα επιτύχει το flag-drain, την επιστροφή δηλαδή των πλοίων στην ελληνική σημαία, σχεδιάζει ο νέος υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης, σύμφωνα με όσα προανήγγειλε από το βήμα της Βουλής μιλώντας κατά τη διαδικασία των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης.
Παράλληλα παρουσίασε τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο κρίσιμο και πολυσχιδές χαρτοφυλάκιό του που περιλαμβάνει τους τομείς: τη ναυτιλία και τη ναυτική εκπαίδευση, τα λιμάνια, το Λιμενικό Σώμα και τον κρίσιμο ρόλο του στη ναυτιλία και την ασφάλεια, την ακτοπλοΐα, τον θαλάσσιο τουρισμό και τη νησιωτική πολιτική.
Ο εμπορικός στόλος
Αναφερόμενος στη ναυτιλία ο κ. Πλακιωτάκης επεσήμανε αρχικά ότι ο ελληνικός εμπορικός στόλος είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο με 4.936 πλοία, χωρητικότητας 390 εκατομμυρίων τόνων dwt. Καλύπτει περίπου το 21% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου και το 53% του στόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο την ίδια ώρα το ελληνικό νηολόγιο αριθμεί μόλις 720 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 40 εκατ. τόνων gross, δηλαδή το 15% επί του συνόλου του στόλου των πλοίων που ελέγχουν οι Έλληνες. Είναι πέρα για πέρα ξεκάθαρο ότι το εθνικό νηολόγιο φθίνει συνεχώς, ενώ την ίδια ώρα ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος αναπτύσσεται – εξίσου- συνεχώς, υπογράμμισε ο κ. Πλακιωτάκης και τόνισε ότι είναι εθνικά αναγκαίο και επείγον να ανακοπεί άμεσα και να αναστραφεί η πτωτική πορεία του εθνικού νηολογίου πριν η κατάσταση αυτή εξελιχθεί σε μη αναστρέψιμη, με δραματικές συνέπειες τόσο στην εθνική μας οικονομία όσο και την απασχόληση των Ελλήνων ναυτικών.
Διεθνή πρότυπα
Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός Ναυτιλίας υπογράμμισε ότι απαιτείται η ουσιαστική αναβάθμιση του ελληνικού νηολογίου με βάση τα διεθνή πρότυπα οργάνωσης και λειτουργίας των κυριότερων ανταγωνιστών του.
Κάθε διοικητική πράξη ή δράση που σχετίζεται με το πλοίο και τον Έλληνα ναυτικό πρέπει να απλουστευθεί και αυτή την απλούστευση των διαδικασιών μπορεί να μας την προσφέρει μόνο η πλήρης ψηφιοποίηση του Εθνικού Νηολογίου, συμπλήρωσε και πρόσθεσε ότι σε έναν κόσμο που αλλάζει πρέπει και το ελληνικό νηολόγιο να οδηγηθεί σε έναν ψηφιακό μετασχηματισμό αναβαθμίζοντας τα -ήδη δεδομένα- ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Μόνο έτσι θα επιτύχουμε ένα flag-drain, θα ανακόψουμε δηλαδή την έξοδο των πλοίων από το εθνικό νηολόγιο και συνάμα θα δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις εκείνες που θα ανοίξουν τον δρόμο για την επιστροφή των πλοίων των Ελλήνων πίσω στην ελληνική σημαία, τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Πλακιωτάκης.
Απασχόληση και εκπαίδευση
Ο νέος υπουργός Ναυτιλίας ενέταξε την αναβάθμιση του ελληνικού νηολογίου σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης ναυτιλιακής πολιτικής που λαμβάνει υπόψη της τη βελτίωση των όρων απασχολησιμότητα των Ελλήνων ναυτικών καθώς και την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης. Οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι η ναυτική εκπαίδευση συνδέεται άμεσα και καθοριστικά όχι μόνο με τη διατήρηση, αλλά και την ενίσχυση της τεχνογνωσίας των ελληνικών χεριών, είπε και ξεκαθάρισε ότι στρατηγική επιλογή και κεντρικός στόχος της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας είναι μια ισχυρή δημόσια ναυτική εκπαίδευση και παράλληλα η εφαρμογή ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την ανάδειξη και του πυλώνα της ιδιωτικής ναυτικής εκπαίδευσης, με γνώμονα πάντοτε την εξυπηρέτηση και το όφελος του Έλληνα ναυτικού και της ελληνικής ναυτιλίας.
Λιμενική πολιτική
Για τη λιμενική πολιτική ο κ. Πλακιωτάκης υπογράμμισε ότι θα αναδείξει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των λιμανιών της χώρας και η κυβέρνηση θα προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς στην επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Λιμένων, λαμβάνοντας υπόψη και τους στόχους της περιφερειακής ανάπτυξης.
Οι προτεραιότητες είναι οι εξής:
- Για τα δέκα λιμάνια ανώνυμες εταιρείες, βέλτιστη αξιοποίηση κάθε λιμένα ξεχωριστά μετά από αξιολόγηση και μελέτη βιωσιμότητας σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ.
- Εκσυγχρονισμός και βελτίωση των λιμενικών υποδομών με στόχο τη μεγιστοποίηση του οφέλους που παράγουν τα ελληνικά λιμάνια σε οικονομικό και αναπτυξιακό επίπεδο με όρους αειφορίας.
- Μόχλευση χρηματοδότησης με κινητοποίηση δημόσιων, ιδιωτικών και κοινοτικών πόρων.
- Επιτάχυνση της ολοκλήρωσης των επενδυτικών και αναπτυξιακών σχεδίων των λιμένων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.
- Εξορθολογισμός του συστήματος των δημοσίων φορέων και δομών που ασχολούνται με τα λιμάνια.
Αναβάθμιση του ακτοπλοϊκού δικτύου και στόλου
Στον τομέα της ακτοπλοΐας προτεραιότητα μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων θα είναι η εξέλιξη και αναβάθμιση του υφιστάμενου ακτοπλοϊκού δικτύου, με τον παράλληλο εκσυγχρονισμό του ακτοπλοϊκού στόλου, με γνώμονα πάντα την αξιολόγηση των σύγχρονων μεταφορικών δεδομένων και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θα αντιμετωπίσει από την υποχρεωτική προσαρμογή της στις νέες απαιτήσεις της διεθνούς περιβαλλοντικής νομοθεσία από το 2020 και μετά. Η ακτοπλοΐα, η οποία συμβάλλει καθοριστικά στη συνοχή του εθνικού μας χώρου και στην άμβλυνση των αδυναμιών που εμφανίζουν τα νησιά μας έναντι της ηπειρωτικής χώρας απαιτεί οριζόντιες πολιτικές, είπε ο κ. Πλακιωτάκης και πρόσθεσε ότι η ακτοπλοϊκή μεταφορά αποτελεί δημόσιο αγαθό που η πολιτεία οφείλει να τη διασφαλίζει. Παράλληλα ο υπουργός Ναυτιλίας επεσήμανε ότι είναι συνταγματική επιταγή η διαμόρφωση και υιοθέτηση μιας Δημόσιας Πολιτικής για τον Νησιωτικό Χώρο. Στο πλαίσιο των άμεσων προτεραιοτήτων του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, είναι το τρίπτυχο «Θαλάσσια Οικονομία-Γαλάζια Ανάπτυξη-Νησιωτικότητα» να αποτελέσει το δομικό στοιχείο της νησιωτικής πολιτικής μας.
Άμεσες προτεραιότητες στον τομέα της Νησιωτικής Πολιτικής στο υπουργείο Ναυτιλίας:
- Συντονισμός κατάρτισης Εθνικής Στρατηγικής για τη Γαλάζια Ανάπτυξη.
- Προώθηση και συμμετοχή στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νησιωτικής ατζέντας, σε τομείς όπως η αλιεία, η ενέργεια, οι συνδυασμένες μεταφορές και ο ανταγωνισμός. Η εδαφική συνοχή, σύμφωνα με τις επιταγές της Συνθήκης της Λισαβόνας ως έννοια, απασχολεί κράτη-μέλη της Ε.Ε. με όμοια ζητήματα περιφερειακών ανισοτήτων και η Ελλάδα οφείλει να συνεργαστεί και να πρωτοστατήσει στον ευρωπαϊκό διάλογο για τα νησιά για τη διεκδίκηση ειδικών προγραμμάτων χρηματοδότησης.
- Διατήρηση και επέκταση εφαρμογής της ρήτρας Νησιωτικότητας.
- Αξιολόγηση και εξορθολογισμός του Μεταφορικού Ισοδύναμου με παράλληλη υιοθέτηση κινήτρων ή ενισχύσεων για βελτίωση της νησιωτικής ανταγωνιστικότητας. Το αντιστάθμισμα λόγω νησιωτικότητας θα πρέπει να βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και όχι να δημιουργεί επιδοματικά εξαρτώμενες οικονομίες.
-Προώθηση της διυπουργικής συνεργασίας για θέματα Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.
-Τέλος, προώθηση σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων για την υλοποίηση μείζονων νησιωτικών επενδύσεων, ενώ παράλληλα επιδιώκεται η άμεση κινητοποίηση πόρων μέσω ολοκληρωμένων χωρικών επενδύσεων των Διαρθρωτικών Ταμείων για την περίοδο 2021-2027.
Στον κρίσιμο τομέα του θαλάσσιου τουρισμού το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καλείται -και θα- διαδραματίσει έναν πιο αποφασιστικό ρόλο με την αναδιάρθρωση και επίλυση προβλημάτων στο Μητρώο Πλοίων, ενώ στον τομέα της κρουαζιέρας σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία στόχος θα είναι η διεύρυνση του homeporting στα ελληνικά λιμάνια.
Λιμενικό Σώμα
Για το Λιμενικό Σώμα ο κ. Πλακιωτάκης είπε ότι «δεν ανήκει στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Το Λιμενικό Σώμα είναι το ίδιο το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής». Ο υπουργός Ναυτιλίας χαρακτήρισε το Λιμενικό «άοκνο στυλοβάτη» και υπογράμμισε ότι προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες και επιχειρεί αποτελεσματικά σε όλο τον χώρο ευθύνης του με καθοριστικής σημασίας δράσεις, στην έρευνα και διάσωση, στην επιτήρηση και φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων, στην καταπολέμηση κάθε παράνομης πράξης στη θάλασσα κ.λπ. Εξίσου σημαντική είναι η προσφορά του σε ιδιαίτερα κρίσιμους τομείς της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, όπως η εκπροσώπησή της στα διεθνή ναυτιλιακά φόρα – με στελέχη έμπειρα και ικανά στον σύνθετο χειρισμό των σύγχρονων ναυτιλιακών προκλήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στόχος της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ναυτιλίας να διατηρηθεί η υψηλή επιχειρησιακή δυνατότητα των στελεχών του Λιμενικού Σώματος και για τον λόγο αυτό δεν πρέπει να χαθεί ούτε ένα ευρώ για το εξοπλιστικό πρόγραμμα του Λιμενικού Σώματος, κινητοποιώντας πόρους από το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Άμυνας & Ασφάλειας της Ε.E. και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Προτεραιότητά του υπουργείου είναι η αναβάθμιση των προσόντων των στελεχών του Λιμενικού Σώματος, μέσα από κατάλληλα, διαρκή και εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα με απώτερο σκοπό να βελτιώσουν ακόμα περισσότερο το υψηλό επίπεδο επάρκειας που τα διακρίνει τόσο στο ναυτιλιακό όσο και στο επιχειρησιακό χώρο ευθύνης τους.
Στόχος μας είναι ένας και μοναδικός η ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του Λιμενικού Σώματος, με τη διασφάλιση των κατάλληλων μέσων, καθώς και η εμπέδωση στις τάξεις του, του αισθήματος ασφάλειας και αναγνώρισης του σημαντικού και πολυεπίπεδου έργου τους, υπογράμμισε ο κ. Πλακιωτάκης και τόνισε ότι ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση των κανόνων εσωτερικής λειτουργίας του Λιμενικού Σώματος, η επαναφορά της αξιοκρατίας και η θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων για την ομαλή λειτουργία του είναι μονόδρομος και ιστορική ευθύνη.