Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Το «τσουνάμι» που χτύπησε τη βιομηχανία κρουαζιέρας κατά τη διάρκεια του 2020, εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, είχε άμεση επίπτωση και στην ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία της γηραιάς ηπείρου.
Τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία, που εδώ και δεκαετίες δραστηριοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά στα κρουαζιερόπλοια και τα επιβατηγά πλοία, είδαν τις παραγγελίες για νέες ναυπηγήσεις κρουαζιερόπλοιων να μην ξεπερνούν το 1 δισ. δολάρια, κάνοντας ελεύθερη πτώση σε σχέση με το 2019 (μείωση 96%).
Συνολικά τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία είδαν μέσα στο 2020, τις παραγγελίες τους να πέφτουν κατά 64% σε ό,τι αφορά τη χωρητικότητά και κατά 72% σε ό,τι αφορά την αξία, συγκριτικά με το 2019.
Σε αντίθεση με την εικόνα που παρουσίασαν τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία την προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Sea Europe, την Ένωση που έχει στους κόλπους της την ευρωπαϊκή ναυπηγική και κατασκευαστική βιομηχανία, σε παγκόσμιο επίπεδο δεν επηρεάστηκε σημαντικά, παρά την πανδημία.
Παραγγελίες
Οι νέες παραγγελίες έφτασαν τις 1.127 με τη συνολική χωρητικότητα να ανέρχεται στα 18,6 εκατ. cgt. Το μεγαλύτερο μερίδιο στις νέες ναυπηγήσεις πήρε η Κίνα με 40%, ακολούθησε η Ν. Κορέα με 31% και η Ιαπωνία τρίτη με 11% μερίδιο αγοράς. Η Ευρώπη έμεινε μόλις στο 5%.
Παράλληλα και η παραγωγή των ναυπηγείων μέσα στη χρονιά έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα των 15 τελευταίων ετών, αφού για πολλούς παρέμειναν κλειστά για υγειονομικούς λόγους. Πιο συγκεκριμένα, ήταν κατά 11% κάτω από το 2019 και 40% κάτω σε σχέση με το 2010. Οι Κινέζοι διατήρησαν και εδώ την πρωτοπορία τους με 37%, η Ν. Κορέα δεύτερη με 28% η Ιαπωνία με 20% και η Ευρώπη με 5%.
Το παγκόσμιο βιβλίο παραγγελιών έχει πέσει κατά 6% σε σχέση με το 2019 και ως ποσοστό του εν ενεργεία στόλου βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 31 ετών, μόλις 7%. Μάλιστα, οι ναυπηγικές κλίνες είναι κατά μέσο όρο διασφαλισμένες με συμβόλαια για τα επόμενα 2,5 έτη, που είναι ο χαμηλότερος δείκτης από το 2012 και μετά.
Πτώση τιμών
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του 2020, πτώση κατά μέσο όρο 5% σημείωσαν και οι τιμές των νέων συμβολαίων για τη ναυπήγηση πλοίων. Κίνηση που έγινε στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για το 2020, και είχε αποτέλεσμα αφού οι νέες παραγγελίες το διάστημα αυτό εκτοξεύτηκαν.
Σε όρους αξίας, οι παραγγελίες που δέχθηκαν το 2020 τα ναυπηγεία σε όλο τον κόσμο, διαμορφώθηκαν σε 44,9 δισ. δολάρια και ήταν κάτω κατά 40% σε σχέση με το 2019. Αιτία για τη μεγάλη πτώση, στην αξία των νέων παραγγελιών, αναφορικά με το σύνολο των συμβολαίων που υπογράφηκαν, είναι η σχεδόν πλήρης απουσία νέων παραγγελιών για κρουαζιερόπλοια, τα οποία είναι και τα πιο ακριβά πλοία, αφού η κατασκευή ενός νέου mega κρουαζιερόπλοιου, μπορεί να φτάσει ακόμα και το 1,2 δισ. δολάρια την ίδια στιγμή που ένα LNG carrier, που θεωρείται μια πολύ δαπανηρή επένδυσης, κυμαίνεται από 180 μέχρι 200 εκατ. δολάρια.
Θέση της βιομηχανίας
Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας η ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία σημείωνε σταθερή πρόοδο σε ετήσια βάση. Από τη μια η διαρκής άνοδος της βιομηχανίας κρουαζιέρας και από την άλλη μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2009 οι νέες ναυπηγήσεις εμπορικών πλοίων στα ναυπηγεία της Ασίας έπεσε κατακόρυφα. Ωστόσο, η πανδημία έριξε στο ναδίρ την κρουαζιέρα, και τα απόνερα της δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα βιωσιμότητας σε ευρωπαϊκές ναυπηγικές μονάδες.
Οι ναυπηγικές εγκαταστάσεις σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έκλεισαν προσωρινά τον Μάρτιο-Απρίλιο 2020, καθώς οι κυβερνήσεις επέβαλαν μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Πολλά ναυπηγεία έβαλαν ξανά μπροστά, σταδιακά, το δίμηνο Μαΐου – Ιουνίου του 2020, αλλά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στην κατασκευή πολλών πλοίων, ενώ προσπαθούν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων τους.
Σε αντίθεση με την Ευρώπη, σημειώνει η Sea Europe, οι περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες της Ασίας κάνουν τις παραγγελίες τους για νέα πλοία στις χώρες που είναι εγκατεστημένες. Το 2020, για παράδειγμα, οι Κινέζοι εφοπλιστές κατέθεσαν σχεδόν το 100% των παραγγελιών τους σε κινέζικα ναυπηγεία (μετρούμενο σε CGT), ενώ στη Νότια Κορέα το αντίστοιχο ποσοστό έφτασε το 91% και για τους Ιάπωνες περίπου το 70%. Αυτή η κατάσταση έρχεται σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου οι Ευρωπαίοι εφοπλιστές έθεσαν μόνο το 5% των παραγγελιών τους στην Ε.Ε., σε σύγκριση με το 95% των νέων παραγγελιών τους (σε CGT) που πραγματοποιήθηκαν στην Ασία. Εξέλιξη που θεωρείται απόλυτα φυσιολογική, αφού τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία εδώ και δεκαετίες έχουν βγει από την αγορά κατασκευής εμπορικών πλοίων (δεξαμενόπλοια, bulk carriers, containerships και άλλα), αφού δεν μπορούν να συναγωνιστούν στο κόστος τις ασιατικές μονάδες, οι οποίες όμως πολλές φορές έχουν επιδοτηθεί από τα κράτη τους, κάτι που στην Ευρώπη απαγορεύεται, ακόμα και σήμερα, ρητά, με κάποιες εξαιρέσεις για τις πράσινες τεχνολογίες.
