Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
«Σκληρή γραμμή» απέναντι στην κίνηση της ελληνικής κυβέρνησης να ζητήσει να εισπράξει άμεσα ανακτήσεις ύψους 523 εκατ. ευρώ από τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ) κρατάει η διοίκηση της εταιρείας.
Το νομικό επιτελείο του ομίλου κατέθεσε αίτηση ανακοπής της ανάκτησης στο Πρωτοδικείο Αθηνών και υποστηρίζει ότι το ελληνικό Δημόσιο ανέλαβε σειρά δεσμεύσεων έναντι του μεγαλομετόχου των ναυπηγείων, Ισκαντάρ Σάφα, τις οποίες και δεν τήρησε.
Πιο συγκεκριμένα, το υπουργείο Οικονομίας βασισμένο στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2008, η οποία διαπίστωνε ότι έχουν δοθεί στα ΕΝΑΕ παράνομες επιδοτήσεις μέχρι και τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, ενημέρωσε τα ναυπηγεία και τον μεγαλομέτοχο για τις απαιτήσεις ανάκτησης ποσού 523 εκατ. ευρώ.
Το ελληνικό Δημόσιο στην επιστολή του προς τα ναυπηγεία υποστηρίζει ότι η νέα ιδιοκτησία των ναυπηγείων (η Privinvest του κ. Σάφα) δεν εφάρμοσε τη στρατιωτική απόφαση του 2010 που προέβλεπε αντί της επιστροφής των επιδοτήσεων (απόφαση 2008), μια σειρά μέτρων που θα κράταγαν το ναυπηγείο ανοικτό.
Ειδικότερα, οι τρεις προϋποθέσεις που έθετε η συμφωνία του 2010 ήταν το ναυπηγείο να εξυπηρετεί τις ανάγκες μόνο του Πολεμικού Ναυτικού, να δοθούν στο ελληνικό κράτος τα «οικόπεδα» που έχουν χαρακτηριστεί ως εμπορικά και τρίτον να προχωρήσει ο πλειστηριασμός του «αστικού μέρους» του ναυπηγείου.
Η θέση της επιχείρησης
Η εταιρεία επισημαίνει ότι άμεσα σταμάτησε όλες τις μη στρατιωτικές δραστηριότητές της, ενώ παράλληλα αναφέρει ότι το ελληνικό Δημόσιο κατήργησε το δικαίωμα της εταιρείας να έχει την αποκλειστική χρήση 214 στρεμμάτων στον αιγιαλό (εμπορικό κομμάτι).
Τα μη στρατιωτικά στοιχεία
Οσον αφορά τα μη στρατιωτικά στοιχεία των ΕΝΑΕ που έπρεπε να εκποιηθούν και το τίμημα να αποδοθεί στο ελληνικό Δημόσιο, σημείο στο οποίο στέκεται η Ελληνική Δημοκρατία προκειμένου να ζητήσει να ανακτήσει το ποσό των 523 εκατ. ευρώ, το νομικό επιτελείο της εταιρείας έχει διαφορετική άποψη.
Αποδέχεται ότι δεν έχει υλοποιηθεί, ωστόσο ρίχνει το βάρος στο ελληνικό Δημόσιο, αλλά και στην κρίση που μαστίζει τη χώρα.
Από τη μια τονίζει ότι λόγω της οικονομικής κρίσης δεν υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον για την εκποίηση της (εμπορικής) περιουσίας των ΕΝΑΕ, ενώ από την άλλη σημειώνει ότι η ελληνική πολιτεία παρέλειψε να αναλάβει και να εκτιμήσει κατά οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο το λεγόμενο αστικό τμήμα των ναυπηγείων.
Για να ενισχύσει τη θέση της απέναντι στο ελληνικό Δημόσιο, η εταιρεία επικαλείται μαρτυρία ειδικού τον οποίο είχε καλέσει η ελληνική πλευρά.
Πιο συγκεκριμένα, σημειώνει ότι ο καθηγητής Andrea Biondi κατέθεσε ότι ήταν καθήκον της Ελληνικής Δημοκρατίας να ανακτήσει τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία της ΕΝΑΕ με κάθε δυνατό νομικό μέσο, συμπεριλαμβανομένης, αν απαιτείτο, και της απαλλοτριώσεώς τους.
Στον αέρα οι υποσχέσεις για ανάθεση προγραμμάτων
Οσον αφορά τις δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς έναντι του μεγαλομετόχου των ναυπηγείων κ. Σάφα, υποστηρίζεται ότι προκειμένου να αναλάβει τα ναυπηγεία το 2010 και να «σώσει» το πρόγραμμα των υποβρυχίων που τότε ήταν στον αέρα, λόγω αποχώρησης των προηγούμενων ιδιοκτητών, το ελληνικό Δημόσιο θα επέλυε «το πρόβλημα των κρατικών επιδοτήσεων κατά τρόπο ικανοποιητικό για τον νέο επενδυτή, προεχόντως διασφαλίζοντας τη μειωμένη ανάκτηση σε σχέση με τα προβλεπόμενα στην απόφαση ανάκτησης, μέσω του περιορισμού της μη στρατιωτικής δραστηριότητας των ΕΝΑΕ, διασφαλίζοντας τη δυνατότητα να κατασκευάζει πλοία για ξένα πολεμικά ναυτικά προκειμένου να αξιοποιηθεί και το δίκτυο πελατών του επενδυτή σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και στη Μεσόγειο».
Κατασκευές για το Πολεμικό Ναυτικό
Ακολούθησαν, σύμφωνα με την εταιρεία, και οι δεσμεύσεις που αφορούσαν την ανάθεση επιπλέον προγραμμάτων του Πολεμικού Ναυτικού, και πιο συγκεκριμένα η κατασκευή των κανονιοφόρων «μαχητής» και ο εκμοντερνισμός των φρεγατών ΜΕΚΟ.
«Ο επενδυτής βασίστηκε στις δεσμεύσεις, διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις των υπουργών της Ελληνικής Δημοκρατίας, που αποτελούσαν θεμελιώδεις όρους “μιας λεπτής εξίσωσης” στην οποία στηριζόταν η βιωσιμότητα των ναυπηγείων και αποφάσισε να προβεί στην υλοποίηση της συναλλαγής», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Μετά τη συμφωνία, καταλήγει η υπερασπιστική γραμμή των ναυπηγείων, τα ΕΝΑΕ εμποδίστηκαν να συνεχίσουν την υλοποίηση των προγραμμάτων που ήταν σε εξέλιξη, δεν τους δόθηκαν άλλες παραγγελίες, δεν τους καταβλήθηκαν οι συμβατικές δόσεις των συμβολαίων που έτρεχαν, ενώ δεν διευθετήθηκε και η διαφορά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι θέσεις αυτές είναι ουσιαστικά και η βάση της αίτησης που έχει κάνει η πλευρά Σάφα στο διεθνές διαιτητικό δικαστήριο ζητώντας το ελληνικό Δημόσιο να της καταβάλει πάνω από 1 δισ. ευρώ για ζημίες που υπέστη, κυρίως σε ό,τι αφορά εργασίες που θα μπορούσε να αναλάβει και δεν ανέλαβε, ύψους περί των 800 εκατ. ευρώ.
Η απόφαση αναμενόταν να εκδοθεί τον προσεχή Μάρτιο, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν» θα καθυστερήσει περαιτέρω, αφού έχει ζητήσει να παρέμβει και ο τέως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος ήταν αυτός που είχε την ευθύνη για τη συμφωνία των δύο πλευρών το 2010.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος ζήτησε να καταθέσει ακόμα και κατ’ αντιπαράσταση με τον κ. Σάφα.
Η ελληνική πλευρά κατά Σάφα
Το Δημόσιο, το οποίο έχει καταθέσει απαιτήσεις κατά της πλευράς Σάφα στη διαιτησία, υποστηρίζει ότι είχε καταβάλει στα ΕΝΑΕ 132,25 εκατ. ευρώ για τα νέα υποβρύχια του προγράμματος Neptune, χωρίς να έχει λάβει την παραμικρή ένδειξη για παραγωγή έργου και παραγγελίες υλικών.
Επίσης, τονίζει ότι «για την αδυναμία παράδοσης υλικών αξίας 117 εκατ. ευρώ το Δημόσιο έχει καταβάλει πληρωμές 102 εκατ. ευρώ, χωρίς να φέρει ουδεμία ευθύνη για τα προβλήματα (διπλοεγγραφές – ανύπαρκτα υλικά)».
Προσθέτει ότι για το πρόγραμμα Αρχιμήδης το Δημόσιο έχει καταβάλει μέχρι στιγμής 1,77 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 128,5 εκατ. είναι μετά την πώληση των ΕΝΑΕ στην πλευρά Σάφα.
Ποσό που αντιπροσωπεύει το 96% του συνολικού ποσού. Παράλληλα έχει παραλάβει από τα ΕΝΑΕ μόνο ένα υποβρύχιο, το «Παπανικολής», που κτίσθηκε σε ναυπηγεία της Γερμανίας και παραλήφθηκε έπειτα από έναν χρόνο δοκιμών και επισκευών αφού έγερνε, ενώ το «Πιπίνος» και το «Ματρώζος» βρίσκονταν όταν ξεκίνησε η «σύγκρουση» ανάμεσα στις δύο πλευρές στο 90% και το «Κατσώνης» στο 80%.
Σε εκείνη τη χρονική στιγμή για τη σειρά Neptune το Δημόσιο είχε καταβάλει 515,3 εκατ. (το 37%) έχοντας εξοφλήσει τον «Ωκεανό» (383,5 εκατ.) στο 100% που κατά το Π.Ν. βρίσκεται στο 80%, ενώ τα υπόλοιπα δύο δεν έχουν ξεκινήσει.
Για τα δύο υποβρύχια που δεν έχουν ξεκινήσει έχουν καταβληθεί 132,25 εκατ., χωρίς έργο από την πλευρά των ΕΝΑΕ.
