Skip to main content

Προς την Ανατολή δείχνει η πυξίδα για τα κορυφαία ναυτιλιακά κέντρα

Από την έντυπη έκδοση 

Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]

Τη σταδιακή στροφή της παγκόσμιας οικονομίας προς την Ανατολή αντικατοπτρίζει η ετήσια μελέτη του MENON Economics για τα κορυφαία ναυτιλιακά κέντρα. 

Η μελέτη δείχνει στην πρώτη θέση του κόσμου τη Σιγκαπούρη, στη δεύτερη το Αμβούργο, στην τρίτη το Όσλο, στην τέταρτη τη Σαγκάη και στην πέμπτη το Λονδίνο. 

Η Αθήνα βρίσκεται στη 12η θέση, παρά το γεγονός ότι είναι το κέντρο διαχείρισης του μεγαλύτερου στόλου στον κόσμο. Η απουσία ενός πλαισίου προσέλκυσης εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία αποτελεί το μεγαλύτερο μειονέκτημα για τη χώρα μας,  που σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης δεν «υπάρχει» στον χάρτη με τις πόλεις που «μαγνητίζουν» τη ναυτιλία.  

Η Σιγκαπούρη μάλιστα, σύμφωνα με τη μελέτη που υπογράφουν οι Erik W. Jakobsen, Christian Svane Melbye, M. Shahrin Osman και Erik Dyrstad, είναι πρώτη σε τρεις από τις πέντε επιμέρους κατηγορίες στις οποίες διαγωνίζονται τα κορυφαία ναυτιλιακά κέντρα. Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία τη δείχνουν πρώτη σε ό,τι αφορά τον αριθμό των διαχειριστριών ναυτιλιακών εταιρειών, σε ό,τι αφορά το λιμάνι και το σύστημα των logistics, ενώ ως πρώτη βαθμολογείται σε ό,τι αφορά την ανταγωνιστικότητά της ως ναυτιλιακό κέντρο.   

Στην κατηγορία του χρηματοοικονομικού τομέα και της διαιτησίας, την πρώτη θέση καταλαμβάνει το Λονδίνο και αναφορικά με τη ναυτική τεχνολογία επικρατεί το Όσλο. 

Η Αθήνα εμφανίζεται στην τρίτη θέση στην κατηγορία του shipping, χάρη στην ύπαρξη των ελληνικών ναυτιλιακών διαχειριστριών εταιρειών. 

Μελέτη με 50 δείκτες
Στη φετινή μελέτη, για την ανάδειξη των κορυφαίων ναυτιλιακών κέντρων, ελήφθησαν υπ’ όψιν 50 δείκτες, ενώ στην εκπόνησή της συμμετείχαν περισσότεροι από 250 ειδικοί. 

Οι πρώτες τρεις πόλεις παρέμειναν σταθερές στη θέση τους σε σχέση με την περσινή μελέτη. Το Όσλο, που είναι δεύτερο, εκτός από τον τομέα της τεχνολογίας είναι δυνατό και στη χρηματοδότηση αλλά και στον τομέα της διαιτησίας, ενώ το Αμβούργο είναι το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης. Οι δύο αυτές πόλεις μαζί με το Ρότερνταμ και το Λονδίνο κονταροχτυπιούνται για την πρώτη θέση στην Ευρώπη.  

Το Λονδίνο, πέμπτο φέτος, χαρακτηρίζεται ως το κορυφαίο κέντρο στον κόσμο αναφορικά με τη χρηματοδότηση της ναυτιλίας και τη διαιτησία, ενώ το Ρότερνταμ είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης. 

Την ίδια στιγμή, η Κίνα κερδίζει συνεχώς μέτρα στη ναυτιλία και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η Σαγκάη να ανέβει μια θέση σε σχέση με πέρσι (τέταρτη). Οι υπογράφοντες τη μελέτη, προκειμένου να δείξουν τη δυναμική της Κίνας στη ναυτιλία, τονίζουν ότι εφτά από τα 10 μεγαλύτερα σε κίνηση λιμάνια του κόσμου εντοπίζονται στην επικράτεια της χώρας.  Στην έκτη θέση πίσω από το Λονδίνο βρίσκεται το Ρότερνταμ, ακολουθεί το Χονγκ Κονγκ, το οποίο όμως έχει υποχωρήσει κατά τρεις θέσεις, στην όγδοη θέση είναι το Τόκιο, στην ένατη η Κοπεγχάγη και στη 10η το Ντουμπάι.  
 
Η επόμενη μέρα
Το χαρακτηριστικό της επόμενης μέρας στα ναυτιλιακά κέντρα είναι η ψηφιοποίηση. Οι αναλυτές στη μελέτη εκτιμούν ότι η Σιγκαπούρη, το Όσλο, η Κοπεγχάγη και το Λονδίνο είναι οι καλύτερα προετοιμασμένες πόλεις προκειμένου να περάσουν στην ψηφιακή εποχή.   

Οι μελετητές εκτιμούν ότι σε πέντε χρόνια από τώρα η Σιγκαπούρη θα παραμένει το μεγαλύτερο ναυτιλιακό κέντρο στον κόσμο, ωστόσο η Σαγκάη θα ενισχύσει περαιτέρω τη σημασία της και θα έχει ανέβει στη δεύτερη θέση. Στην Ευρώπη Λονδίνο, Ρότερνταμ και Όσλο παραμένουν φαβορί και για το προσεχές μέλλον, ενώ στη Μέση Ανατολή, στην Ινδία και την Αφρική θα κυριαρχήσει το Ντουμπάι. Η πόλη ενίσχυσε τη θέση της σε σχέση με το 2015 και πλέον βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα, ενώ το 2022 εκτιμάται ότι θα έχει ανέβει στην έκτη θέση στον κόσμο. 
 
Το παράδοξο της Ελλάδας
Στην κατηγορία του Shipping η Αθήνα καταλαμβάνει, όπως ήταν αναμενόμενο, την πρώτη θέση στο μέγεθος του στόλου. Ο ελληνόκτητος στόλος είναι ο μεγαλύτερος του κόσμου και Πειραιάς και Αθήνα αποτελούν τη βάση των Ελλήνων εφοπλιστών. Η Ελλάδα επίσης βαθμολογείται δεύτερη ως κέντρο ναυτιλιακών δραστηριοτήτων, πίσω από τη Σιγκαπούρη. Επίσης είναι πρώτη σε αξία στόλου και δεύτερη στον κόσμο, πίσω από την Κοπεγχάγη, στην αξία των εισηγμένων σε διάφορες χρηματιστηριακές αγορές εταιρειών που εδρεύουν στη χώρα. Η Αθήνα επίσης είναι δεύτερη σε αριθμό εισηγμένων ναυτιλιακών εταιρειών, πίσω από το Όσλο. Υπό κανονικές συνθήκες η Αθήνα θα έπρεπε να ήταν στην πρώτη θέση παγκοσμίως στην κατηγορία του Shipping, αλλά έμεινε στην τρίτη θέση εξαιτίας της πλήρους απουσίας της από την πρώτη δεκάδα ναυτιλιακών κέντρων που μπορεί να προσελκύσουν μια ναυτιλιακή εταιρεία.  
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι ο ελληνικός εφοπλισμός έχει καταθέσει κατ’ επανάληψη προς τις ελληνικές κυβερνήσεις μια ολοκληρωμένη πρόταση για την ανάπτυξη του ελληνικού ναυτιλιακού κέντρου. Πρόταση που περιλαμβάνει και την προσέλκυση ναυτιλιακών εταιρειών στην Ελλάδα και η οποία μέχρι σήμερα παραμένει αδρανής. 

Προτάσεις  
Πρόσφατα η ΕΥ παρουσίασε μια μελέτη με τις αδυναμίες του ελληνικού πλέγματος. Συγκεκριμένα αναδείκνυε 
4 κύριους τομείς όπου ο συντονισμός των προσπαθειών θα μπορούσε να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας ως ολοκληρωμένου ναυτιλιακού κέντρου.
1. Εκπαίδευση: Τα ναυτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα θα πρέπει να ενισχυθούν, ενώ είναι αναγκαία η ενθάρρυνση των νέων να επιλέξουν σταδιοδρομία στη ναυτιλία. 
2. Ρυθμιστικό πλαίσιο: Επείγει ένα φιλικότερο προς τις επιχειρήσεις ρυθμιστικό περιβάλλον, το οποίο θα διευκολύνει την εγκατάσταση και λειτουργία μιας ναυτιλιακής εταιρείας στην Ελλάδα. 
3. Οι υποδομές πρέπει να αναβαθμιστούν για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα και η συνδεσιμότητα των λιμένων. 
4. Ο στενότερος συντονισμός των πρωτοβουλιών του ιδιωτικού τομέα, με στόχο την καθιέρωση ενός ανταγωνιστικού, ελληνικού ναυτιλιακού πλέγματος, θα βοηθήσει, επίσης, στην προώθηση της εικόνας του σε παγκόσμιο επίπεδο.