Από την έντυπη έκδοση
Η ελληνική ναυτιλία θα συνεχίζει να παραμένει πρώτη στον κόσμο για πολλά χρόνια ακόμη, τόνισαν οι εκπρόσωποι του ελληνικού εφοπλισμού που συμμετείχαν στην τρίτη θεματική ενότητα του 3ου Ναυτιλιακού Συνεδρίου της «Ν» που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη Πέμπτη, 19 Ιανουαρίου, στο Μέγαρο Μουσικής.
Στο πάνελ που συντόνισε ο γενικός διευθυντής της «Ναυτεμπορικής» Γιάννης Περλεπές συμμετείχαν οι Χάρης Βαφειάς, President and CEO, Stealthgas Inc, Γιώργος Δ. Γουρδομιχάλης, διευθύνων σύμβουλος, Phoenix Shipping and Trading, Joseph Cipolla, Vice President, Wafra Capital Partners Inc., δρ Ιωάννης Κούστας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Danaos Corp., Χριστίνα Μαργέλου, επικεφαλής Ναυτιλιακής Μονάδας, Όμιλος Eurobank, Γιάννης Πλατσιδάκης, διευθύνων σύμβουλος, Anangel Maritime Services Inc., πρόεδρος, INTERCARGO, και Δημήτρης Φαφαλιός, πρόεδρος/Director, Fafalios Shipping S.A., Chairman of the Technical Committee, INTERCARGO.
Ο δρ Ιωάννης Κούστας τόνισε ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ποιο είναι το «new normal». «Πρέπει να καταλάβουμε ότι η ναυτιλία είναι μια κυκλική δραστηριότητα, αλλά πρέπει να βλέπουμε και τα λεγόμενα mega trends, να εκτιμήσουμε δηλαδή προς τα πού πηγαίνουμε. Οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν πρόκειται να είναι αυτοί που είχαμε τα τελευταία χρόνια, την περασμένη δεκαετία και πιο πριν. Κατανοώντας λοιπόν το new normal, όλο το σύστημα της ναυτιλίας θα πρέπει να μπορέσει να καθορίσει πολλές από τις παραμέτρους ανάπτυξης ώστε να έρθει σε μία νέα ισορροπία.
Όσο πιο γρήγορα κατανοήσουμε όλοι μας ποιο είναι αυτό το νέο κανονικό επίπεδο θα πάρουμε τις σωστές αποφάσεις για το πού και πώς να επενδύσουμε. Το δεύτερο πολύ σημαντικό και μακροπρόθεσμο πρόβλημα που έχει μία εταιρεία είναι να βρει ποιες είναι οι τεχνολογικές διακοπές (technological disruption), όπως π.χ. παλιά ήταν η μετάβαση από το πανί στον ατμό, με τον ίδιο τρόπο πρέπει να δούμε αν παρόμοιες τεχνολογίες μπορούν να αλλάξουν το επιχειρηματικό μας μοντέλο». Για παράδειγμα, τόνισε ότι αν και θεωρούμε ότι τα drones ships είναι ακόμα μακριά, κάποια στιγμή θα γίνουν πραγματικότητα.
«Ο καπετάν Βασίλης έλεγε ότι είμαστε ταξιτζήδες της θάλασσας. Φανταστείτε μια εταιρεία που έχει αυτοκίνητα driverless τι θα τους κάνει τους ταξιτζήδες. Η ελληνική ναυτιλία» πρόσθεσε, «για να κρατήσει την πρωτοκαθεδρία θα πρέπει να καταλάβει τις εξελίξεις. Η ελληνική ναυτιλία θα εξακολουθήσει να είναι πρώτη γιατί διατηρεί τα χαρακτηριστικά της ευελιξίας και προσαρμοστικότητας αρκεί να διατηρήσουμε το ρυθμιστικό πλαίσιο σταθερό». Ως προς τα πληρώματα εκτίμησε ότι «λόγω κρίσης μπορεί να έρθει κόσμος στα πλοία».
Ο Γιώργος Δ. Γουρδομιχάλης εστίασε στην αστάθεια που χαρακτηρίζει την περίοδο και σημείωσε ότι ο κλάδος της ναυτιλίας είναι ίσως ο «ιδανικός» για να αντιμετωπίζει αστάθειες και να δημιουργεί πλούτο. «Είμαι πάντα αισιόδοξος, παρά το γεγονός ότι 8 χρόνια η αγορά του ξηρού φορτίου είναι μία κακή αγορά, κάθε ημέρα χάνουμε χρήματα εκτός από δύο πολύ μικρά διαστήματα. Ελπίζουμε να έλθει το unbalance, γιατί εκεί μπορούμε να αξιοποιήσουμε ευκαιρίες. Κάνουμε πολύ καλά το stop loss, στη ναυτιλία είναι η έκτη αίσθηση.
Πιστεύω ότι στην πολύ μεγάλη μεταβλητότητα πρέπει ο κλάδος να ακολουθεί τα megatrends σε όλα τα επίπεδα και η δημιουργία πλούτου θα βρίσκεται σε αυτά τα σκαμπανεβάσματα της αγοράς». Για τη διατήρηση της πρωτιάς της ελληνικής ναυτιλίας σημείωσε ότι πρέπει να επενδύσουμε στις νέες τεχνολογίες, στη διαφοροποίηση του στόλου, ενώ εκτίμησε ότι δύσκολα θα ξαναδούμε πολλούς Έλληνες στα πλοία. Για την ελληνική σημαία σημείωσε ότι «δεν λαμβάνονται μέτρα για την ελκυστικότητά της και παραμένει ακριβή».
Από την πλευρά του ο Γιάννης Πλατσιδάκης είπε πως κάθε εποχή έχει τις δικές της προκλήσεις. «Όταν αποφάσισαν να αφήσουν τον ατμό οι εφοπλιστές ήταν μία μεγάλη πρόκληση. Η ελληνική ναυτιλία απέδειξε ότι μπορεί να αντιμετωπίσει όλες τις προκλήσεις». Δήλωσε αισιόδοξος ότι η ελληνική ναυτιλία θα βγει σε μια καλύτερη κατάσταση από το σημείο που ήταν όταν ξεκίνησε η κρίση, ενώ προσέθεσε ότι είναι πολλοί οι παράγοντες που συνέβαλαν στον πρωταγωνιστικό ρόλο της ελληνικής ναυτιλίας, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι η ελληνική ναυτιλία δημιουργήθηκε από τα πληρώματά της.
«Είχαμε ταύτιση του πλοιοκτήτη και του ναυτικού. Μεταγενέστερα ο πλοιοκτήτης μετακινήθηκε στη στεριά, αλλά συνέχισε να έχει την επαφή με το πλοίο και το πλήρωμα. Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει σήμερα είναι η σταδιακή αποξένωση του πλοιοκτήτη από το πλοίο. Το πλοίο θεωρείται πλέον σαν μια άψυχη επένδυση και αυτό θα αποδειχτεί λάθος. Η ελληνική ναυτιλία είναι η μεγαλύτερη, όχι γιατί είμαστε οι πιο έξυπνοι, αλλά γιατί ότι έχουμε κρατήσει την τεχνογνωσία, το hands of management, που σημαίνει ότι ζούμε την καθημερινότητα του πλοίου παρά το γεγονός ότι είναι χιλιάδες μίλια μακριά. Το πλοίο πρέπει να θεωρείται ένα έμψυχο ον, αυτό θα μας κάνει να είμαστε πολλά βήματα μπροστά από τους ανταγωνιστές» υπογράμμισε ο κ. Πλατσιδάκης, ενώ κατέληξε σημειώνοντας ότι πιστεύει πολύ στην ελληνική σημαία και στα ελληνικά πληρώματα γιατί «η ελληνική σημαία είναι μια ποιοτική σημαία. Επίσης με τα πληρώματα διατηρούμε τον προσωπικό δεσμό με το πλοίο».
Ο Χάρης Βαφειάς αναφέρθηκε στην αγορά μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, εκτιμώντας ότι το 2017 θα είναι ένας χρόνος καλύτερος για τα LNG και LPG carriers όπως και για το ξηρό φορτίο, όχι όμως για τα containerships. Χαρακτήρισε ανησυχητικό το γεγονός ότι «βλέπουμε μια συνεχή πίεση της Ε.Ε. για αύξηση της φορολογίας των Ελλήνων εφοπλιστών, όταν άλλοι Ευρωπαίοι εφοπλιστές πληρώνουν αναλογικά πολύ λιγότερα. Πάντως, μια φορολόγηση των μερισμάτων θα οδηγήσει περισσότερες εταιρείες εκτός Ελλάδος» εκτίμησε ο κ. Βαφειάς.
«Στα φορτηγά μάλλον η αγορά θα γίνει καλύτερη αρκεί να μη βάλουμε παραγγελίες και εάν κάποιος έχει χρήματα καλύτερα να τα τοποθετήσει σε second hand πλοία». Εξέφρασε, τέλος, την εκτίμηση η ναυτιλία με τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αξιοποιεί στην κυβέρνηση και έναν εφοπλιστή, τον Wilbur Ross, θα έχει μια καλύτερη πορεία. Ανέφερε επίσης ότι η ελληνική ναυτιλία θα κρατήσει την πρωτιά για πολλά χρόνια ακόμη εάν κρατήσει τα πληρώματα και κάνει μια διασπορά στις επενδύσεις σε διάφορους κλάδους. Σημείωσε δε ότι «ο κίνδυνος προέρχεται από τους Κινέζους που έχουν επενδύσει πολλά στη ναυτιλία».
Ο Δημήτρης Φαφαλιός στάθηκε στις πολλές ρυθμιστικές ελλείψεις που παρατηρούνται στη μεταφορά πολλών ειδών φορτίων, γεγονός που δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στις ναυτιλιακές εταιρείες, οι οποίες αδυνατούν να εκπληρώσουν και τα περιβαλλοντικά κριτήρια. «Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες οδηγίες όπως π.χ. για τα καύσιμα χαμηλού θείου, τι θα γίνει με τους scrubbers, αν η ναυτιλία θα “δουλέψει” με αυτούς ή όχι, δεν έχουμε καμία οδηγία» υπογράμμισε.
Ουσιαστικά, συνέχισε, «έχουμε φτάσει σε οριακό επίπεδο σε ό,τι αφορά τις νομοθετικές ρυθμίσεις. Οι κανονισμοί καταρτίζονται σε περιφερειακό και όχι διεθνές επίπεδο». Τόνισε ότι θα πρέπει κάποια στιγμή στο μέλλον να θεσπιστεί ένα ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο σε διεθνές επίπεδο. Απαντώντας στην ερώτηση εάν η ελληνική ναυτιλία θα διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία σημείωσε ότι «εάν υλοποιήσουμε τέσσερις λέξεις θα παραμείνουμε πρώτοι. Θέλουμε ευελιξία, τεχνολογία, timing και εκπαίδευση. Παραμένω αισιόδοξος για την ελληνική σημαία και την ελληνική ναυπηγοεπισκευή την οποία η εταιρεία μου στηρίζει».
Ο Joseph Cipolla σημείωσε ότι «αυτό που εξετάζουμε είναι τα κίνητρα του άλλου μέρους και η διάθεση του να αναλάβει ένα ρίσκο. Βλέπουμε π.χ. στην αγορά των off shore να έχουμε αιτήματα για 100% χρηματοδότηση και χαίρομαι που μείναμε μακριά από τον κλάδο αυτό. Στη ναυτιλία έχουμε επενδύσει το τελευταίο διάστημα σημαντικά κεφάλαια. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε πού θα φτάσουν οι τιμές του πετρελαίου, αλλά καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα πολύ καλό portfolio πελατών. Έχουν όλοι υψηλό αίσθημα αφοσίωσης στον κλάδο και προσοχή στη λεπτομέρεια. Και με την έννοια αυτή είμαστε ικανοποιημένοι που έχουμε επενδύσει στον κλάδο» κατέληξε.
Το στοίχημα των τραπεζών
Η Χριστίνα Μαργέλου (στη φωτογραφία) σημείωσε ότι οι τράπεζες είναι άμεσα συνδεμένες με την πορεία των ναυτιλιακών εταιρειών και στην ουσία λειτουργούν ως «συνέταιροι», καθώς η επιτυχία των ναυτιλιακών συνιστά και ανάλογη επιτυχία των τραπεζών που τους έχουν δανείσει χρήματα.
Όπως είπε, «πλέον η τράπεζα θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει το ορθό της επιλογής χρηματοδότησης. Θέλουμε να δούμε οργάνωση, δομές, υπεύθυνη πληροφόρηση, διαφάνεια, δεν φθάνει η καλή σχέση και το καλό ιστορικό. Από την άλλη όμως», σημείωσε, «θα πρέπει και οι εταιρείες να επιλέγουν με προσοχή τις τράπεζες που θα τις χρηματοδοτήσουν». Σημείωσε ακόμα ότι «η επιτυχημένη συνεργασία αποτελεί στοίχημα και ταυτόχρονα μεγάλη ευκαιρία, τόσο για τις τράπεζες όσο και για τις εταιρείες».