Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Η αγορά των δεξαμενόπλοιων βρίσκεται για άλλη μια φορά στο «μάτι του γεωπολιτικού κυκλώνα». Ήδη το Ιράν, η Λιβύη, αλλά και η Βενεζουέλα αντιμετωπίζουν περιορισμούς στις εξαγωγές πετρελαίου, «απόνερα» των γεωπολιτικών ισορροπιών, ενώ ταυτόχρονα οι εξαγωγές των ΗΠΑ αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς. Ωστόσο, οι περιορισμοί σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι ολοκληρωτικοί. Ο επικεφαλής αναλυτής της BIMCO, Πίτερ Σαντ, αναφέρει ως παράδειγμα τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Πετρελαίου του Ιράν, Αραμάντ Αμίρ Χοσέιν Ζαμανίνια, ο οποίος σε δηλώσεις του στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA τόνισε: «Έχουμε κινητοποιήσει όλους τους διαθέσιμους πόρους της χώρας και πωλούμε πετρέλαιο στην “γκρίζα αγορά”».
Όπως υπογραμμίζει ο αναλυτής της BIMCO, μεταξύ των επίσημων αγοραστών είναι η Κίνα, η Ινδία αλλά και η Τουρκία.
Για τον λόγο αυτό η BIMCO δεν αναμένει ότι οι εξαγωγές αργού πετρελαίου από το Ιράν θα εξακολουθήσουν να μειώνονται, τουλάχιστον όχι πολύ περισσότερο από ό,τι έχουν ήδη. Οι εξαγωγές βρίσκονται περίπου στο ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως.
Την ίδια στιγμή
Την ίδια στιγμή η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου μειώθηκε κατά 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα στο τέλος Μαρτίου, αλλά σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Ενέργειας (ΙΕΑ) τους επόμενους μήνες, και μέχρι τον Σεπτέμβριο, αναμένεται να αυξηθεί ο όγκος της παραγωγής.
Ο Πίτερ Σαντ επισημαίνει επίσης ότι η φετινή περίοδος συντήρησης για τα διυλιστήρια είναι πιο εκτεταμένη και μεγαλύτερη από το συνηθισμένο. Η επέκταση αυτή πιθανόν να υποδηλώνει προσπάθεια μείωσης της αντίστοιχης περιόδου συντήρησης το φθινόπωρο, προκειμένου να κεφαλαιοποιηθεί η αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης λόγω της μετάβασης της ναυτιλίας σε καύσιμο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο.
Η σημερινή περίοδος συντήρησης για τα διυλιστήρια είναι πιο εκτεταμένη και μεγαλύτερη από το συνηθισμένο. Η επέκταση αυτή πιθανόν να υποδηλώνει προσπάθεια μείωσης της αντίστοιχης περιόδου συντήρησης το φθινόπωρο, προκειμένου να κεφαλαιοποιηθεί η αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης λόγω της μετάβασης της ναυτιλίας σε καύσιμο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο.
Όσον αφορά τα προϊόντα πετρελαίου, οι εξαγωγές από τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 2% το α’ τρίμηνο του έτους, αποτέλεσμα είτε της χαμηλής ζήτησης είτε της μείωσης της συνολικής παραγωγής. Όπως σχολιάζει ο κ. Σαντ, σε κάθε περίπτωση οι αμερικανικές εξαγωγές παραμένουν ένας σταθερός μοχλός ζήτησης δεξαμενόπλοιων για προϊόντα πετρελαίου, παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του προορισμού των εξαγωγών είναι προς τη Νότια Αμερική και την Ευρώπη.
Ο στόλος
Η ανάπτυξη του παγκόσμιου στόλου είναι θεμελιώδης παράγοντας για τη διαμόρφωση της αγοράς. Οι γρήγοροι ρυθμοί στην ανάπτυξή του μπορεί να λειτουργήσουν ενάντια στην ανάκαμψη της αγοράς – ενώ είναι και ο μόνος θεμελιώδης παράγοντας που μπορούν να επηρεάσουν οι εφοπλιστές. Ο στόλος των δεξαμενόπλοιων πετρελαιοειδών αυξήθηκε με ταχείς ρυθμούς κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2019. Κατά το διάστημα αυτό παραδόθηκαν συνολικά 3,4 εκατομμύρια τόνοι (DWT). Το επίπεδο αυτό είναι το υψηλότερο της τελευταίας 10ετίας, σε όρους χωρητικότητας, και ταιριάζει με την εισροή των ετών 2010-11 και 2015-16. Η αύξηση του στόλου κατά 1,9% αντιστοιχεί σε 14 δεξαμενόπλοια LR2, 27 MR. ένα ζευγάρι LR1 και Handysize.
Ο στόλος δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου αυξήθηκε κατά 3% στο πρώτο τετράμηνο του έτους. Στην αγορά προστέθηκαν 13,2 εκατομμύρια DWT νέας χωρητικότητας, με περιορισμένη αντιστάθμιση από ένα εκατομμύριο DWT που πωλήθηκε για διάλυση. Οι «παίκτες της αγοράς» έχουν μεγάλες προσδοκίες για ισχυρή ανάκαμψη, αλλά ο αναλυτής επισημαίνει ότι η BIMCO δεν συμμερίζεται σε τόσο μεγάλο βαθμό την αισιοδοξία αυτή. Όσον αφορά τον αριθμό των πλοίων, η αγορά κέρδισε 25 VLCCs, 21 Suezmax και 15 Aframax, ενώ ένα Aframax και τρία VLCCs έφυγαν. Επί του παρόντος, 16 από τα δεξαμενόπλοια Suezmax εμπορεύονται καθαρά φορτία, γεγονός που απεικονίζουν τη δυναμική τους, καθώς μπορούν να μεταφέρουν τόσο dirty όσο και clean φορτία.
Οι προσδοκίες
Η ανάκαμψη του κλάδου μέσα στη χρονιά αντικατοπτρίζει πρώτον τον νέο κανονισμό του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού για τα ναυτιλιακά καύσιμα από το 2020 και μετά (απαιτήσεις για καύσιμα με περιεκτικότητα μέχρι 0,5% σε θείο), καθώς και από τις γεωπολιτικές εξελίξεις. «Πολιτική», σε κάθε περίπτωση, αναφέρει στην ανάλυσή του ο κ. Σαντ.
Φέρνει ως παράδειγμα τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν. «Εάν οι αμερικανικές κυρώσεις για το Ιράν μετατοπίζουν τις εξαγωγές πετρελαίου προς τη Νότια Κορέα από το Ιράν και τον Κόλπο του Μεξικού, θα έχουν θετικό αντίκτυπο στην αγορά. Κάθε φορτίο VLCC που αναχωρεί από τον Κόλπο του Μεξικού για τη Νότια Κορέα αντί για το Ιράν είναι ένα κέρδος 150% σε ζήτηση ανά τόνο μιλίων. Παραδείγματος χάριν, ένα VLCC που ταξιδεύει σε 12,5 κόμβους θα περάσει 54 ημέρες στη θάλασσα 15.000Nm (+ 5% περιθώριο) από το Χιούστον (μεγαλύτερο λιμάνι εξαγωγής αργού πετρελαίου) στη Νότια Κορέα (Busan) – ενώ το ταξίδι από Kharg Νησί στο Ιράν προς τη Νότια Κορέα διαρκεί μόνο 22 ημέρες.
Οι κορυφαίες χώρες σε αποθέματα πετρελαίου
Η Βενεζουέλα παραμένει η χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο, τα οποία αγγίζουν τα 303 δισ. βαρέλια, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της BP.
Σε κοντινή απόσταση για πρώτη φορά τα αποθέματα της Σαουδικής Αραβίας που ανήλθαν σε 297,7 δισ. βαρέλια στα τέλη του 2018, αύξηση κατά 12% συγκριτικά με τα αποθέματα που είχαν υπολογιστεί έναν χρόνο πριν.
Την τρίτη θέση με τα μεγαλύτερα πετρελαϊκά αποθέματα στον κόσμο καταλαμβάνει ο Καναδάς (168 δισ. βαρέλια), ενώ ακολουθούν το Ιράν (156 δισ. βαρέλια) και το Ιράκ (147 δισ. βαρέλια).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με την έκθεση της BP, τα πετρελαϊκά αποθέματα εκτιμώνται σε 1.729 δισ. βαρέλια.
