Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Λαμπρό εμφανίζεται το μέλλον της απασχόλησης ναυτικών, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που είδε το φως της δημοσιότητας, παρά το γεγονός ότι πληθαίνουν οι αναφορές στα αυτόνομα και μη επανδρωμένα πλοία.
Μελέτη 170 σελίδων της Διεθνούς Ομοσπονδίας Εργαζομένων στις Μεταφορές (ITF) και του Παγκόσμιου Ναυτιλιακού Πανεπιστημίου (WMU) σχετική με τις επιπτώσεις της αυτοματοποίησης στην απασχόληση σε όλο τον κλάδο των μεταφορών, έχει θετικά νέα να πει για το ναυτικό επάγγελμα. Ενώ διεθνώς εκφράζονται φόβοι ότι η αυτοματοποίηση των πλοίων θα μειώσει τις θέσεις εργασίας των ναυτικών, η μελέτη με τίτλο «Transport 2040: Automation, Technology, Employment – The Future of Work» που είδε το φως της δημοσιότητας ισχυρίζεται ότι θα πρέπει να διπλασιασθεί ο αριθμός των ναυτικών παγκοσμίως μέχρι το 2040 προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες. Η μελέτη διερευνά τον τρόπο με τον οποίο η παγκόσμια βιομηχανία μεταφορών θα αλλάξει ως αποτέλεσμα της αυτοματοποίησης και των προηγμένων τεχνολογιών, προβλέποντας και αναλύοντας τις τάσεις και τις εξελίξεις στους κύριους τομείς των μεταφορών -θαλάσσιες, οδικές, σιδηροδρομικές και αεροπορικές- έως το 2040, με έμφαση στις επιπτώσεις για τους εργαζόμενους στον τομέα των μεταφορών όσον αφορά την απασχόληση.
Σύμφωνα με την μελέτη, το παγκόσμιο διά θαλάσσης εμπόριο θα φτάσει τα 60.000 δισ. τόνους-μίλια μέχρι το 2020, 74.000 δισ. τόνους-μίλια μέχρι το 2030 και περίπου 84.500 δισ. τόνους-μίλια μέχρι το 2040. Μολονότι οι προσομοιώσεις που περιλαμβάνονται στη μελέτη δείχνουν ότι η εισαγωγή αυτοματοποιημένων πλοίων μειώνει τον ρυθμό ανάπτυξης της ζήτησης για ναυτικούς, η αύξηση του όγκου των θαλάσσιων εμπορικών συναλλαγών που προβλέπεται τα επόμενα 20 χρόνια σημαίνει ότι ο αριθμός ναυτικών που απαιτείται μέχρι το 2040 αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερος από το τρέχον επίπεδο. Ορισμένα σενάρια της μελέτης προβλέπουν ότι ο αριθμός των ναυτικών που θα απασχολούνται στον παγκόσμιο στόλο θα είναι σχεδόν διπλάσιος από τον σημερινό αριθμό, που φτάνει το 1,6 εκατ. ναυτικούς. Σε αντίθεση με άλλους τρόπους μεταφοράς, η μελέτη δείχνει ότι στη ναυτιλία η υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών γίνεται σταδιακά και συνεπώς ανάλογες είναι οι επιπτώσεις και στην απασχόληση.
«Η υιοθέτηση αυτόνομων πλοίων υπό ανθρώπινη επίβλεψη αναμένεται να φθάσει το 11%-17% του στόλου μέχρι το 2040 και εκτιμάται ότι τα πλοία αυτά θα απασχολούνται σε εθνικές και περιφερειακές γραμμές», σύμφωνα με τη μελέτη. Παράλληλα εκτιμά ότι αυξάνεται συνεχώς το μερίδιο των θαλάσσιων και ποτάμιων μεταφορών στο σύνολο του παγκοσμίου εμπορίου. Για παράδειγμα, η μελέτη υπολογίζει ότι το εμπόριο στην Ε.Ε. θα εξυπηρετείται το 2040 κατά 31,97% από τις θαλάσσιες μεταφορές και κατά 14,39% (σύνολο 46,3%) από τις ποτάμιες μεταφορές, σε αντίθεση με το 2015 που το 32,7% του εμπορίου εξυπηρετείται από τις θαλάσσιες μεταφορές και κατά 4,3% από τις ποτάμιες (σύνολο 37%).
Επίσης, μεταξύ των χωρών του ASEAN το 2015 μόλις το 7% του εμπορίου πραγματοποιούνταν με την αξιοποίηση της ναυτιλίας, ενώ το 2040 το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 19,80%.
Η μελέτη αναφέρει ότι η αύξηση του αριθμού των αυτόνομων πλοίων θα μειώσει τη ζήτηση για ναυτικούς, όμως το κενό αυτό θα το αντισταθμίσει η άνοδος του παγκόσμιου διά θαλάσσης εμπορίου.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΙΜΟ, Kitack Lim, που σχολίασε τα αποτελέσματα της μελέτης, η ενσωμάτωση νέων και προηγμένων τεχνολογιών στο ρυθμιστικό πλαίσιο για τη ναυτιλιακή βιομηχανία αποτελεί βασική στρατηγική κατεύθυνση για τον Οργανισμό. Τα κράτη-μέλη και η βιομηχανία πρέπει να προβλέψουν τον αντίκτυπο που μπορούν να έχουν αυτές οι αλλαγές και τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν, δήλωσε ο κ. Lim.
