Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Περαιτέρω διεύρυνε το μερίδιό του στον παγκόσμιο στόλο ο ελληνόκτητος, κερδίζοντας έδαφος έναντι των μεγαλύτερων ανταγωνιστών, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Petrofin Research, η οποία υπολογίζει ότι οι Έλληνες εφοπλιστές ελέγχουν έναν στόλο από 5.281 πλοία, έναντι 5.230 το 2016, με τη μεταφορική ικανότητα των πλοίων να αυξάνεται επίσης κατά 7% ή 25.276.695 dwt, στους 387.210.742 dwt, έναντι 361.934.047 dwt το 2016.
Ωστόσο το 2017 ο αριθμός των ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακών εταιρειών με έδρα τη χώρα μας για πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια έπεσε κάτω από το όριο των 600 εταιρειών, με τη συνολική μείωση να ανέρχεται σε 41 εταιρείες. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι υπήρξαν μερικές νεοεισερχόμενες στον κλάδο εταιρείες (11) και σε συνδυασμό με την αύξηση του αριθμού των πλοίων και της μεταφορικής ικανότητας των σκαφών και τη χωρητικότητα, η Petrofin συμπεραίνει ότι η τάση συγκέντρωσης της αγοράς εντείνεται σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Συνεπώς, με βάση τα δύο μέρη της έρευνας της Petrofin (για τον ελληνόκτητο στόλο και τις ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακές εταιρείες), το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι όλο και μικρότερος αριθμός ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών ελέγχει όλο και μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου στόλου.
16,72% παγκοσμίως
Αναφορικά με το μερίδιο του ελληνόκτητου στόλου ως τμήμα του παγκόσμιου, αυτό ανήλθε το 2017 στο 16,72% (βάση υπολογισμού οι dwt) έναντι 16,36% το 2016 και 16,05% το 2015. Αντιθέτως, ορισμένοι εκ των ανταγωνιστών του ελληνικού εφοπλισμού έχασαν το ίδιο διάστημα μερίδια αγοράς. Η Ιαπωνία, που βρίσκεται στη δεύτερη θέση της διεθνούς κατάταξης πίσω από την Ελλάδα, το 2017 είχε μερίδιο 12,12%, έναντι 12,78% τον προηγούμενο χρόνο. Η Κίνα 8,95% έναντι 8,87%, ενώ το μερίδιο του γερμανικού στόλου ως τμήμα του παγκόσμιου στόλου μειώθηκε στο 6,06%, έναντι 6,65% το 2016. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2014 μέχρι και το 2017 η μέση αύξηση του ελληνόκτητου στόλου ήταν 2,76%, ενώ της Ιαπωνίας μειώθηκε με ρυθμό 3,45%, της Κίνας με ρυθμό 1,87% και της Γερμανίας με ρυθμό 7,10%.
«Ξανανιώνει»
Εντυπωσιακή πάντως είναι και η πορεία τη μέσης ηλικίας του ελληνόκτητου στόλου, η οποία το 2017 βρίσκεται στα 11,85 χρόνια, έναντι 12,2 χρόνια το 2016 και 12,72 χρόνια το 2015, ενώ το 2010 η μέση ηλικία του στόλου ήταν 16,64 χρόνια και το 2005 τα 23 χρόνια. O αριθμός των ναυτιλιακών εταιρειών ελληνικών συμφερόντων με έδρα ή παρουσία στην Ελλάδα μειώθηκε στις 597, έναντι 638 το 2016, 648 το 2015 και 668 το 2014. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν η Petrofin ξεκίνησε τη συγκεκριμένη έρευνα, το 1998, οι ναυτιλιακές εταιρείες ήταν 926 τον αριθμό.
Επίσης οι μικρές ναυτιλιακές εταιρείες, που θεωρούνται η ραχοκοκαλιά της ελληνόκτητης ναυτιλίας, μειώθηκαν και αντιπροσωπεύουν πλέον λιγότερο από το 40%, ενώ οι Έλληνες πλοιοκτήτες που έχουν στόλο με μεταφορική ικανότητα μεγαλύτερη του ενός εκατ. dwt είναι 75, έναντι 68 το 2016. Οι εφοπλιστές αυτοί ελέγχουν το 79,58% του ελληνόκτητου στόλου, έναντι 77,53% το 2016 και 76,7% το 2015. Επίσης, ο αριθμός των ναυτιλιακών εταιρειών με στόλο άνω των 25 πλοίων αυξήθηκε και έφθασε μέσα στο 2017 τις 50, έναντι 46 το 2016, 41 το 2015, 40 το 2014, ενώ το 1998 ήταν μόλις 19 ναυτιλιακές.
Επίσης ενδεικτικό της τάσης συγκέντρωσης του ελληνόκτητου στόλου είναι τα στοιχεία της Petrofin σύμφωνα με τα οποία οι εταιρείες με 25+ πλοία στον στόλο τους ελέγχουν το 67,07% του ελληνόκτητου στόλου με βάση υπολογισμού τούς dwt, ενώ για παράδειγμα το 2010 ήλεγχαν μόλις το 42,27%. Επίσης, οι μεγαλύτερες εταιρείες έχουν και νεότερους σε ηλικίας στόλους. Αντιστοίχως οι εταιρείες με 1-4 πλοία στον στόλο τους αποτελούσαν το 2010 το 11,67% του ελληνόκτητου στόλου, ενώ το 2017 μόλις το 5,62%.
Οι μικρομεσαίοι
Επίσης και σε αριθμό οι εταιρείες με στόλους 1-4 πλοία μειώθηκαν στις 233 από 265 έναν χρόνο πριν. Η εξέλιξη αυτή θέτει εκ των πραγμάτων το ερώτημα ποιο μπορεί να είναι το μέλλον της ελληνόκτητης ναυτιλίας, καθώς μέχρι τώρα η ανανέωση και γιγάντωση του ελληνικού εμπορικού στόλου είχε ως βάση τη μικρομεσαία ναυτιλιακή εταιρεία.
Πάντως να σημειωθεί ότι ο αριθμός των εταιρειών με στόλο 16-24 πλοία έμεινε ίδιος, στις 26, ενώ οι εταιρείες με στόλο 9-15 πλοία μειώθηκαν από 63 στις 60.
Αναπόφευκτα, οι μικρότεροι πλοιοκτήτες πλήγωσαν περισσότερο από την κρίση των ναυλαγορών και την έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης, σημειώνει η Petrofin, προσθέτοντας ότι οι μικροί πλοιοκτήτες είναι όλο και λιγότερο ανταγωνιστικοί σε μια αγορά η οποία δίνει ιδιαίτερη αξία στο μέγεθος του στόλου.
Σε όλους τους κλάδους της ναυτιλίας παρατηρήθηκε μια στροφή προς τα νεότερα πλοία, ενώ υπήρξε και μια αυξανόμενη κινητικότητα με στόχο την αύξηση του μεγέθους. Ο κάθε πλοιοκτήτης έχει συνειδητοποιήσει ότι οι μικροί και μεγάλης ηλικίας στόλοι εμφανίζουν μειονεκτήματα όσον αφορά τη χρηματοδότησή τους, τη συντήρηση, την ασφάλιση και την απασχόληση, σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους σε μέγεθος και νεότερους σε ηλικία στόλους.
