Από την έντυπη έκδοση
Αλλαγές στη λειτουργία των εγκαταστάσεων παραλαβής αποβλήτων στα ευρωπαϊκά λιμάνια αναμένεται να φέρει η υπό χάραξη ευρωπαϊκή στρατηγική για την προστασία του πλανήτη από τα πλαστικά απορρίμματα.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μεταφορών, η νέα στρατηγική μεταξύ άλλων θα τερματίσει την αποβολή απορριμμάτων στη θάλασσα. «Νέοι κανόνες για τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα των θαλάσσιων απορριμμάτων, με μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι τα απόβλητα που παράγονται σε πλοία ή συγκεντρώνονται από τη θάλασσα δεν θα αφήνονται εκεί, αλλά θα μεταφέρονται στην ξηρά, όπου θα υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία. Θα περιλαμβάνουν επίσης μέτρα για τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους λιμένες, τα πλοία και τις αρμόδιες αρχές».
Οι λεπτομέρειες του σχεδίου θα συζητηθούν το επόμενο διάστημα στο πλαίσιο της διαβούλευσης που ξεκινά άμεσα, ενώ οι Ευρωπαίοι εφοπλιστές (ECSA) προσβλέπουν στην αναθεωρημένη οδηγία για τις λιμενικές εγκαταστάσεις προκειμένου να αποτραπεί η παράνομη απόρριψη αποβλήτων πλοίων στη θάλασσα.
Όπως επισημαίνεται, η Επιτροπή θα προσφέρει καθοδήγηση στις εθνικές αρχές και στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σχετικά με τον τρόπο περιορισμού των πλαστικών απορριμμάτων στην πηγή. Θα κλιμακώσει επίσης την υποστήριξή της προς την καινοτομία, προσφέροντας πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 100 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη πιο έξυπνων και ανακυκλώσιμων πλαστικών υλικών, τη βελτίωση της αποδοτικότητας των διεργασιών ανακύκλωσης και την παρακολούθηση και την απομάκρυνση των επικίνδυνων ουσιών και προσμείξεων από τα ανακυκλωμένα πλαστικά υλικά.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς, αρμόδιος για την αειφόρο ανάπτυξη, δήλωσε τα εξής: «Εάν δεν αλλάξουμε τον τρόπο παραγωγής και χρήσης των πλαστικών υλικών, το 2050 οι ωκεανοί θα περιέχουν περισσότερο πλαστικό παρά ψάρια. Πρέπει να εμποδίσουμε την είσοδο πλαστικών υλικών στο νερό, στα τρόφιμα, ακόμα και στον οργανισμό μας. Η μόνη μακροπρόθεσμη λύση είναι η μείωση των πλαστικών απορριμμάτων με αύξηση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης. Αυτή την πρόκληση πρέπει να την αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί – πολίτες, βιομηχανίες και κυβερνήσεις. Με τη στρατηγική της Ε.Ε. για τα πλαστικά υλικά προωθούμε ένα νέο και πιο κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο. Θα πρέπει να επενδύσουμε σε νέες καινοτόμες τεχνολογίες που θα προστατεύουν τους πολίτες και το περιβάλλον μας, ενώ παράλληλα θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών μας».
Τι αλλάζει
Για την αναθεώρηση της οδηγίας για τις λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής αποβλήτων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως το 20% με 40% των απορριμμάτων στη θάλασσα προέρχεται από θαλάσσιες δραστηριότητες.
Η νέα οδηγία για τις λιμενικές εγκαταστάσεις επιδιώκει να μειώσει τις απορρίψεις αποβλήτων από πλοία στη θάλασσα, εξασφαλίζοντας τη διαθεσιμότητα επαρκών λιμενικών εγκαταστάσεων υποδοχής και τη χρήση των εν λόγω εγκαταστάσεων από τα πλοία που επισκέπτονται λιμένες της Ε.Ε. Η οδηγία έχει ευρύ πεδίο εφαρμογής και ισχύει για όλα τα πλοία, συμπεριλαμβανομένων των αλιευτικών σκαφών και των σκαφών αναψυχής. Βασίζεται στις διεθνείς υποχρεώσεις της σύμβασης MARPOL, τη διεθνή σύμβαση (IMO) για την πρόληψη της ρύπανσης από τα πλοία.
Η πρόταση νέας οδηγίας σχετικά με τις εγκαταστάσεις υποδοχής λιμένων έχει διπλό στόχο. Καταρχήν την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος αλλά και τη βελτίωση της αποτελεσματικότερης λειτουργίας των δραστηριοτήτων στη θάλασσα. Μέσω ενός συνδυασμού κινήτρων και μέτρων επιβολής της νομοθεσίας, η πρόταση επιδιώκει να εξασφαλίσει την παροχή περισσότερων αποβλήτων στην ξηρά, ιδίως τα σκουπίδια, συμπεριλαμβανομένων των απορριμμάτων από τον αλιευτικό τομέα, όπως τα εγκαταλελειμμένα αλιευτικά εργαλεία. Η πρόταση αποσκοπεί επίσης να συμβάλει στην κυκλική οικονομία, βελτιώνοντας την επάρκεια των εγκαταστάσεων υποδοχής αποβλήτων, ιδίως όσον αφορά την περιβαλλοντική τους λειτουργία. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση θα περιλαμβάνει την υποχρέωση χωριστής συλλογής αποβλήτων από πλοία, ιδίως όταν τα απόβλητα αυτά έχουν προηγουμένως διαχωριστεί επί του πλοίου, εν όψει της περαιτέρω ανακύκλωσης των αποβλήτων.
