Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Τα χαρτιά τους για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων ανοίγουν ο ένας μετά τον άλλον οι εμπλεκόμενοι στη ναυτιλιακή βιομηχανία, εν όψει της συνεδρίασης την επόμενη εβδομάδα της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, κατά την οποία θα εξετασθεί και η πρόταση που έχει κατατεθεί για μείωση της ταχύτητας των πλοίων (slow steaming).
Η συζήτηση που έχει ανοίξει αφορά τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει ο ΙΜΟ μέχρι το 2023, προκειμένου ο κλάδος να πιάσει τους στόχους για την «πράσινη ναυτιλία». Σημειώνεται ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία ήταν η πρώτη και μόνη που προχώρησε, με δική της πρωτοβουλία, σε αποφάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και έθεσε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Η γαλλική πρόταση
Το σκεπτικό της πρότασης που έχει καταθέσει η Γαλλία είναι ότι μέσω της μείωσης της ταχύτητας των πλοίων θα ελαττωθούν ταυτόχρονα οι εκπομπές ρύπων από τα πλοία, όπως και η κατανάλωση καυσίμων. Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί, επισημαίνουν οι υπέρμαχοι της πρότασης, και ο απαραίτητος χρόνος προκειμένου να «αναδυθούν» οι νέες τεχνολογίες, που θα δώσουν οριστική λύση στην προσπάθεια ελαχιστοποίησης της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος.
Στην απέναντι πλευρά όμως προβάλλεται το αντεπιχείρημα ότι ήδη τα πλοία, όπως είναι τα bulk carriers, ταξιδεύουν με μικρότερες ταχύτητες τα τελευταία χρόνια και είναι πολύ πιθανό ένα περαιτέρω «κράτει» να οδηγήσει σε αύξηση των εκπομπών αερίων ρύπων. Προσθέτουν επίσης ότι η μείωση της ταχύτητας θα οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης για tonnage, κάτι που θα φέρει νέες παραγγελίες στα ναυπηγεία και αύξηση του παγκόσμιου στόλου. Τέλος, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια απόφαση θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθούν οι επενδύσεις σε νέες πράσινες τεχνολογίες.
Η ελληνική θέση, όπως έχει κατατεθεί στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό στο Λονδίνο, υποστηρίζει ότι είναι υπό εξέταση όλα τα μέτρα που προτείνονται για την επίτευξη του στόχου για μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων.
Η αγγλική θέση
Την αντίθεσή του στη γαλλική πρόταση έχει εκφράσει το Ναυτιλιακό Επιμελητήριο του Ηνωμένου Βασιλείου. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ότι προκειμένου η ναυτιλιακή βιομηχανία να επιτύχει τη μείωση των αερίων εκπομπών ρύπων κατά τουλάχιστον 50% κρίνεται απαραίτητη η επένδυση σε πράσινες τεχνολογίες. Προσθέτει επίσης ότι ενώ οι προτάσεις για τον περιορισμό των ταχυτήτων από τα ποντοπόρα πλοία έχουν καλές προθέσεις, η περαιτέρω προώθηση του slow steaming θα δώσει μια εσφαλμένη εντύπωση ότι η βιομηχανία λαμβάνει δράση, ενώ στην πραγματικότητα η επίπτωσή του στη μείωση των εκπομπών GHG θα είναι μικρή.
Τέλος, τονίζει ότι ο περιορισμός των ταχυτήτων από τα πλοία θα έχει ως αποτέλεσμα η εφοδιαστική αλυσίδα να στραφεί σε άλλου είδους μεταφορές (τρένα, οδικό δίκτυο), με αποτέλεσμα να αυξηθούν εν τέλει οι συνολικές αέριες εκπομπές ρύπων.
Ανάλογη θέση έχουν εκφράσει και οι εφοπλιστικές ενώσεις της Ολλανδίας και της Δανίας, ενώ και η Maersk, που διαθέτει το μεγαλύτερο στόλο containerships στον κόσμο, επισημαίνει, εκτός των άλλων, ότι υπάρχουν πολύ σοβαρά ανοιχτά ζητήματα αυτή την περίοδο, όπως είναι τα συστήματα scrubbers (πλυντηρίδες).
Οι 100 εταιρείες
Τη γαλλική πρόταση υποστηρίζουν όμως και περισσότερες από 100 ναυτιλιακές εταιρείες, πολλές εκ των οποίων είναι ελληνικών συμφερόντων. Ζητούν να οριστούν μέγιστες ετήσιες μέσες ταχύτητες για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και μέγιστες απόλυτες ταχύτητες για τους υπόλοιπους τύπους πλοίων. «Ένας τέτοιος κανονισμός πρέπει να εφαρμοστεί το συντομότερο δυνατόν και η υποχρέωση συμμόρφωσης θα πρέπει να αφορά τόσο τις ναυτιλιακές εταιρείες όσο και τους ναυλωτές» αναφέρει η επιστολή προς τον ΙΜΟ.
Την επιστολή δεν υπογράφει καμία εταιρεία τακτικών γραμμών (liners). Σημειώνεται ότι τα containerships έχουν συγκεκριμένα δρομολόγια να εξυπηρετήσουν και είναι τα πλοία που αναπτύσσουν τις μεγαλύτερες ταχύτητες. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε το Εργαστήριο Θαλάσσιων Μεταφορών της Σχολής Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, υπό τον καθηγητή Δημήτρη Λυρίδη, σχεδόν το ένα τρίτο (33%) των αερίων εκπομπών προέρχεται από 2.000 πλοία, ενώ τα 5.000 πιο ενεργοβόρα πλοία συνεισφέρουν περίπου 53% των συνολικών αερίων εκπομπών. Tα πρώτα 2.000 πλοία, όπως και η συντριπτική πλειονότητα των 5.000, είναι πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
