Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Σοβαρές αλλαγές στη σύσταση του στόλου, καθώς τα πλοία θα έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής, μεγάλη συγκέντρωση της αγοράς και επενδύσεις σε εξειδικευμένο και υψηλότερου κόστους πλήρωμα, είναι τρεις σημαντικές αλλαγές που διαβλέπει για τα επόμενα χρόνια στη ναυτιλία η Boston Consulting Group, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε συνέντευξή της στη «Ν» η Καμίλ Εγκλόφ, senior partner και Managing director του γραφείου της εταιρείας στην Αθήνα.
Ποια θεωρείτε ότι θα είναι τα κύματα αλλαγών που θα ταρακουνήσουν το «καράβι» της ναυτιλίας τα επόμενα χρόνια; H ψηφιοποίηση, που είναι και το θέμα εκδήλωσης που διοργανώνετε στο Ίδρυμα Νιάρχος, είναι μία από τις προκλήσεις για τη ναυτιλιακή βιομηχανία;
Η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία καλείται να αντιμετωπίσει μια σειρά προκλήσεων όσον αφορά τη συμμόρφωση με τους επικείμενους περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Πολλές μείζονες περιβαλλοντικές ρυθμίσεις (π.χ. CO2, Ballast Water, εκπομπές SΟx και NΟx) εισάγονται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και οι πλοιοκτήτες πρέπει να επενδύσουν σε μεγάλο βαθμό για να επιτύχουν συμμόρφωση. Οι αλλαγές που αναμένουμε να δούμε είναι οι ακόλουθες:
Αλλαγή στη σύσταση του στόλου. Οι νέοι κανονισμοί του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) για τα καύσιμα και το θαλάσσιο έρμα θα αυξήσουν τις διαλύσεις πλοίων. Αναμένουμε ότι εμπορικά πλοία με ηλικία άνω των 18 ετών θα πάνε για διάλυση, γιατί η “ζωή” που τους απομένει είναι λίγη και οι απαιτούμενες επενδυτικές δαπάνες για να προσαρμοσθούν στη νέα νομοθεσία πολύ υψηλές. Οι ιδιοκτήτες πρέπει να αποφασίσουν ποια μέθοδο συμμόρφωσης θα ακολουθήσουν, ιδίως για τις εκπομπές (Scrubber, LNG, χρήση MGO) και να ενεργήσουν αναλόγως είτε επενδύοντας σε νέες κατασκευές είτε σε μετασκευές.
Οι νέες τεχνολογίες θα εισαγάγουν επίσης την ανάγκη για πιο εξειδικευμένο πλήρωμα και υψηλότερο κόστος εκπαίδευσης, ειδικά για τα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου, όπου η τρέχουσα τεχνολογική πολυπλοκότητα δεν είναι τόσο υψηλή όσο σε άλλους τύπους πλοίων. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις πρακτικές που ακολουθήθηκαν τα τελευταία χρόνια από τους πλοιοκτήτες και που είχαν ως στόχο τη μείωση των λειτουργικών εξόδων των πλοίων.
Εκτιμούμε, επίσης, ότι θα παρατηρηθεί μεγάλη συγκέντρωση της αγοράς. Η δυναμική της αγοράς αλλάζει και συνεπώς οι μικρότεροι ιδιοκτήτες θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες επιβίωσης στο νέο τοπίο, λόγω των υψηλών επενδυτικών απαιτήσεων και των συνθηκών ανταγωνισμού που οδηγούν σε ενοποίηση και μείωση του συνολικού αριθμού των ναυτιλιακών εταιρειών παγκοσμίως.
Αναφορικά με την ψηφιοποίηση, η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ιστορία της ναυτιλίας. Σύμφωνα με την τελευταία μας έρευνα “The Digital Imperative in Container Shipping”, περισσότερα από 3,3 δισ. δολάρια έχουν επενδυθεί σε ναυτιλιακά και logistics startups μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια. Όπως αναδείξαμε στην έρευνά μας, επτά κυρίαρχες τάσεις αναμένεται να αναμορφώσουν τη ναυτιλία στο εγγύς μέλλον: οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες (online διαχείριση φορτίου, εξατομικευμένη διαχείριση πελατών κ.λπ.), οι μέθοδοι προηγμένης ανάλυσης δεδομένων με τεράστιες δυνατότητες (βελτιστοποίησης δικτύου, πρόβλεψης ζήτησης, δυναμικής τιμολόγησης μεταξύ άλλων), το Internet of Things με εντυπωσιακές προοπτικές μηχανολογικής και προϊοντικής επίβλεψης, τα αυτόνομα οχήματα και η ρομποτική με δυνατότητες αυτοματοποίησης σε πλοία και λιμάνια, το blockchain ανοίγοντας νέους ορίζοντες στις πληρωμές και την ασφάλιση φορτίου, και η διαδικτυακή ασφάλεια με εφαρμογές που διασφαλίζουν τα δεδομένα των χρηστών καθώς και την αυτοματοποίηση λειτουργιών».
Η ελληνική πλοιοκτησία διατηρεί και επαυξάνει τα μερίδια αγοράς στην παγκόσμια ναυτιλία. Τι είναι εκείνο που κατά τη γνώμη σας χαρακτηρίζει τον Έλληνα πλοιοκτήτη;
«Oι βασικοί παράγοντες επιτυχίας βρίσκονται μέσα σε τρεις κύριες διασυνδεδεμένες διαστάσεις. Πρώτη και κυρίαρχη είναι το ανταγωνιστικό κόστος διαχείρισης των πλοίων. Η ισχυρή τεχνογνωσία των πλοιοκτητών/πληρωμάτων συνδέεται άμεσα με την αποδοτική από πλευράς κόστους λειτουργία των πλοίων. Αυτό είναι μακράν ο σημαντικότερος παράγοντας διαφοροποίησης που δημιουργεί το απαιτούμενο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Δεύτερη είναι οι αδιαμφισβήτητα στενές σχέσεις με σημαντικούς φορείς της ναυτιλίας (κρατικές εταιρείες, ναυλωτές, funds κ.λπ.). Οι Έλληνες ιδιοκτήτες κατά παράδοση ανέπτυξαν και δημιούργησαν ισχυρές τοπικές και παγκόσμιες ναυτιλιακές συμμαχίες, που τους επέτρεψαν να το εκμεταλλευτούν για να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Οι σχέσεις βοήθησαν παραδοσιακά τους ιδιοκτήτες να εξασφαλίσουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση και να διατηρήσουν τις θετικές ταμειακές ροές τους, διατηρώντας παράλληλα επαρκή κεφάλαια για να επενδύσουν όταν το χρονοδιάγραμμα και οι συνθήκες της αγοράς είναι κατάλληλα. Τελευταία διάσταση -πλην, όμως, ξεχωριστής σημασίας- είναι οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί. Η οικογενειακή δομή που συνδέεται άμεσα με την ευελιξία προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς, το μερίδιο των αξιών, τη βελτιστοποίηση του κόστους και την ομαλή μεταφορά γνώσεων μεταξύ των γενεών, εξασφαλίζει την επιτυχή συνέχιση της οικογενειακής επιχείρησης».
Ψηφιακές τεχνολογίες
Σταδιακά και σταθερά η ελληνική πλοιοκτησία ανανεώνεται και η νέα γενιά παίρνει το πηδάλιο στα χέρια της από την προηγούμενη σε πολλές παραδοσιακές ναυτιλιακές οικογένειες. Τι θα συμβουλεύατε τους παραδοσιακούς Έλληνες πλοιοκτήτες;
«Οι κύριες συμβουλές για τους παραδοσιακούς Έλληνες πλοιοκτήτες για τα επόμενα χρόνια είναι:
* Να αυξήσουν τη σημασία που δίνουν στις νέες ψηφιακές τεχνολογίες, αποκτώντας τεχνολογικό DNA και επενδύοντας στην ανάπτυξη των κατάλληλων δυνατοτήτων, είτε εσωτερικά είτε μέσω των κατάλληλων συνεργασιών.
* Να εντατικοποιήσουν και να συστηματοποιήσουν τη συνεργασία τους με τους διάφορους ερευνητικούς φορείς και εκπαιδευτικά ιδρύματα, εστιάζοντας ιδιαίτερα σε βασικές τεχνολογικές εξελίξεις (π.χ. αυτόνομα σκάφη, ψηφιακές πλατφόρμες).
* Να αναπτύξουν τα σωστά κίνητρα και το κατάλληλο πλαίσιο, ώστε να ευθυγραμμιστούν οι ενέργειες και οι στόχοι όλων των φορέων με τις ανάγκες της αγοράς και τις τεχνολογικές εξελίξεις».
