Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Κάθε δύο εβδομάδες ένα δεξαμενόπλοιο καταλαμβάνεται από πειρατές στη Νοτιοανατολική Ασία. Πρόκειται για μικρά κυρίως δεξαμενόπλοια που εξυπηρετούν το εμπόριο μεταξύ παραλιακών περιοχών σύμφωνα με την τριμηνιαία αναφορά για την πορεία των πειρατικών επιθέσεων του International Chamber of Commerce (ICC) International Maritime Bureau (IMB).
Στη Νοτιοανατολική Ασία καταγράφεται, σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του IMB, αυξημένη κινητικότητα των πειρατών καθώς στην εν λόγω περιοχή σημειώθηκε το 55% των πειρατικών επιθέσεων (30) που καταγράφηκαν για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου του 2015. Συνολικά οι πειρατικές επιθέσεις του πρώτου τριμήνου του τρέχοντος έτους ανήλθαν σε 54 και ήταν αυξημένες κατά 10% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014 (49) αλλά λιγότερες από τις 66 επιθέσεις του 2013.
Γενικότερα σε ό,τι αφορά και το πρώτο τρίμηνο του 2015, παραμένει μάλλον σταθερή η τάση των τριών τελευταίων ετών που δείχνει μία συγκράτηση της δραστηριότητας σε σύγκριση με τις χρονιές που το φαινόμενο της πειρατείας είχε πολύ πιο έντονη παρουσία. Να σημειωθεί ότι όταν οι πειρατικές επιθέσεις ήταν σε έξαρση τα κρούσματα που είχαν καταγραφεί ήταν 142 (το πρώτο τρίμηνο του 2011) και 102 (πρώτο τρίμηνο του 2012). Ομως χάρη στα μέτρα που έλαβε η διεθνής ναυτιλιακή κοινότητα, αλλά και οι κυβερνήσεις το φαινόμενο έχει κάπως περιοριστεί.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην άλλοτε «πηγή του κακού», την περιοχή της Σομαλίας, στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του τρέχοντος έτους δεν σημειώθηκε ούτε μία πειρατική επίθεση. Τέσσερις είναι οι παράγοντες για το θετικό αυτό αποτέλεσμα στη Σομαλία, σύμφωνα με το IMB. Οι μονάδες πολεμικού ναυτικού που περιπολούν στην περιοχή, οι Βέλτιστες Πρακτικές Διαχείρισης που εφαρμόζουν τα πληρώματα των πλοίων, οι οπλισμένοι φρουροί που επανδρώνουν πολλά εξ αυτών και η σταθεροποίηση της κυβέρνησης της Σομαλίας.
Πάντως, το ΙΜΒ συστήνει επαγρύπνηση σε όλα τα πληρώματα όταν περνούν από την περιοχή καθώς οι πειρατές έχουν ακόμη δύναμη. Επίσης σημειώνει ότι μέχρι τα τέλη Μαρτίου οι πειρατές της περιοχής εξακολουθούσαν να κρατούσαν ως ομήρους με αντάλλαγμα λύτρα 29 ναυτικούς.
Πάντως, παγκοσμίως στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2015 οι πειρατές πήραν ως ομήρους 140 ναυτικούς τρεις φορές περισσότερους από ό,τι την ίδια περίοδο του 2014. Συνολικά 13 ναυτικοί έπεσαν θύματα επίθεσης και τρεις τραυματίστηκαν.
Οι πιο βίαιες πειρατικές επιθέσεις παρατηρούνται στη Δυτική Αφρική όπου ένας άνθρωπος θανατώθηκε σε μία κατάληψη ενός αλιευτικού στην Γκάνα. Πέντε μέλη πληρώματος απήχθησαν από Νιγηριανούς Πειρατές σε δύο διαφορετικά συμβάντα, ενώ επιπλέον ένα μικρό δεξαμενόπλοιο μεταφοράς προϊόντων αργού αναφέρθηκε ότι καταλήφθηκε από πειρατές.
Συνολικά στη Δυτική Αφρική αναφέρθηκαν το πρώτο τρίμηνο 11 περιστατικά πειρατικών επιθέσεων. Είναι η περιοχή με το δεύτερο σε μέγεθος αριθμό επιθέσεων. Στην τρίτη θέση βρέθηκε η Απω Ανατολή με οκτώ επιθέσεις.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι στη Νοτιοανατολική Ασία το IMB κατέγραψε 23 καταλήψεις πλοίων από πέρυσι τον Απρίλιο μέχρι και φέτος τον ίδιο μήνα. Εξι εξ αυτών συνέβησαν το τελευταίο τρίμηνο. Οι περισσότερες καταλήψεις στοχεύουν στην κλοπή του μεταφερόμενου από μικρά δεξαμενόπλοια αργού πετρελαίου.
Η συχνότητα με την οποία ληστεύονται τα δεξαμενόπλοια είναι λόγος ανησυχίας σημείωσε ο Pottengal Mukundan, διευθυντής του IMB.
Το ΙΜΒ ζητεί περαιτέρω δράση και συνεργασία των χωρών της περιοχής για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Σε επίπεδο χωρών, στα ύδατα της Ινδονησίας σημειώθηκαν οι περισσότερε επιθέσεις (περίπου το 40%) του 2015. Δύο πλοία καταλήφθηκαν από τους πειρατές, ενώ σε 19 πλοία οι επιτιθέμενοι κατάφεραν και επιβιβάστηκαν.
Κατά το 2014, ο αριθμός των πειρατικών επιθέσεων μειώθηκε κατά 44% σε σχέση με το 2011, χρονιά που καταγράφηκαν οι περισσότερες πειρατείες στην περιοχή της Σομαλίας. Παράλληλα σχεδόν διπλασιάστηκε ο αριθμός των πετυχημένων επιθέσεων σε πλοία. Το 2013 ήταν ελάχιστες οι επιτυχημένες απόπειρες, μόλις 12, αλλά πέρυσι έφτασαν τις 21.
Τέλος, θα πρέπει να υπογραμμιστεί η προειδοποίηση της Bimco, όπως έχει αναφέρει σχετικά η «Ν» ότι ένας μικρός αριθμός ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας (Private Maritime Security Company-PMSC) που χρησιμοποιούνται από τους πλοιοκτήτες ως αμυντικός μηχανισμός κατά των πειρατικών επιθέσεων, μπορεί να λειτουργεί παράνομα, παραβαίνοντας τις αρχές του Guardcon.
Επισημαίνεται ότι η ναυτιλιακή οργάνωση Baltic and International Maritime Council (BIMCO) κατάρτισε ένα πρότυπο συμβόλαιο, γνωστό ως «Guardcon», το οποίο παρέχει οδηγίες σε μια σειρά από βασικά ζητήματα και καθορίζει τη σχέση μεταξύ του πλοιάρχου και του επικεφαλής της ομάδας ασφαλείας που βρίσκεται επί του πλοίου.
