Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Μια πολύ φιλόδοξη πρόταση με στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων για να επιτύχει η ναυτιλία τούς στόχους για απεξάρτηση από τον άνθρακα κατατέθηκε στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) με πρωτοβουλία μεγάλων ναυτιλιακών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Η πρόταση, που την καλωσορίζει το σύνολο των φορέων της διεθνούς ναυτιλιακής κοινότητας (εμπορική ναυτιλία, κρουαζιέρα, ακτοπλοΐα, κ.λπ.), προβλέπει τη δημιουργία ενός Ταμείου έρευνας από τη ναυτιλία που θα λειτουργήσει σε επίπεδο ΙΜΟ (IMO Maritime Research Fund) ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με τη χρηματοδότηση υποχρεωτικών εισφορών από τις ναυτιλιακές εταιρείες όλου του κόσμου.
Το IMRB
Αυτό το νέο Ταμείο θα υποστηρίξει ένα Maritime Research and Development Board (IMRB) που θα προχωρεί σε αναθέσεις προγραμμάτων εφαρμοσμένης έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών μηδενικού άνθρακα, ειδικά προσαρμοσμένα στη ναυτιλία. Θα αφορά τόσο νέα συστήματα πρόωσης των πλοίων όσο και καύσιμα που θα εξασφαλίζουν μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Θα χρηματοδοτεί επίσης έργα μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού.
Οι οργανώσεις
Η ναυτιλιακή βιομηχανία με μία έκκλησή της, που υπογράφουν οι οργανώσεις Bimco, CLIA, IMCA, Intercargo, Interferry, International Chamber of Shipping Intertanko, IPTA και World Shipping Council, απευθύνεται σε όλες τις κυβερνήσεις και ζητά να εγκρίνουν αυτήν την ώριμη και φιλόδοξη πρόταση που, όπως αναφέρεται στη σχετική κοινή ανακοίνωση των φορέων, «κατατέθηκε από μεγάλα ναυτιλιακά έθνη, όπως η Ελλάδα, η Ιαπωνία, η Λιβερία, η Μάλτα, Γεωργία, η Νιγηρία, η Σιγκαπούρη, η Ελβετία». Η Ελλάδα και η Μάλτα σημειώνεται ότι αντιπροσωπεύουν το 55% της ευρωπαϊκής ναυτιλίας.
Η πρόταση θα συζητηθεί τον Νοέμβριο του 2021 σε συνάντηση του ΙΜΟ στο Λονδίνο η οποία συμπίπτει με την επόμενη σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα (UN Climate Conference -COP 26) στη Γλασκόβη.
Αυτή είναι η μόνη πλήρως λεπτομερής πρόταση που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που έχει περιγράψει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, στην προσπάθεια του Οργανισμού για τη μείωση των ρύπων. Η αποτυχία των κρατών μελών του ΟΗΕ να υποστηρίξουν αυτήν την πρωτοβουλία θα μπορούσε να εμποδίσει την ναυτιλία να απεξαρτηθεί από τον άνθρακα, σημειώνουν οι ναυτιλιακοί φορείς.
Οι εννέα φορείς
Οι εννιά διεθνείς φορείς της ναυτιλίας καλούν τις κυβερνήσεις να «βρεθούν στη σωστή πλευρά της ιστορίας» και να προωθήσουν την πρόταση σε μια πρώτη συνεδρίαση του ΙΜΟ τον προσεχή Ιούνιο πριν από τη λήψη οριστικής απόφασης τον Νοέμβριο.
Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της μείωσης των εκπομπών CO2 μέχρι το 2050 (μείωση κατά 50% των εκπομπών CO2 σε σύγκριση με το 2018) θα πρέπει από το 2030 να κάνουν σε μαζική κλίμακα την εμφάνισή τους πλοία που θα «παράγουν» μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Για να γίνει αυτό εφικτό θα πρέπει οι αποφάσεις να ληφθούν τώρα τονίζουν οι ναυτιλιακές οργανώσεις και προσθέτουν ότι απαιτείται επιτάχυνση των ρυθμών έρευνας και ανάπτυξης (R&D), καθώς δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμες τεχνολογίες μηδενικού άνθρακα που μπορούν να εφαρμοστούν σε μεγάλη κλίμακα και κυρίως σε ποντοπόρα πλοία.
Ένα καλά χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα R&D, το οποίο η ναυτιλιακή βιομηχανία θα συμφωνήσει να χρηματοδοτήσει με βάση συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο που θα υιοθετήσει ο ΙΜΟ, μπορεί να αποτελέσει αποφασιστικό βήμα για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Επισημαίνεται ότι η διεθνής ναυτιλία μεταφέρει περισσότερο από το 80% του παγκόσμιου εμπορίου και εκπέμπει μόλις το 2% των παγκόσμιων εκπομπών CO2. Η μεγάλη πρόκληση δεν είναι η κατασκευή ενός πλοίου με μηδενικές εκπομπές άνθρακα, αλλά η δημιουργία των τεχνολογιών που θα οδηγήσουν στην απεξάρτηση από τον άνθρακα όλου του παγκοσμίου στόλου, υπογραμμίζουν οι ναυτιλιακοί φορείς και ζητούν τη δημιουργία του Ταμείου από τον ΙΜΟ όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
