Πάνω από 18 δισ. δολάρια ετησίως εκτιμάται το συνολικό κόστος στην παγκόσμια ναυτιλία από την επιβολή των αμερικανικών λιμενικών τελών στα πλοία κινεζικής προέλευσης που προσεγγίζουν τις ΗΠΑ.
Στο τελικό σχέδιο του αντιπροσώπου Εμπορίου της Αμερικανικής Προεδρίας (USTR) προβλέπεται κλιμακωτή αναπροσαρμογή, η οποία θα αγγίξει τα 12 δισ. δολάρια το 2026 και θα ξεπεράσει τα 18 δισ. το 2028, έναντι 40 δισ. και 52 δισ. αντίστοιχα, βάσει της αρχικής πρότασης που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Σύμφωνα με ανάλυση της Clarksons Research, τα αναθεωρημένα μέτρα μειώνουν σημαντικά το εύρος του αριθμού των πλοίων που θα επηρεαστούν, καθώς αφαιρείται ο όρος για υποχρέωση καταβολής κάθε φορά που καταπλέει ένα πλοίο σε αμερικανικό λιμάνι. Ουσιαστικά, τα τέλη αφορούν το συνολικό δρομολόγιο ενός πλοίου, το οποίο μπορεί να αφορά τον κατάπλου σε περισσότερα αμερικανικά λιμάνια.
Ενδεικτικά, ο «πέλεκυς» για τα μεγάλα boxships θα είναι ελαφρύτερος του αναμενομένου, με τους αναλυτές να υπολογίζουν ότι ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων κινεζικής κατασκευής 15.000 TEUs (χωρητικότητας 74.000 dwt) θα βρεθεί αντιμέτωπο με τέλος 1,33 εκατ. δολαρίων ανά δρομολόγιο, ξεκινώντας από τον προσεχή Οκτώβριο. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 89 δολ. ανά TEU το 2025, ένα ποσό που θα αυξηθεί στα 163 δολ. έως το 2028. Με βάση την προηγούμενη πρόταση, το κόστος θα μπορούσε να φτάσει τα 600 δολ. ανά TEU.
Κινεζικές οντότητες
Σε ό,τι αφορά τα πλοία που ανήκουν ή λειτουργούν από κινεζικές οντότητες, το σχέδιο του USTR αναφέρει ότι θα υπόκεινται σε υψηλότερους συντελεστές ύψους 50 δολ. ανά καθαρό τόνο χωρητικότητας, και θα φτάσει στα 140 δολ. έως το 2028. Συγκριτικά, για το ίδιο containership 15.000 TEUs, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τέλη ύψους 3,7 εκατ. δολαρίων το 2025 και 8,4 εκατ. δολαρίων έως το 2028, ή 247 δολ. και 691 δολ. ανά TEU, αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τους ίδιους υπολογισμούς, μόνο το 9% των δρομολογίων από ξένα πλοία σε αμερικανικά λιμάνια επηρεάζεται από το νέο πεδίο εφαρμογής εντός του έτους, κάτι που αποτελεί μια σημαντική μείωση από το 43% που εκτιμήθηκε βάσει των αρχικών προτάσεων.
Και όλα αυτά, με δεδομένο ότι τα μέτρα αφορούν επίσης Κινέζους εφοπλιστές και ιδιοκτήτες πλοίων που δεν έχουν κατασκευαστεί στην Κίνα, όπως διευκρίνισαν οι υπηρεσίες του USTR στην ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν.
Εξαιρέσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση το σχέδιο του USTR που δόθηκε στη δημοσιότητα, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής λιμενικών τελών τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου κάτω των 80.000 dwt, τα δεξαμενόπλοια κάτω των 55.000 dwt και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων χωρητικότητας μικρότερης των 4.000 TEUs. Λιμενικά τέλη για τις προσεγγίσεις σε αμερικανικά λιμάνια δεν θα καταβάλλουν και τα πλοία που καταπλέουν άφορτα.
Ωστόσο, όπως έγινε γνωστό, όλα τα ξένης κατασκευής πλοία μεταφοράς οχημάτων (car carriers) θα υπόκεινται στην υποχρέωση καταβολής λιμενικών τελών. Ο USTR προβλέπει ότι η επιβολή των συγκεκριμένων τελών για πλοία που μεταφέρουν οχήματα θα τεθεί επίσης σε ισχύ σε 180 ημέρες.
Τέλος, για τα πλοία που μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) οι χρεώσεις θα αρχίσουν σε τρία χρόνια και θα αυξάνονται κατά στάδια για 22 χρόνια.
Η εξαίρεση των μικρότερων πλοίων, σύμφωνα με αναλυτές, αποτελεί προσπάθεια ενίσχυσης του τοπικού εμπορίου, καθώς τα εν λόγω σκάφη πραγματοποιούν -κυρίως- δρομολόγια στον Κόλπο του Μεξικού και σε ενδοαμερικανικό επίπεδο.
«Φουρτούνες»
Αναλυτές της νορβηγικής επενδυτικής τράπεζας Fearnley Securities ανέφεραν ότι στην αγορά δεξαμενόπλοιων, bulkers και LNG carriers θα υπάρχει σαφώς μικρότερος αντίκτυπος από τα λιμενικά τέλη. Αλλά, όπως επισημαίνουν, η ιστορία για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τα car carriers είναι διαφορετική. «Η αναθεωρημένη πρόταση για τα τέλη θα εξακολουθεί να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στα containerships και στις εταιρείες μεταφοράς αυτοκινήτων. Παράλληλα, με υψηλότερα λιμενικά τέλη για τις κινεζικές εταιρείες, κάποιοι κολοσσοί του κλάδου (π.χ. Cosco και OOIL) θα είχαν δραματικές συνέπειες».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο John McCown, ειδικός σε θέματα ναυτιλίας και Senior Fellow στο Κέντρο Ναυτικής Ασφάλειας (Center for Maritime Security), ο οποίος έκανε λόγο για σημαντικό αντίκτυπο στο αμερικανικό εμπόριο. Βάσει της δικής του ανάλυσης, τα τέλη θα επηρεάσουν τις περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες, καθώς τα πλοία κινεζικής κατασκευής αποτελούν έναν πολύ μεγάλο αριθμό στον παγκόσμιο εμπορικό στόλο, γεγονός που προμηνύει μεγάλες φουρτούνες.
